Η χτεσινή εκδήλωση για τη νέα εποχή του Λαογραφικού Μουσείου του «Σκουφά» —με προσανατολισμό τη δημιουργία του Μουσείου του Γεφυριού της Άρτας— φέρνει στο νου μια παλιά, αλλά διαχρονικά διδακτική ιστορία.
Το 1929, όταν κάποιοι πρότειναν την κατεδάφιση του Γεφυριού για να ανεγερθεί «σύγχρονο» με τσιμέντο και σίδερα, ήταν οι πνευματικοί άνθρωποι της Άρτας και της Ηπείρου που ύψωσαν πρώτοι τη φωνή της λογικής και της ψυχής. Ανάμεσά τους ο Γιάννης Παπαβασιλείου, τότε διευθυντής του Ηπειρωτικού Βήματος, του οποίου ο αγώνας συγκίνησε τον Κωστή Παλαμά, ο οποίος έγραψε το συγκλονιστικό εκείνο γράμμα:
“Φίλε κύριε Παπαβασιλείου,
Πολλές φορές με θυμήθηκες στο Ηπειρωτικόν βήμα και με όλο το λυρισμό της καλωσύνης σου και δεν κατώρθωσα να σου δώσω σημεία ζωής. Τώρα σου εύχομαι κι εγώ ευτυχισμένο το 1930 και στο “Ηπειρ. Βήμα” αποκρίνομαι με τα εγκαρδιώτερά μου ευχητήρια ζωής ορθής και μακρόβιας. Είναι λίγος καιρός, νομίζω, που έβλεπα κάποιο σου αγώνα, για να περισωθή ένα σας λείψανο παλαιικό. Και σε χειροκρότησα. Της Άρτας το γιοφύρι είναι λαϊκό αριστούργημα, σαν ένα κομμάτι από ραψωδία Ομηρική. Και είναι για να το εκμεταλλεύεται ποίση και μουσική μας όσο υπάρχουν. Αν το λείψανο που αγωνίστηκες να γλυτώσης – άσχετο από κάποια πρακτική ωφελημοθηρία – σχετίζεται με το θρυλικό αυτό θησαυρό, σου πρέπει στεφάνι. 19 – 1 – 1930. Κωστής Παλαμάς»
Η αυθεντική αυτή συνηγορία μαρτυρεί το ανώτερο ήθος του Παλαμά σαν σκεπτόμενου ανθρώπου, που καταδεχόνταν από την υψηλή σκοπιά του να παρακολουθή με τέλεια ενημερότητα τα πνευματικά ζητήματα της επαρχίας. Ενώ μερικοί από τους σημερινούς μας πνευματικούς ταγούς, ομφαλοσκόποι και εγωκεντρικοί, κλείστηκαν στο καβούκι τους και περιώρισαν την Ελλάδα στην πρωτεύουσα. Τους αρκεί να καλλιεργούν τις λόξες των εν ονόματι της «Νέας Τέχνης» και να αλληλολιβανίζονται. O tempora, o mores……” (Πηγή : Άρθρο του Γ. Ι. Παπαγεωργίου στην ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ, τχ. 32, 1954)
Αυτό το ήθος, που έβλεπε στα μνημεία όχι ερείπια αλλά ψυχή και ταυτότητα, είναι ο λόγος που σήμερα το Γεφύρι στέκει ακόμη….
Στην φωτογραφία το κτίριο του λαογραφικού μουσείου του Μ/Φ Συλλόγου “ΣΚΟΥΦΑΣ”, πριν την ανακαίνισή του. (Από το αρχείο του Σπύρου Μαντά)
