Παίζοντας το “djerid” στις όχθες του Αράχθου….

Το Τζερίτ (Cirit), γνωστό και ως Ιππικό Ακόντιο, υπήρξε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά αγωνίσματα των τουρκικών λαών. Παίζεται έφιππο, σε ανοιχτό πεδίο, με ξύλινα αμβλύ ακόντια που εκτοξεύονται εναντίον των αντιπάλων, περισσότερο ως δοκιμασία δεξιοτεχνίας και θάρρους παρά για να προκαλέσουν τραυματισμούς. Από την Κεντρική Ασία, όπου λειτουργούσε ως τελετουργικό και πολεμικό παιχνίδι, μεταφέρθηκε στη Μικρά Ασία τον 11ο αιώνα και ρίζωσε βαθιά στον πολιτισμό των Οθωμανών. Δεν ήταν μόνο άθλημα αλλά και τρόπος να καλλιεργούν οι ιππείς την πειθαρχία, την αντοχή και το ένστικτο της μάχης.

Στην Άρτα του 1822, το τζερίτ δεν ήταν απλώς ανάμνηση της στέπας, αλλά καθημερινό θέαμα. Όπως γράφει ο Μαξίμ Ραυμπώ, κάθε πρωί οι Οθωμανοί ιππείς, οι περίφημοι ντελήδες, έβγαζαν τα άλογά τους για να τα ποτίσουν στον Άραχθο. Κι εκεί, μπροστά στα μάτια των Ελλήνων και των Φιλελλήνων που είχαν στρατοπεδεύσει στο Κομπότι, έπαιζαν το αρχαίο τους παιχνίδι. Σαν να ήθελαν να προκαλέσουν τους αντιπάλους τους, άρχιζαν να εκτοξεύουν τα ακόντιά τους στην ανοιχτή πεδιάδα, σε επιδείξεις ρώμης και ευλυγισίας.

Οι Φιλέλληνες, ακόμη συνεπαρμένοι από τη νίκη τους στο Κομπότι, κοιτούσαν γεμάτοι ανυπομονησία αυτή την «τελετουργία πρόκλησης». Ο Ραυμπώ σημειώνει: «…….Ωστόσο, ο εχθρός εξακολουθούσε να μας αφήνει απολύτως ήσυχους. Κάθε πρωί, πολυάριθμοι ντελήδες —οι έφιπποι πολεμιστές τους— έβγαιναν από την Άρτα, ποτίζοντας τα άλογά τους στον Άραχθο και, σαν να ήθελαν να μας προκαλέσουν, επιδίδονταν στην πεδιάδα στο παιχνίδι του να πετούν το ακόντιο (djerid). Οι Φιλέλληνες, ακόμη συνεπαρμένοι από την επιτυχία τους στο Κομπότι και καιγόμενοι από την επιθυμία να τους αντιμετωπίσουν, συγκρατούνταν με δυσκολία από το να κατέβουν και να αποδεχτούν την πρόκληση που οι Τούρκοι έμοιαζαν να προσφέρουν απλόχερα.»

Έτσι, το τζερίτ δεν ήταν για τους Τούρκους μόνο ψυχαγωγία αλλά και πολιτική χειρονομία: μια καθημερινή υπόμνηση ότι η Άρτα τους ανήκε, μια σιωπηλή επίδειξη ισχύος προς τους αντιπάλους που παρακολουθούσαν από μακριά…

Στην φωτογραφία ““Δύο άντρες παίζουν το παιχνίδι djerid, που περιλαμβάνει τη ρίψη ακοντίων από άλογο”, έργο ανώνυμου Έλληνα καλλιτέχνη το 1809.(Πηγή : https://collections.vam.ac.uk/)

Δημοσιεύθηκε στην Η Άρτα στην Τουρκοκρατία. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *