Δόξες Αγήραντες του Δεσποτάτου

Ιερέας στην είσοδο ναού. Ήπειρος, 1942-1944. Φωτογραφία του Κ. Μπαλάφα από το Λεύκωμα ΤΟ ΑΝΤΑΡΤΙΚΟ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ, Γιάννινα, 1991.

Στις 22 Δεκέμβρη 1942, με τη βοήθεια της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΕΑΜ Άρτας σχηματίστηκε η δεύτερη μόνιμη ομάδα του ΕΛΑΣ στην περιοχή της Άρτας. Την αποτελούσαν κι αυτήν 15 λεβέντες, που ξεκίνησαν από την ανταρτομάνα, το Τετράκωμο,  μ’ επικεφαλής τον ανθυπομοίραρχο Φάνη Τσιάκα (καπετάν Τζαβέλας).  Η ομάδα αυτή έκανε θριαμβευτική περιοδεία στα χωριά των Τζουμέρκων  και στα τέλη Δεκεμβρίου  συνέλαβε και εκτέλεσε έναν άλλο μεγάλο προδότη και συνεργάτη των Ιταλών στους Ραφταναίους, τον Χρηστογιώργο.

Οι Ιταλοί, εκδικούμενοι την εκτέλεση των συνεργατών τους Ζ…και Χ….. εκτέλεσαν στη Σεκλίστα έναν πατριώτη από τους Ραφταναίους, τον πατριώτη Κατσιώρα*. Με την εμφάνιση των δυο ομάδων του ΕΛΑΣ,  Τζουμερκιώτη και Τζαβέλα, το ΕΑΜ που μέχρι τότε στην ύπαιθρο ήταν παράνομη μυστική οργάνωση, βγαίνει στην ανοιχτή δράση…..(Πηγή : 40 ΣΥΝΤΑΓΜΑ ΤΟΥ ΕΛΑΣ, Γ. Αναγνωστάκης, Αθήνα, 1980)

*Η εκτέλεση ενός Έλληνα πατριώτη στη Σεκλείστα

Ενδεικτικό της σύγχυσης που επικρατεί όσον αφορά τις πληροφορίες που διαβάζουμε απ’ εκείνη την εποχή είναι το όνομα του πατριώτη που εκτέλεσαν οι Ιταλοί στην Σεκλείστα. Σε προηγούμενη ανάρτηση από το βιβλίο του Στέφανου Παππά, ο εκτελεσθείς ήταν «αγνώστου επωνύμου». Στο βιβλίο του ο  Γιώργος Αναγνωστάκης μας λέει ότι επρόκειτο για «….. έναν πατριώτη από τους Ραφταναίους, τον πατριώτη Κατσιώρα». Υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή του Νικηφόρου Κοσσυβάκη στο βιβλίο του Η ΤΡΙΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ. Σύμφωνα με τον συγγραφέα οι Ιταλοί στη Σεκλείστα «…εκτέλεσαν τον χωροφύλακα Κατωπόδη, σε αντίποινα για την εκτέλεση του συνεργάτη τους, έναν πατριώτη – χωροφύλακα που έπιασαν στην Άρτα, κατόπιν καταδόσεως άλλου προδότη που είχαν οι Ιταλοί στο Σώμα Χωροφυλακής….». Την μαρτυρία περί εκτελέσεως του Κατωπόδη διαβάζουμε και στο ημερολόγιο του παπα – Σταύρου Παπαχρήστου: “Δεκέμβριος 1942 – Ο πρόεδρος της Κοινότητος Σεκλείστης Ζ. ετήρησε στάσιν προδοτικήν έναντι των Ελλήνων, προδόσας αδελφούς εις Ιταλούς. Τα εμφανισθέντα εις Άγραφα και Τζουμέρκα αντάρτικα σώματα κατεδίκασον αυτόν εις θάνατον, ο δε υπολοχαγός Μαλτέζος εξ Άνω Πέτρας μετά 18 ανταρτών τον εξετέλεσαν. Οι Ιταλοί εις αντίποινα σιά την απώλειαν του φίλων των συνέλαβον εις Άρταν τον πρώην χωροφύλακα Κατωπόδην εκ Λευκάδος διότι ενήργει έρανον υπέρ των ανταρτών, τον ωδήγησαν δέσμιον εις Σεκλείσταν και τον εφόνευσαν εις το ίδιο μέρος”.

Στη φωτογραφία πρώτος από δεξιά ο Φάνης Τσιάκας (καπετάν Τζαβέλας), ανθυπομοίραρχος. Συγκρότησε τη δεύτερη μόνιμη ομάδα του ΕΛΑΣ ΑΡΤΑΣ στις 22/12 /1942. Στις 29/3/1943 τοποθετήθηκε στρατιωτικός αρχηγός του αρχηγείου Γραμμάλας – Καλαμά. Δίπλα του ο Γεώργιος Αναγνωστάκης από το βιβλίο του οποίου είναι η φωτογραφία.