Αν βρεθείς κάπου ανάμεσα στο ρολόι της Άρτας και στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου, σε ένα στενό δρομάκι, ίσως αντιληφθείς την παρουσία ενός ερειπίου, πνιγμένου στα δέντρα και στις φυλλωσιές. Αν όμως ρίξεις μια πιο προσεκτική ματιά, θα παρατηρήσεις ένα επιβλητικό και καλαίσθητο κτήριο. Ο λόγος για το ιστορικό αρχοντικό “Παπακώστα” που δεσπόζει στη συμβολή των οδών Μπιζανίου, Κομνηνών και Μητροπολίτου Ιγνατίου.
Πρόκειται για μια λιθόκτιστη αστική κατοικία, η ακριβής χρονολογία οικοδόμησης της οποίας δεν είναι γνωστή, τοποθετείται όμως μεταξύ ύστερου δέκατου ένατου αιώνα και πρώιμου εικοστού. Το αρχοντικό αυτό συνδυάζει χαρακτηριστικά των πυργόσπιτων του δέκατου όγδοου αιώνα με χαρακτηριστικά κλασικίζοντος ύφους. Αποτελείται από ισόγειο και όροφο που συνδέονται με μια ξύλινη σκάλα, ενώ στον περίβολο του αρχοντικού υπάρχει ένα πηγάδι. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν τα τείχη της κατοικίας με τις πολεμίστρες.
Για την ιστορία των ενοίκων του αρχοντικού υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες, σπαράγματα που συγκεντρώθηκαν από προφορικές διηγήσεις και όχι από γραπτά κείμενα. Ένας επιφανής κάτοικος ήταν ο γιατρός Παπακώστας, ο οποίος είχε σπουδάσει στη Γαλλία. Ο γιατρός αυτός ήταν μία ξεχωριστή προσωπικότητα, που συμμετείχε στα πνευματικά δρώμενα της εποχής του. Συγκεκριμένα, ήταν μέλος του “Μικρού Ομίλου”, ενός πολιτιστικού συλλόγου της Άρτας, που μετά τη διάλυσή του το 1927 δώρισε τη βιβλιοθήκη του για τη συγκρότηση της βιβλιοθήκης του συλλόγου “Σκουφά”. Τραγική ειρωνεία αποτελεί το γεγονός ότι αργότερα πολλά βιβλία (κυρίως γαλλικά) αλλά και αντικείμενα της οικογένειας από το αρχοντικό βρέθηκαν σε κάδους σκουπιδιών…! Από αυτά – τουλάχιστον επίσημα – δε διασώθηκε τίποτα.
Άλλη πληροφορία αναφέρει ότι μέχρι το 1990 στο αρχοντικό ζούσε μια οικονόμος της οικογένειας και διατηρούσε το σπίτι σε καλή κατάσταση. Μετά το θάνατό της άρχισε και η φθορά της οικίας…
Αν και το 1981 το αρχοντικό Παπακώστα κρίθηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΦΕΚ 211/13-4-1981, τεύχος δεύτερο) από το Υπουργείο Πολιτισμού, δε λήφθηκε καμία μέριμνα από τους ιδιοκτήτες για τη διατήρησή του, με αποτέλεσμα το 1998 να αρχίσουν οι πρώτες φθορές στη σκεπή του σπιτιού. Σήμερα το αρχοντικό βρίσκεται σε κακή κατάσταση και αποδομείται μέρα με τη μέρα, αφού έχει καταρρεύσει σημαντικό μέρος της στέγης και τα νερά της βροχής πλημμυρίζουν το εσωτερικό του. (Πηγή : Άρθρο της Αθηνάς Σκανδάλη στο ARTA VOICE, 29-10- 2017).
(Οι φωτογραφίες του αρχοντικού Παπακώστα είναι από τη δεκαετία του 1980 (Πηγή : Αρχείο Διατηρητέων Μνημείων της Άρτας, Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ηπείρου, Βορείου Ιονίου και Δυτικής Μακεδονίας, Ιωάννινα)