Μάρτιος 1943 – Ο Μπούλης Μεταξάς ταίζει το το μουλάρι της αποστολής στους Σκιαδάδες. (Πηγή : THE TRUE STORY OF A DARING BAND OF ALLIED SPECIAL FORCES AND THEIR COVERT OPERATIONS IN NAZI-OCCUPIED GREECE, Katherine Barnes, Harper Collins, 2015)

Μάρτιος 1943 – Ο Μπούλης Μεταξάς ταίζει το το μουλάρι της αποστολής στους Σκιαδάδες. (Πηγή : THE TRUE STORY OF A DARING BAND OF ALLIED SPECIAL FORCES AND THEIR COVERT OPERATIONS IN NAZI-OCCUPIED GREECE, Katherine Barnes, Harper Collins, 2015)

“Το χωριό Βουργαρέλι, όπου βρίσκεται το αρχηγείο του ΕΔΕΣ, ήταν σκαρφαλωμένο σε μια πλαγιά στους νότιους πρόποδες των Τζουμέρκων. Είχε ήδη βραδιάσει όταν ο καπετάν Μυριδάκης και εγώ φτάσαμε στο σπίτι του ντόπιου ιερέα, όπου έμενε με την οικογένειά του ο διοικητής της περιοχής του ΕΔΕΣ και αρχηγός του 3/40 συντάγματος τους, Γεώργιος Αγόρος. Ο Inder και ο Thomas Vinson ήταν μαζί μας.
“Καλώς ορίσατε στο σπίτι μου Μιχάλη”, είπε ο Αγόρος στον καπετάν Μυριδάκη. Καλώς ήρθατε στο σπίτι μου. Κάτω από το καπέλο του, είχε πυκνά, κυματιστά μαλλιά. “Καλώς ορίσατε “, καπετάν Τομ. Μας σύστησε τη γυναίκα του Βούλα και την αδερφή του Τούλα. Υπήρχε μια ζωντάνια και αμεσότητα στο βλέμμα της Βούλας που ήταν πολύ ελκυστική. Επανέλαβε το καλωσόρισμα του συζύγου της. “Καλώς ορίσατε”, επανέλαβε και η Τούλα, βγαίνοντας πιο ντροπαλά μπροστά. Ακόμα πολύ νέα, ίσως δεκαπέντε περίπου, ήταν ήδη εντυπωσιακή. Τόσο η Βούλα όσο και η Τούλα είχαν καστανά μαλλιά. Η Τούλα, όπως και ο αδερφός της, είχε γαλαζοπράσινα μάτια.
Ο Μπιλ Τζόρνταν είχε ήδη βολευτεί στο τραπέζι. Έμενε στο σπίτι του γιατρού του χωριού, αλλά είχε έρθει μαζί μας για ένα πραγματικό αγγλικό τσάι – μια πρωτόγνωρη πολυτέλεια. Κανένας από την οικογένεια Αγόρου δεν μιλούσε αγγλικά, αλλά καταφέραμε να συνεχίσουμε μια συζήτηση μέχρι σχεδόν την 1 τα ξημερώματα.
Όταν ξύπνησα το επόμενο πρωί, πήγα κατευθείαν στο παράθυρο. Από κάτω εκτείνονταν χωράφια με πεζούλια. Στα ανατολικά υψώνονταν βουνά. Παρά τα παράπονά μου, άρχισα να αγαπώ τα ελληνικά βουνά, ειδικά όταν ο πρωινός ήλιος τα έλουζε για πρώτη φορά και τα έλατα στην κοντινή πλαγιά ξεπηδούσαν ξαφνικά όλο ζωντάνια.
Όπου κι αν πήγαινες στο Βουργαρέλι άκουγες νερά. Ξεχύνονταν από πέτρινες κούρμπες στις βρύσες κι έρρεαν δίπλα μου στα απότομα μονοπάτια καθώς περπατούσα προς την μεγάλη πλατεία για να κουρευτώ και να περιποιηθώ τα γένια μου. Είχα αρχίσει να νιώθω πολιτισμένος ξανά. Τώρα θα ξεκινούσε η στρατιωτική μας εργασία – σκαρφαλώνοντας ανάμεσα σε βράχους και εξετάζοντας κακές γωνίες και γέφυρες, αναζητώντας πολλά υποσχόμενους στόχους. Ετοιμαζόμασταν για μια μεγάλη επέμβαση αλλά δεν ξέραμε ακόμα τι θα ήταν ή πότε θα γινόταν…… (Πηγή : THE TRUE STORY OF A DARING BAND OF ALLIED SPECIAL FORCES AND THEIR COVERT OPERATIONS IN NAZI-OCCUPIED GREECE, Katherine Barnes, Harper Collins, 2015)
Στη φωτογραφία “Το Βουργαρέλι” απαθανατισμένο από την κάμερα του Tom Barnes.

Προκήρυξη του ΕΔΕΣ. (Πηγή : ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΔΕΣ, ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΖΕΡΒΑ, Αθήνα, 2023)

28-2-43
Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΚΑΙ ΣΗΚΩΝΕΤΑΙ. ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΘΗΣΑΝ ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΕΠΙΤΡΟΠΑΙ ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΙ ΕΙΣ ΤΑΣ ΟΠΟΙΑΣ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΔΙΔΕΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΑΣ. ΚΑΤΟΠΙΝ ΠΡΟΣΚΛΗΣΕΩΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΤΗΣ ΕΠ. ΕΘ.ΑΓΩΝΟΣ ΚΛΕΙΔΙΟΥ ΕΡΧΕΤΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΕΥΘΕΤΗΘΟΥΝ ΔΙΑΦΟΡΑ ΑΝΑΦΥΕΝΤΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. ΔΙΑΦΩΝΙΑ ΥΠ/ΓΟΥ ΛΑΜΠΡΟΥ ΓΑΛΑΝΗ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΛΟΝΙΚΗΝ. ΔΙΔΕΤΑΙ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΣΙΣ ΕΙΣ ΓΑΛΑΝΗΝ ΟΠΩΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΗ ΟΜΑΔΑ. Ο ΚΟΛΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΡΚΩΣ ΓΚΡΙΝΙΑΖΕΙ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΧΩΡΗΣΙΝ. ΑΝΑΒΑΛΛΕΤΑΙ Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΙΣ. ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΕΡΧΕΤΑΙ Ο Λ/ΓΟΣ ΚΑΛΑΜΠΟΚΗΣ Γ., Ο Λ/ΓΟΣ ΚΡΙΚΑΣ ΜΙΧ. ΚΑΙ ΑΛΛΟΙ ΚΑΤΩΤΕΡΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΑΝΗΚΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΠ.ΕΘ.ΑΓΩΝΟΣ. ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ. ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΔΙΔΟΥΜΕ 7 ΟΠΛΑ ΜΑΟΥΖΕΡ. ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΕΙΑΣ ΕΙΣ ΑΝΩ ΚΑΛΕΝΤΙΝΗ._
1-3-43
ΑΙ ΑΚΡΟΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΙ ΕΞΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΕΩΣ ΤΗΝ 13,30΄ ΩΡΑΝ ΟΠΟΤΕ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ. ΚΑΘ ΟΔΟΝ ΜΑΣ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙ Ο ΜΟΙΡΑΡΧΟΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ. ΤΗΝ 20,30΄ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΑΝΩ ΚΑΛΕΝΤΙΝΗ ΟΠΟΥ ΜΑΣ ΑΝΕΜΕΝΕΝ Ο ΙΛΑΡΧΟΣ ΑΓΟΡΟΣ ΓΕΩΡ. ΜΕ ΤΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ ΠΡΟΣ ΕΝΙΣΧΥΣΙΝ ΜΑΣ. ΣΤΗΝ ΚΑΛΕΝΤΙΝΗ ΕΧΕΙ ΕΔΡΑ ΤΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟΝ ΤΟΥ Ε.Α.Μ.- ΕΛΛΑΣ ΑΡΤΑΣ. ΕΙΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΙΝ ΕΑΜΙΤΩΝ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΕΚΑΥΤΗΡΙΑΣΕ ΤΑΣ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΚΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΥ Ε.Α.Μ. ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΝ ΤΟΥ ΕΛΛΑΣ ΚΑΤΑ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΜΑΣ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΠΥΡΟΒΟΛΗΣΑΝ ΟΤΑΝ ΠΗΓΑΝ ΕΙΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΤΗΣ ΚΑΛΕΝΤΙΝΗΣ ΓΙΑ ΝΑ ΖΗΤΗΣΟΥΝ ΣΦΑΓΕΙΑ ΕΠΙ ΠΛΗΡΩΜΗ. Η ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΑΥΤΗ ΕΓΕΝΕΤΟ ΚΑΤΑ Δ/ΓΗΝ ΤΟΥ Λ/ΓΟΥ ΠΑΠΑΔΗΜΑ, ΓΕΩ. ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΟΥ ΤΟΥ ΕΛΛΑΣ. _
2-3-43
ΕΙΣ ΓΕΝΟΜΕΝΗΝ ΣΥΖΗΤΗΣΙΝ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘ/ΣΤΟΥ ΤΟΥ ΕΛΑΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΟΝ ΠΑΡΕΤΗΡΗΣΕΝ ΔΡΙΜΥΤΑΤΑ ΔΙ’ ΟΛΑΣ ΤΩΝ ΤΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΤΟΣΟΝ ΕΝΑΝΤΙ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ ΑΡΝΗΘΕΝΤΩΝ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΟΥΝ, ΟΣΟΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΩΝ. ΣΥΣΩΜΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΚΑΙ ΕΝΟΠΛΟΣ ΟΜΑΣ ΤΙΘΕΤΑΙ ΥΠΟ ΤΑΣ ΔΙΑΤΑΓΑΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟ ΤΑΣ ΕΘΝΙΚΑΣ ΜΑΣ ΣΗΜΑΙΑΣ, ΠΑΡ ΟΛΟΝ ΠΟΥ ΗΤΟ ΕΔΡΑ ΤΟΥ ΕΑΜ -ΕΛΑΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ. ΑΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΥΠΟ ΤΩΝ ΚΑΤΟΙΚΩΝ. ΟΛΑ ΤΑ ΤΡΟΦΙΜΑ ΗΓΟΡΑΣΘΗΣΑΝ. ΤΗΝ 12,05΄ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΔΙΑ ΒΟΥΛΓΑΡΕΛΙΟΝ. ΤΗΝ 14,30΄ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΥΜΠΑ ΟΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΟΥΜΕ ΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΑΓΟΡΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΚΩΝ ΜΑΣ. Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΚΑΝΕΙ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΝΔΡΑΣ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΚΑΛΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ, ΤΗΝ ΟΠΟΙΑΝ ΟΦΕΙΛΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΔΕΙΞΟΥΝ ΕΙΣ ΒΟΥΛΓΑΡΕΛΙΟΝ, ΧΩΡΙΟ ΕΞΕΛΙΓΜΕΝΟΝ. ΕΙΣ ΒΟΥΛΓΑΡΕΛΙ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΤΗΝ 18,30΄ ΟΠΟΥ ΜΑΣ ΕΠΕΦΥΛΑΧΘΗ ΘΕΡΜΟΤΑΤΗ ΥΠΟΔΟΧΗ. ΚΑΤΑΛΥΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ, ΠΟΛΥ ΚΑΛΟΥ ΠΑΤΡΙΩΤΟΥ._
3-3-43
Η ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΙΣ ΤΟΥ ΙΑΤΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΤΗΣ ΣΥΖΥΓΟΥ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΤΟ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΞΕΧΑΣΤΟ. ΣΤΟΝ ΙΑΤΡΟΝ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ ΔΙΑΚΡΙΝΟΜΕΝ ΤΟΝ ΤΙΜΙΟΝ, ΤΟΝ ΑΓΝΟΝ, ΤΟΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΝ ΕΛΛΗΝΑ ΠΑΤΡΙΩΤΗΝ ΤΟΝ ΜΟΝΑΔΙΚΟΝ -ΕΙΣ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟΝ ΑΥΤΟΝ- ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΗΣΑΜΕ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΟΝ ΠΟΥ ΕΙΜΕΘΑ ΣΤΟ ΒΟΥΝΟ. ΤΗΝ 11,00΄ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΤΑΘΕΣΙΣ ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΥΠΟ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΙΣ ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟΝ ΤΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ ΚΑΤΑ ΤΟ ΟΠΟΙΟΝ ΕΞΕΦΩΝΗΣΕ ΒΑΡΥΣΥΜΑΝΤΟΝ ΛΟΓΟΝ, ΕΠΙΤΕΘΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΑΜ. Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΚΑΜΕ ΒΑΘΕΙΑΝ ΕΝΤΥΠΩΣΙΝ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΚΡΟΑΤΑΣ. ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ ΦΑΓΑΜΕ ΕΙΣ ΤΟΥ ΙΛΑΡΧΟΥ ΑΓΟΡΟΥ ΟΣΤΙΣ ΜΑΣ ΠΕΡΙΠΟΙΗΘΗΚΕ ΘΑΥΜΑΣΙΑ. ΤΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΔΙΔΕΙ ΟΔΗΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΤΟΛΑΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΠ. ΕΘ. ΑΓΩΝΟΣ, ΜΕΤΑ ΕΠΗΚΟΛΟΥΘΗΣΕ ΜΥΗΣΙΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΕΙΣ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟΝ. ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΟΜΕΝ ΕΙΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ._
4-3-43
ΤΗΝ 11,00΄ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΟΡΚΟΜΩΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΤΑΡΤΩΝ ΤΗΣ ΟΜΑΔΟΣ ΒΟΥΛΓΑΡΕΛΙΟΥ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑΝ ΩΜΙΛΗΣΕ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ. ΜΕΤΑΞΥ ΑΥΤΩΝ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΑΙ ΚΑΙ ΧΩΡΙΚΟΙ ΥΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΜΟΙΡΑΡΧΟΝ ΤΟΜΑΡΑΝ ΧΡΗΣΤΟΝ ΚΑΙ ΑΝΘ/ΣΤΗΝ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΝ ΙΩΑΝ. ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ ΜΑΣ ΠΕΡΕΤΕΘΗ ΓΕΥΜΑ ΥΠΟ ΤΟΥ ΥΠΟΜ/ΧΟΥ ΤΟΜΑΡΑ ΟΣΤΙΣ ΜΑΣ ΠΕΡΙΠΟΙΗΘΗΚΕ ΘΑΥΜΑΣΙΑ. ΤΟ ΑΠΟΓΕΥΜΑ ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΑΓΓΛΟΣ ΤΑΓ/ΧΗΣ ΚΡΙΣ ΜΕΤΑ ΤΟΥ Λ/ΓΟΥ ΤΖΩΝ, ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΕΙΧΕΝ ΜΑΚΡΑΝ ΣΥΖΗΤΗΣΙΝ. ΣΥΝΕΧΕΙΣ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑΙ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΜΕΤΑ ΔΙΑΦΟΡΩΝ ΠΑΡΑΓΟΝΤΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ. ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΩΣ ΤΗΝ 2 ΜΕΤΑ ΜΕΣΟΝ. ΕΞ ΗΠΕΙΡΟΥ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΑΝΑΦΕΡΟΥΝ ΟΤΙ Η ΟΡΓΑΝΩΣΙΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΘΑΥΜΑΣΙΑ._
5-3-43
ΕΩΣ ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ ΑΣΧΟΛΗΘΗΚΑΜΕ ΣΕ ΓΡΑΦΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ. ΔΙΑΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΥ ΣΩΤ., ΝΙΚΗΦΟΡΟΥ ΚΟΣΣΥΒΑΚΗ ΚΑΙ ΛΕΩΝ. ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΑΚΗ ΟΠΩΣ ΚΙΝΗΘΟΥΝ ΠΡΟΣ ΑΥΛΑΚΙ. ΑΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΜΕΙΣ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΤΗΝ 14,30΄ ΓΙΑ ΣΚΙΑΔΑΔΕΣ, ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΝ ΤΟΥ ΒΟΥΛΓΑΡΕΛΙΟΥ, ΟΠΟΥ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣΕ Ο ΣΥΝ/ΧΗΣ ΕΥΘ. ΛΑΜΠΡΑΚΗΣ. ΑΙ ΟΜΑΔΕΣ ΓΙΑ ΛΟΓΟΥΣ ΣΤΕΓΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΙΤΙΣΜΟΥ ΠΗΓΑΝ ΕΙΣ ΤΟ ΠΑΡΑΚΕΙΜΕΝΟΝ ΧΩΡΙΟΝ ΧΟΣΕΨΙΝ. ΕΙΣ ΣΚΙΑΔΑΔΕΣ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΤΗΝ 17,30΄. ΜΑΣ ΠΕΡΙΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΘΑΥΜΑΣΙΑ. ΤΗΝ 22,00΄ ΩΡΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ Η ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΟΤΙ ΤΟ ΕΛΑΣ ΑΦΩΠΛΙΣΕ ΤΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ, ΣΑΡΑΦΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΛΑΒΕ ΤΟΥΣ ΩΣ ΑΝΩ._
Στη φωτογραφία “Μάρτιος 1943 – Ο Στρατηγός Ζέρβας μεταξύ ανταρτών και χωρικών στο δρόμο από το Βουργαρέλι προς Σκιαδάδες”. (Πηγή : ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΧΗΓΟΥ ΕΔΕΣ, ΣΤΡΑΤΗΓΟΥ ΝΑΠΟΛΕΟΝΤΟΣ ΖΕΡΒΑ, Αθήνα, 2023)

Ο Απόστολος Καραπάνος εξέδωσε 12 ποιητικές συλλογές. Μια απ’ αυτές έχει τον τίτλο “Η ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ”, Τόμος 6ος και είναι έκδοση της εφημερίδας ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ, Γιάννινα, 1951.
Στο πρώτο φύλλο της συλλογής αναγράφονται μια κριτική της Αθηναϊκής εφημερίδας “ΒΗΜΑ” , μια κριτική της εφημερίδας “ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ” – με αναφορά κυρίως στο ποίημα του Α. Καραπάνου για την “θυσία του Κομμένου” – καθώς και ένα γράμμα του Γαλλικού Ινστιτούτου των Αθηνών προς τον ποιητή προκειμένου να δημοσιευθεί ανάλυση του ποιήματος του “ΤΑΠΕΙΝΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ” στο Αναλυτικό Δελτίο Ελληνικής Βιβλιογραφίας, που ήταν αφιερωμένο “….εις την Ελληνικήν πνευματικήν, (λογοτεχνικήν, επιστημονικήν και καλλιτεχνικήν) παραγωγήν του έτους 1949”.
Η εν λόγω συλλογή περιέχει 47, μη σατιρικά, ποιήματα. Το πρώτο ποίημα έχει τον τίτλο Η ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ ΤΟΥ ΖΑΛΟΓΓΟΥ και πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα των Αθηνών “Ακρόπολις ” στις 26 Οκτωβρίου 1950. Στη φωτογραφία το εξώφυλλο της συλλογής. (Η ποιητική συλλογή είναι από το αρχείο του Γεωργίου Καρρά).

Οι κριτικές….

Το ποίημα για την σφαγή στο χωριό Κομμένο της Άρτης…

…και το πρώτο ποίημα της συλλογής!

Ο ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ήταν ετήσια εφημερίδα κοινωνικοπολιτικής σάτιρας, την οποία εξέδιδε ο Καραπάνος στην Άρτα κάθε παραμονή του Αγίου Βασιλείου. Την πρωτοχρονιά κάθονταν σε ένα τραπεζάκι και την πουλούσε σε κεντρικό σημείο της πόλης. Το περιεχόμενο της εφημερίδας ήταν πάντοτε έμμετρο και αναφέρονταν σε επώνυμα και μη πρόσωπα της Αρτηνής κοινωνίας όπως βουλευτές, δημάρχους, παντός είδους ελεύθερους επαγγελματίες, κυρίες και δεσποινίδες, πλούσιους και φτωχούς……
Στη φωτογραφία μια σελίδα από την σατιρική εφημερίδα ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ του έτους 1959… (Πηγή : ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΤΑ, Γ. Χαλκιάς, Αθήνα, 2023)

“«Είμαι ο βιοπαλαιστής Απόστολος Καραπάνος. Εγεννήθην εν Άρτη το 1899 κατά μήνα Μάιο. Δεν κατώρθωσα να τελειώσω το σχολαρχείο λόγω προώρου θανάτου του πατρός μου, δολοφονηθέντος εν τω 1910 υπό Τούρκου, ένεκα προηγουμένων αφορμών του πολέμου του 1897, ελληνοδιδασκάλου όντως». Έτσι άρχιζε την αυτοβιογραφία του ο λαϊκός μας ποιητής.
Το σπίτι του ήταν στην γωνία Οδηγητρίας και Μικράς Ασίας, φτωχικό και ταπεινό σαν τον ίδιο. Εκεί μεγάλωσε τα αγόρια του και έκλαψε την κόρη του που χάθηκε πρόωρα.
Κάτω στην αγορά έσπρωχνε το καρότσι του και φώναζε: «φρέσκα ψάρια πάρτε όλοι από τον φτωχό Αποστόλη».
Άλλοτε πουλούσε παγωτά και ζαχαρωτά. Κατά καιρούς μπότια, λιμπίδια, ασβέστη, στραγαλομπίρμπιλα, κουδούνια, κυπριά, καρφοπέταλα. Για να κερδίσει κάτι παραπάνω έκανε προξενιές και μεσιτείες. Στο κινούμενο πάγκο είχε ένα τετράδιο 20 φύλλων. Όλοι νόμιζαν ότι το έχει για να γράφει τα βερεσέδια και να κάνει τους λογαριασμούς. Αυτός όμως συνήθιζε εκεί να καταχωρεί ό, τι στριφογύριζε μέσα στο μυαλό του, ποιήματα, ιδέες, ευφυολογήματα.
«Καραπάνε Καραπάνε μαύρα φίδια θα σε φάνε» έλεγε με μια δόση αυτοσαρκασμού, όταν έβλεπε πως οι δουλειές του δεν πήγαιναν καλά. Κι άλλες πάλι φορές έγραφε την πρόταση με τα 12 άλφα : «άμα απάνω από αγγείο αντικρίσεις αρτινό αριμανίζοντα, ασφαλώς αργυρίου αρρώστια αγιάτρευτη άρπαξε».
Αργότερα λένε άνοιξε γραφείο συνοικεσίων. Δηλαδή καθόταν κάτω από μια κολόνα και πάνω της είχε κρεμάσει με σύρμα ένα πάτο από βαρέλι ξύλινο. Είχε ζωγραφίσει δύο χέρια, ένα ανδρικό κι ένα γυναικείο σφιχτοδεμένα σε χαιρετισμό. Από κάτω έγραφε «προξενιές με άκρα εχεμύθεια». Αυτή ήταν η επιγραφή που θα προσήλκυε τους πελάτες.
Έβγαινε στους καφενέδες, πέρναγε από τα γραφεία, κτύπαγε τις πόρτες και μοίραζε τη φυλλάδα του με κάλαντα τα Χριστούγεννα, με σατυρικούς στίχους τις απόκριες. Ευτυχώς με αυτές τις πρόχειρες εκδόσεις τα ποιήματά του φτάσανε σε μας…..” (Άρθρο του κ. Σωτήριου Σαρλή όπως αναρτήθηκε στην προσωπική του σελίδα στο facebook)
Ένας ακόμη σατυρικός ποιητής εξ Άρτης ήταν ο Σεραφείν Αρκομάνης για τον οποίο μπορείτε να διαβάσετε στο λινκ https://doxesdespotatou.com/o-ek-pigon-artis-satirikos-poiitis-toy/
και στο λινκ https://doxesdespotatou.com/i-poiitiki-syllogi-tsoyknides-satyr/
Στη φωτογραφία σκίτσο του Απόστολου Καραπάνου από την πρώτη σελίδα του ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗ του έτους 1959, της εφημερίδας που έγραφε ο ίδιος. (Πηγή : ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΡΤΑ, Γ. Χαλκιάς, Αθήνα, 2023)

1950. Στιλβωτής (λούστρος) στην οδό Σκουφά στην Άρτα. (Φωτο από αρχείο κ. Ιωάννη Έξαρχου)
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στα λινκ https://doxesdespotatou.com/epaggelmata-poy-chathikan-o-loystros-me/
και https://doxesdespotatou.com/epaggelmata-poy-chathikan-o-loystros-me-2/

Θρυλική, ένδοξη ομάδα από το 1927. Το 1959 ήλθε 5ος, το 1960 έφτασε στους 8 του Κ.Ε.!! Η μόνη ομάδα της επαρχίας.
Από αριστερά : Γεώργιος Κίκης, Βασίλης Χρηστοβασίλης, Γεώργιος Κυρίτσης, άγνωστος, Κων. Κοντογεώργος, Αναστάσιος Ζέρβας, Κων. Τζαχρήστας, Νίκος Παπαγεωργίου, Νίκος Μέλιος, Βίκτωρ Σακκάς, Νίκος Πριόβολος. Έπαιζαν και οι :Ευάγγελος Σκούρας, Χρήστος Βάρδιας, Ευάγγελος Χαβέλας, Γεώργιος Κατωπόδης, Παπακώστας. (Έρευνα & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

1957 – Μπροστά στη Παρηγορήτισσα. Δεξιά ο Νίκος Κ. Τσοβόλας, στη μέση ο Ιωάννης Πανάκης (Αρχιμάστορας – Υδραυλικός) και αριστερά ο Δημήτριος Κ. Τσοβόλας (Νομικός, Υπουργός Οικονομικών Νοέμβριος 1981 – Ιούνιος 1989). [Φωτο & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς]
