Στο ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ του Ματθαίου Κ. Παρανίκα γίνεται επίσης αναφορά για δυο ακόμη κωμοπόλεις στα Βόρεια Τζουμέρκα, όπου “εθεραπεύοντο” τα γράμματα επί Τουρκοκρατίας, στους Καλαρρύτες και το Συρράκο :
“Εν Καλαρρύταις, κωμοπόλει αξία λόγου διά το φιλέμπορον και βιομήχανον των κατοίκων, από των μέσων της παρελθούσης Εκατ. συνέστη Σχολή Ελληνική αξία λόγου διατηρούμενη μέχρι της τω 1826 λεηλασίας και ερημώσεως της πόλεως. Εκ των κατά την ενεστώσαν Εκατ. διδαξάντων αναφέρεται ο εκ Μεσολογγίου Αναστάσιος Μπεκιάρης, μαθητής της Παλαμαίας Σχολής, διδάσκων μέχρι του 1812, μεθ’ ον ο μέχρι του 1821 Γεώργιος Πρωτοπρεσβύτερος Σγούρος τουπίκλην, μαθητής Κωνσταντίνου Μπαλανίδου .
Εν Συράκω επίσης τα γράμματα δια το φιλέμπορον και τον πλούτον των κατοίκων εθεραπεύοντο. Και αυτόθι συνετηρείτο επίσης Ελληνική Σχολή μέχρι του 1821, ότε και αυτοί ταυτά τοις γείτοσι Καλλαρρυτινοίς υπέστησαν. Αυτόθεν, πλην άλλων, κατήγετο και ο περίφημος ιατρός και πολιτικός ανήρ της Ελλάδος Ιωάννης Κωλέττης”. (Πηγή : Ματθαίου Κ. Παρανίκα ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ, Εν Κωνσταντινουπόλει, 1867, https://anemi.lib.uoc.gr/)
Στη φωτογραφία “Το παλιό δημοτικό σχολείο Καλαρρυτών πουβρίσκεται πίσω από την πλατεία. Το διδακτήριο είναι των αρχών του 20ου αιώνα και αφού έπαψε να λειτουργεί ως σχολείο το 1981, ανακηρύχθηκε διατηρητέο οικοδόμημα”. (Πηγή φωτογραφίας https://www.geotzan.com)
