Μια και αύριο είναι τα εγκαίνια του Παζαριού της πόλης, οι σημερινές μας αναρτήσεις θα έχουν να κάνουν μ’ αυτό το θέμα.
Η πρώτη ανάρτηση αφορά την εργασία μου με τίτλο “Οι εμποροπανηγύρεις της Άρτας” και ερευνά τον θεσμό των πανηγυριών στην περιοχή της Ηπείρου και ιδιαίτερα της Άρτας από τα βυζαντινά χρόνια μέχρι και τον 20ο αιώνα. Δείχνει πως οι εμποροπανηγύρεις δεν ήταν μόνο το Μουχούστι, όπως συχνά νομίζουμε, αλλά πολύ περισσότερες και ζωηρότερες, συνδέοντας την Άρτα με ένα ευρύ δίκτυο εμπορίου και επικοινωνίας.
Οι πηγές είναι πολλές και διαφορετικές: χρονικά, ταξιδιωτικά κείμενα, τοιχογραφίες, χαρακτικά, παλιές φωτογραφίες, ακόμη και προφορικές μαρτυρίες. Ξεχωριστή θέση έχουν οι Γάλλοι πρόξενοι του 18ου αιώνα, που με τις αναφορές τους περιγράφουν με λεπτομέρεια τα προϊόντα, τα καραβάνια και τους δρόμους του εμπορίου, αναδεικνύοντας την Άρτα ως κρίκο ενός διεθνούς δικτύου.
Από το μεσαιωνικό «μποριόν» έξω από το κάστρο, στο οθωμανικό «τουρκοπάζαρο» του 17ου αιώνα που κατέγραψε ο Εβλιγιά Τσελεμπή, και στη μεγάλη εμποροπανήγυρη του Μουχουστίου που κράτησε μέχρι τον 20ο αιώνα, η Άρτα φανερώνεται ως μια πόλη με συνεχή εμπορική ζωή. Στους δρόμους και τις πλατείες της αντάμωναν έμποροι, χωρικοί, ξένοι ταξιδιώτες· άλλαζαν χέρια προϊόντα, ανταλλάσσονταν ειδήσεις, γεννιούνταν φιλίες και συμφωνίες.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει στο Κατσικοπάζαρο, που αναφέρεται ήδη σε πηγές του 19ου αιώνα ως το μοναδικό παζάρι της Άρτας. Πρόκειται για εμποροπανήγυρη, όπου κυριαρχούσε το εμπόριο κατσικιών, δίνοντας όνομα και χαρακτήρα στη συνάντηση. Η σημασία του ήταν τέτοια ώστε θεωρούνταν θεσμός για την τοπική οικονομία και κοινωνία, φέρνοντας κοντά τους κατοίκους της Άρτας με τους κτηνοτρόφους και εμπόρους της γύρω περιοχής.
Η έρευνα αυτή θέλει να θυμίσει πως οι εμποροπανηγύρεις υπήρξαν κομμάτι της ταυτότητας του τόπου, εκεί που για αιώνες χτυπούσε η καρδιά του. Και πως πίσω από κάθε παλιό παζάρι —από το Κατσικοπάζαρο ως το Μουχουστί— κρύβεται μια ολόκληρη ιστορία ανθρώπων και σχέσεων, που αξίζει να τη θυμόμαστε.
Αναστασία Γ. Καρρά
Μπορείτε να διαβάσετε την εργασία στο λινκ https://doxesdespotatou.com/wp-content/uploads/2025/09/Οι-Εμποροπανηγύρεις-της-Άρτας.pdf
ή στο λινκ της academia.edu https://www.academia.edu/144157711/%CE%9F%CE%B9_%CE%95%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B7%CE%B3%CF%8D%CF%81%CE%B5%CE%B9%CF%82_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%86%CF%81%CF%84%CE%B1%CF%82
