Δόξες Αγήραντες του Δεσποτάτου

Ο Απόστολος Καραπάνος εξέδωσε 12 ποιητικές συλλογές. Μια απ’ αυτές έχει τον τίτλο “Η ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ”, Τόμος 6ος και είναι έκδοση της εφημερίδας ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, Γιάννινα, 1951.

Στο πρώτο φύλλο της συλλογής αναγράφονται μια κριτική της Αθηναϊκής εφημερίδας “ΒΗΜΑ” , μια κριτική της εφημερίδας “ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ” – με αναφορά κυρίως στο ποίημα του Α. Καραπάνου για την “θυσία του Κομμένου” – καθώς και ένα γράμμα του Γαλλικού Ινστιτούτου των Αθηνών προς τον ποιητή προκειμένου να δημοσιευθεί ανάλυση του ποιήματος του “ΤΑΠΕΙΝΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ” στο Αναλυτικό Δελτίο Ελληνικής Βιβλιογραφίας, που ήταν αφιερωμένο “….εις την Ελληνικήν πνευματικήν, (λογοτεχνικήν, επιστημονικήν και καλλιτεχνικήν) παραγωγήν του έτους 1949”.

Η εν λόγω συλλογή περιέχει 47, μη σατιρικά, ποιήματα. Το πρώτο ποίημα έχει τον τίτλο Η ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ και πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα των Αθηνών “Ακρόπολις ” στις 26 Οκτωβρίου 1950. Στη φωτογραφία το εξώφυλλο της συλλογής. (Η ποιητική συλλογή είναι από το αρχείο του Γεωργίου Καρρά).

Οι κριτικές….

Το ποίημα για την σφαγή στο χωριό Κομμένο της Άρτης…

…και το πρώτο ποίημα της συλλογής!

“«Είμαι ο βιοπαλαιστής Απόστολος Καραπάνος. Εγεννήθην εν Άρτη το 1899 κατά μήνα Μάιο. Δεν κατώρθωσα να τελειώσω το σχολαρχείο λόγω προώρου θανάτου του πατρός μου, δολοφονηθέντος εν τω 1910 υπό Τούρκου, ένεκα προηγουμένων αφορμών του πολέμου του 1897, ελληνοδιδασκάλου όντως». Έτσι άρχιζε την αυτοβιογραφία του ο λαϊκός μας ποιητής.

Το σπίτι του ήταν στην γωνία Οδηγητρίας και Μικράς Ασίας, φτωχικό και ταπεινό σαν τον ίδιο. Εκεί μεγάλωσε τα αγόρια του και έκλαψε την κόρη του που χάθηκε πρόωρα.

Κάτω στην αγορά έσπρωχνε το καρότσι του και φώναζε: «φρέσκα ψάρια πάρτε όλοι από τον φτωχό Αποστόλη».

Άλλοτε πουλούσε παγωτά και ζαχαρωτά. Κατά καιρούς μπότια, λιμπίδια, ασβέστη, στραγαλομπίρμπιλα, κουδούνια, κυπριά, καρφοπέταλα. Για να κερδίσει κάτι παραπάνω έκανε προξενιές και μεσιτείες. Στο κινούμενο πάγκο είχε ένα τετράδιο 20 φύλλων. Όλοι νόμιζαν ότι το έχει για να γράφει τα βερεσέδια και να κάνει τους λογαριασμούς. Αυτός όμως συνήθιζε εκεί να καταχωρεί ό, τι στριφογύριζε μέσα στο μυαλό του, ποιήματα, ιδέες, ευφυολογήματα.

«Καραπάνε Καραπάνε μαύρα φίδια θα σε φάνε» έλεγε με μια δόση αυτοσαρκασμού, όταν έβλεπε πως οι δουλειές του δεν πήγαιναν καλά. Κι άλλες πάλι φορές έγραφε την πρόταση με τα 12 άλφα : «άμα απάνω από αγγείο αντικρίσεις αρτινό αριμανίζοντα, ασφαλώς αργυρίου αρρώστια αγιάτρευτη άρπαξε».

Αργότερα λένε άνοιξε γραφείο συνοικεσίων. Δηλαδή καθόταν κάτω από μια κολόνα και πάνω της είχε κρεμάσει με σύρμα ένα πάτο από βαρέλι ξύλινο. Είχε ζωγραφίσει δύο χέρια, ένα ανδρικό κι ένα γυναικείο σφιχτοδεμένα σε χαιρετισμό. Από κάτω έγραφε «προξενιές με άκρα εχεμύθεια». Αυτή ήταν η επιγραφή που θα προσήλκυε τους πελάτες.

Έβγαινε στους καφενέδες, πέρναγε από τα γραφεία, κτύπαγε τις πόρτες και μοίραζε τη φυλλάδα του με κάλαντα τα Χριστούγεννα, με σατυρικούς στίχους τις απόκριες. Ευτυχώς με αυτές τις πρόχειρες εκδόσεις τα ποιήματά του φτάσανε σε μας…..” (Άρθρο του κ. Σωτήριου Σαρλή όπως αναρτήθηκε στην προσωπική του σελίδα στο facebook)

Ένας ακόμη σατυρικός ποιητής εξ Άρτης ήταν ο Σεραφείν Αρκομάνης για τον οποίο μπορείτε να διαβάσετε στο λινκ https://doxesdespotatou.com/o-ek-pigon-artis-satirikos-poiitis-toy/

και στο λινκ https://doxesdespotatou.com/i-poiitiki-syllogi-tsoyknides-satyr/

Στη φωτογραφία σκίτσο του Απόστολου Καραπάνου από την πρώτη σελίδα του ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ του έτους 1959, της εφημερίδας που έγραφε ο ίδιος. (Πηγή : ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΤΑ, Γ. Χαλκιάς, Αθήνα, 2023)

1957 – Μπροστά στη Παρηγορήτισσα. Δεξιά ο Νίκος Κ. Τσοβόλας, στη μέση ο Ιωάννης Πανάκης (Αρχιμάστορας – Υδραυλικός) και αριστερά ο Δημήτριος Κ. Τσοβόλας (Νομικός, Υπουργός Οικονομικών Νοέμβριος 1981 – Ιούνιος 1989). [Φωτο & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς]