Οι Ελληνοράφτες έραβαν την πολύπλοκη και δύσκολη φορεσιά που τη συνέθεταν η φουστανέλλα, η σκούφια, τα τσιπούνια, τα ζουνάρια, οι κάλτσες και τόσα άλλα εξαρτήματα. Οι πρώτοι ραφτάδες ράβανε με τα χέρια ή με μηχανές ΟΛΓΑ ή ΣΙΓΓΕΡ που κουβαλούσαν στην πλάτη από χωριό σε χωριό. Το κύριο ύφασμα ήταν το “σκουτί”, δηλαδή μάλλινο , πυκνοϋφασμένο ρούχο το οποίο είχε περάσει από το “μαντάμι” για να πήξει η ύφανση κι έτσι να γίνει λίγο αδιάβροχο και προπαντός ζεστό…. Από τα Τζουμέρκα ονομαστοί ήταν οι χρυσοκεντητάδες των Καλαρρυτών, γνωστοί με το όνομα τερζήδες. Οι τερζήδες γυρνούσαν από περιοχή σε περιοχή και ανήκαν σε συντεχνίες. Υπήρχε ιεραρχία, όπου διακρίνονταν οι αρχιτεχνίτες (τερζήδες), από τους απλούς τεχνίτες (καλφάδες) και τους βοηθούς (τσιράκια). Οι καλφάδες σύμφωνα με τις οδηγίες των αφεντικών τους κεντούσαν με χρυσονήματα πάνω στα ρούχα των πλούσιων πελατών τους και γέμιζαν όσο το δυνατό περισσότερο τη βάση του υφάσματος με πλουμιστά σχέδια. “Στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, ο νεαρός τότε Χρήστος Μπακαγιάννης (Χρήστο Βαγγέλης) από τους Καλαρρύτες, πήγε στο φημισμένο παζάρι της Πέμπτης του οικονομικά τότε εύρωστου Μαργαριταρίου στη Θεσπρωτία. Εντυπωσιάστηκε από την κίνηση. “Θα ανοίξω μαγαζί στο Μαργαρίτι πατέρα” είπε….”Τι λες παιδί μου;Τι δουλειά έχεις εσύ να ανοίξεις μαγαζί στο Τσάμικο;”. Πήρε το μερτικό του από την κασέλα και άνοιξε το πρώτο μαγαζί και σιγά – σιγά έφτιαξε την ονομαστή από Αλβανία μέχρι Πρέβεζα βιοτεχνία του Χρήστου Βαγγέλη. Κάθετη εκμετάλλευση του μαλλιού : μαλλί-γνέμα-ύφασμα-ρούχο…Και στο Μαργαρίτι καθισμένοι, στην αρχή σταυροπόδι, πάνω στον πάγκο οι Καλαρρυτινοί τεχνίτες τάραβαν και τα πλούμιζαν με οτράδες και σιρίτια κι έφτιαχναν φορεσιές αγάδων και μπέηδων αλλά και του κοσμάκη τα ρούχα, και τα γυναικεία σιγκούνια αλλά και κάπες και καπότα από τράγιο και ταλαγάνια από πρόβιο μάλλινο ύφασμα, συνήθως κεντημένο γύρα-γύρα.”(Πηγή: ΤΣΑΓΚΑΡΗΔΕΣ, ΡΑΦΤΕΣ, ΚΑΛΑΤΖΗΔΕΣ, ΜΑΡΑΓΚΟΙ, Χ. Ευαγγέλου, Αθήνα, 2009)
Στη φωτογραφία “Οι Καλαρρύτες στα 1930 με θέα τα Τζουμέρκα” από το αρχείο του Ernst Nowack (1891-1946) τσέχικης καταγωγής, γεωλόγου και γεωγράφου ο οποίος περιηγήθηκε αρκετές φορές την Ήπειρο και την Αλβανία για επιστημονικούς (γεωλογικούς, αρχαιολογικούς) και όχι μόνο, λόγους στην διάρκεια του μεσοπολέμου (1920-1939). Εργάστηκε για εταιρείες της Γερμανίας που αναζητούσαν νέα κοιτάσματα για μέταλλα και πρώτες ύλες για τον επερχόμενο πόλεμο. (Πηγή : http://www.deutschefotothek.de/ )
