Τις τελευταίες μέρες γίνεται έντονη συζήτηση γύρω από τα οργανωμένα τουριστικά ταξίδια στην Άρτα και την ανάδειξη της πόλης ως πολιτιστικού προορισμού. Η ιστορία, η παράδοση και τα μνημεία της, όπως το περίφημο γεφύρι, βρίσκονται ξανά στο επίκεντρο της προσοχής. Αξίζει λοιπόν να θυμηθούμε πως η Άρτα είχε ήδη εμπνεύσει ξένους συγγραφείς του 20ού αιώνα. Στο διήγημα The Bridge at Arta του J. I. M. Stewart, το τοπίο και τα μνημεία της πόλης δεν παρουσιάζονται απλώς ως αξιοθέατα, αλλά λειτουργούν ως σκηνικό για να αναδειχθούν οι ανθρώπινες σχέσεις, οι μνήμες και οι ανατροπές που κουβαλούν οι ήρωες. Αν και ο τίτλος παραπέμπει στο θρυλικό γεφύρι της Άρτας, με τον γνωστό μύθο του, η αφήγηση δεν επικεντρώνεται σε αυτόν. Αντίθετα, το ταξίδι στην Ήπειρο προσφέρει την αφορμή για ένα παιχνίδι ανάμεσα στην ιστορία, την ταυτότητα και την ανθρώπινη μνήμη.
Για να πάρουμε μια γεύση από το ύφος και το πνεύμα του έργου, ακολουθεί ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα σε μετάφραση: «…Είχε οργανώσει μια τέτοια επίσκεψη το βράδυ πριν φτάσουν στην Άρτα. Η Άρτα, όπως αποδείχθηκε, ήταν ποτισμένη με ιστορία – κυρίως εκκλησιαστικού χαρακτήρα. Παντού ξεπρόβαλλαν μικρές εκκλησίες, σαν ένας χορός δευτεραγωνιστών γύρω από τη μεγάλη πρωταγωνίστρια. Η Παναγία η Παρηγορήτισσα – που, όπως του είχαν πει, σήμαινε η Παναγία της Παρηγοριάς – ήταν ένα παράδοξο δημιούργημα του δέκατου τρίτου αιώνα· τόσο παράδοξο, που εύκολα θα μπορούσε κανείς να το μπερδέψει με τράπεζα και να προσπαθήσει να εξαργυρώσει εκεί τις ταξιδιωτικές του επιταγές. Μα, μπαίνοντας σε εκείνον τον αλλόκοτο κυβόσχημο όγκο, βρίσκονταν μπροστά σε μια γυμνή αρχιτεκτονική, ασυνήθιστα τολμηρή και συγκλονιστικά ξένη. Ένας ξεναγός θα τους περίμενε εκεί, έτοιμος να τους κατακλύσει με πληροφορίες.
Και δεν ήταν μόνο αυτό· με τα κυκλώπεια τείχη, το παλάτι του Έλληνα μητροπολίτη, μαζί με τα τζαμιά και τις συναγωγές, η μέρα τους μετά την άφιξη θα ήταν γεμάτη τρεχάματα, αν είχαν διάθεση. Έτσι, του φάνηκε καλή ιδέα να κατευθυνθούν πρώτα προς το περίφημο γεφύρι, πριν πάνε στο ξενοδοχείο.
“Είναι τόσο σπουδαία αυτή η γέφυρα;” ρώτησε μία από τις κυρίες-βοτανολόγους. Οι γέφυρες δεν την συγκινούσαν, μα είχε μάθει να σέβεται καθετί που έφερε αρκετά αστεράκια στους ταξιδιωτικούς οδηγούς Baedeker ή Michelin.
“Έχει το ενδιαφέρον της,” απάντησε ήπια ο καθηγητής Μπος-Μπέικερ. “Ο ποταμός, ξέρετε, είναι ο αρχαίος Άραχθος. Κι όχι πριν πολύ καιρό – ή, τέλος πάντων, όχι πολύ καιρό σύμφωνα με τα μέτρα του χρόνου σε αυτά τα μέρη – αποτελούσε το σύνορο ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Η γέφυρα είναι τουρκική κατασκευή, αν και το γεγονός αυτό μάλλον αποσιωπάται από τους ντόπιους.”…» (Πηγή : The Bridge at Arta, J.I.M. Stewart, W. W. Norton, 1981)
Στη φωτογραφία, καρτ – ποστάλ με το “Το Γεφύρι της Άρτας”, Εκδότης Α. Μπεζές. (Πηγή : Ευώνυμος Οικολογική Βιβλιοθήκη)
…κι εδώ το εξώφυλλο του βιβλίου.
