Δόξες Αγήραντες του Δεσποτάτου

Διπλάνο Maurice Farman 7 Longhorn στο αεροδρόμιο της Νικόπολης στην Πρέβεζα. Δύο ακόμη αεροπλάνα διακρίνονται πίσω από το MF.7. (Φωτογραφία Ρωμαΐδης-Zeitz – Nicopolis Foundation IAN F2330a)

Μπορείτε να διαβάσετε ένα ενδιαφέρον άρθρο σχετικά με τα αεροπλάνα και τους πιλότους στο μέτωπο της Ηπείρου, στο λινκ https://www.greeks-in-foreign-cockpits.com/pilots-crews/bomber-pilots-copilots/sakov-nikolai-stavrovich-%D1%81%D0%B0%D0%BA%D0%BE%D0%B2-%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%BE%D0%BB%D0%B0%D0%B9-%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%B2%D0%B8%D1%87-gr/

 Στις 5 Δεκεμβρίου 1912 πραγματοποιήθηκε η πρώτη αεροπορική αποστολή στο Μέτωπο Ηπείρου από τον Υπολοχαγό Μιχαήλ Μουτούση με αεροπλάνο Maurice Farman MF.7.

Ο Μιχάηλ Μουτούσης ήταν ηρωικός αεροπόρος των βαλκανικών πολέμων. Εκπαιδεύτηκε στη Γαλλία μαζί με άλλους πέντε αξιωματικούς, με τους οποίους στελέχωσαν τη νεοσύστατη ελληνική αεροπορία. Πραγματοποίησε την πρώτη πτήση στις 5 Δεκεμβρίου του 1912, πετώντας αυτοσχέδιες βόμβες.

Ο Μουτούσης πετώντας με αεροπλάνο τύπου Maurice Farman M.F.7 , αναγνώρισε από χαμηλό ύψος την περιοχή μέχρι τα Ιωάννινα και προσέβαλε με αυτοσχέδιες βόμβες συγκεντρώσεις των Τούρκων, καθώς και τα οχυρά του Μπιζανίου. Όταν προσγειώθηκε, οι στρατιώτες τον υποδέχθηκαν με ζητωκραυγές, ενώ τον συνεχάρη για την επιτυχία του ο Αρχηγός Στρατού Ηπείρου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, το ίδιο αεροσκάφος εκτέλεσε την πρώτη αποστολή Ναυτικής Συνεργασίας παγκοσμίως στις 24 Ιανουαρίου 1913, με πιλότο τον Μ. Μουτούση και παρατηρητή τον Αρ. Μωραϊτίνη, εκτελώντας με επιτυχία τολμηρή αναγνωριστική πτήση πάνω από τα στενά του Ναγαρά, με σκοπό την εξακρίβωση των θέσεων του οθωμανικού στόλου.

Το αεροσκάφος καταστράφηκε την 3η Μαρτίου 1913 στο Παλαιό Φάληρο, όταν η ζώνη ασφαλείας του πιλότου Μ. Μουτούση πιάστηκε στο χειριστήριο, με αποτέλεσμα ο πιλότος να χάσει τον έλεγχο του αεροπλάνου και να πέσει στη θάλασσα. (Πηγή : https://armynow.gr/)

Στη φωτογραφία “Επιστολικό δελτάριο. Ο Αεροπόρος Μιχαήλ Μουτoύσης διαβάζει στον Στρατηγό Σαπουντζάκη το πόρισμα που προέκυψε από την κατόπτευσή του μετά από πτήση πάνω από τις τουρκικές γραμμές στην περιοχή των Ιωαννίνων. Να τι έγραψε ο Μ. Μουτούσης στην έγγραφη αναφορά του προς τη Διοίκηση της Μοίρας Αεροπλάνων την ίδια μέρα μετά το πέρας της αποστολής του:«Επιστρέψας προσεγειώθην καλώς. Κατά την προς Ιωάννινα αναγνώρισιν το αεροπλάνον διετρήθην παρά εχθρικών σφαιρών ριφθείσαι βόμβαι έσχον καλά αποτελέσματα. Χάνι Εμίν Αγά, Μουτούσης». (Πηγή : https://antexoume.wordpress.com/)

Στις 5 ∆εκέµβρη η κατάσταση στο Μπιζάνι ήταν µαχητικότατη µετά από µονοµαχία του Ελληνικού πυροβολικού και του τουρκικού στα απόρθητα οχυρά του εχθρού. Αξιοθαύµαστο γεγονός της ηµέρας εκείνης ήταν η εµφάνιση του Ελληνικού αεροπλάνου µε τον υπολοχαγό του Μηχανικού Μουτούση ο οποίος πραγµατοποίησε πτήση πάνω από τα Γιάννενα και στις θέσεις του Μπιζανίου και πυροβολούµενος από τους Τούρκους έριχνε εναντίον τους χειροβοµβίδες απ’ τον αέρα. Μετά από την παράτολµη αυτή επιχείρηση το αεροπλάνο προσγειώθηκε οµαλά µε κατατρυπηµένα τα φτερά του από τις σφαίρες των Τούρκων.

Το επίσηµο σήµα περί του αεροπλάνου έλεγε:

 ΦΙΛΙΠΠΙΑΣ 5 ∆εκεµβρίου

Ο υπολοχαγός Μουτούσης εκκινήσας σήµερον το απόγευµα εκ Νικοπόλεως επέταξεν επί διπλάνου υπέρ τας αποκρήµνους και κλυπτοµένας υπό νεφών βουνοσειρές της Ηπείρου.Υπεράνω των Ιωαννίνων ο Ελλην αεροπόρος διέγραψεν πτήσιν κυκλικήν και προέβη εις αναγνώρισην των οχυρωµάτων της πόλεως. Οι Τούρκοι επυροβόλησαν επανειληµµένως εις τον αέρα. Το διπλάνον όµως ουδεµίαν υπέστη βλάβην. Αι πτέρυγες µόνον διατρύθησαν εις τινα σηµεία. Ο δε υπολοχαγός Μουτούσης προσεγειώθη µετ’ ολίγον εις θέσιν Εµίν αγά.

Στη φωτογραφία “Φωτοκάρτα με τον υπολοχαγό Μουτούση και το αεροπλάνο του” (Πηγή : https://armynow.gr/)

7 – 12 1912 – Κατάληψη της Κορυτσάς

Ο στρατός στα παράλια της Βορείου Ηπείρου την 7/12 κατέλαβε µετά από σκληρή µάχη την Κορυτσά. Το επίσηµο τηλεγράφηµα αναφέρει:

“Την 6ην τρέχοντος, µέρος στρατού υπό τας διαταγάς του στρατηγού κ.∆αµιανού κατέλαβεν κατόπιν µάχης την Κορυτσάν. Ο στρατός προχώρησε δια τριών οδών. Η 6η µεραρχία ακολούθησεν την µεγάλην αµαξιτήν οδόν, η 5η την οδόν Βρανίτσας – Πλιάσας και η 3η την οδο “Μπαµπα Καλύβα”. Ο Τουρκικός στρατός φεύγει εν αταξία προς νότον”.

Στη φωτογραφία “Επιστολικό δελτάριο. Διαστ. 138Χ91 χιλ. Στις 7 Δεκεμβρίου 1912 ώρα 6:00 ο Ελληνικός στρατός μπήκε απελευθερωτής στην Κορυτσά και μέσα σε συγκινητικές εκδηλώσεις των κατοίκων υψώθηκε στο Διοικητήριο της πόλεως η Ελληνική σημαία”. (Πηγή : http://www.balkanwars.gr/)

….και η πίσω πλευρά της κάρτας!