“Κουκουλίστα : Το χωρίον τούτο ανήκον εις ιδιοκτήτην, κείται επί κατωφερείας και έχει σποράδην και εν μέσω αραιωθέντος δάσους πρίνων 70 πτωχάς οικίας, ων οι κάτοικοι αποζώσιν εξ 800 αιγοπροβάτων, χονδρών τινων και μικράς καλλιεργείας αραβοσίτου, ολίγιστοι δε τούτων απέρχονται τον ράπτην μετερχόμενοι. Άπαντες δε από Οκτωβρίου μέχρι του Μαίου κατέρχονται εις τα υποκείμενα του χωρίου των παρόχθια μέρη. Εν τω χωρίω υπάρχει υδρόμυλος και πηγή καλού και αφθόνου ύδατος.
Εκ Κουκουλίστας ατραπός λίαν κατωφερής και χαλικώδης, μη επιτρέπουσα την έφιππον κατάβασιν, βαίνουσα διά δάσους πρίνων, κοντοπρίνων, έχοντος κατά θέσεις και πλατάνους, διακοπτομένη δε και υπό καταρρεόντων υδάτων, παρέρχεται μετά 40’ της ώρας του μικρόν δεξιόθεν και εκ 10 σποράδην οικιών συγκειμένου χωριδίου ΓΟΥΡΓΙΑΝΑ, αφ’ ου μετά 50’ της ώρας διέρχεται του εκ 40 διεσπαρμένων οικιών και εν μέσω δάσους πρίνων, συκεών και τινων ελάτων κειμένου χωριού ΡΟΜΑΝΟΥ. Από τούτου δε ατραπός κατερχομένη μεγάλην κατωφέρειαν και βαίνουσα δι’ ομοίου δάσους, εν ω προστίθενται ρήκη και κόμαροι, διαβαίνει μετά 1 ½ ώραν εν τη κοίτη το εκ του χωρίου ΛΙΠΙΑΝΑ κατερχόμενον ρεύμα, μεθ’ ο βαίνουσα δι’ ομαλών ανωφερειών και κατωφερειών, επιτρεπουσών και την έφιππον κατάβασιν, και διερχομένη διά πυκνού δάσους πρίνων, ρηκών και κομάρων, φέρει εις κοίτην ρεύματος, αφ’ ου ακολουθούσα την αριστεράν όχθην, βαίνουσα διά μέσου πλατάνων, φέρει μετά 3 ¼ ώρας εις ΚΡΥΟΝΕΡΙ……(Πηγή : «Οδοιπορικές σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, νέας οροθετικής γραμμής και Θεσσαλίας», Ν. Σχινάς, Εν Αθήναις, 1886)
Στη φωτογραφία «Ο δρόμος προς Κουκούλια το 1952. Διακρίνονται οι Αχ. Τζίμας – Γιατρός, Κώστας Γαλάνης – Πρόεδρος και Χρ. Γ. Ζαχαριάς – Κοινοτικός Σύμβουλος».
(Η φωτογραφία είναι από το αρχείο του Δημήτρη Αθανασίου, όπως δημοσιεύτηκε στο Galaniskos. blog)