Η γλυπτική του 19ου αιώνα στο Δημοτικό Κοιμητήριο Άρτης (β’ μέρος)

“……O Νικόλαος Σπανός από τον Πειραιά εκόσμησε το μνήμα του Απόστολου Σ. Αλεξίου που πέθανε στις 20 Αυγούστου 1919. Υπάρχει στην άκρη του τάφου ένας ψηλός σταυρός έχοντας στη βάση του ένα αρχαίο λυχνάρι.

Ο Αθηναίος Γ. Δημητριάδης εκόσμησε τη στήλη που φέρει την προτομή της Ελένης Χ. Βάγια που πέθανε στις 28 Ιανουαρίου 1925, το ύψος της προτομής είναι πιο ψηλά από τον θεατή. Εκεί βλέπει κανείς την έκφραση του προσώπου της νεκρής σε συνδυασμό με το ένδυμα και την κόμμωσή της.

Την μορφή ενός μικρού παιδιού που αποτυπώνεται στο μάρμαρο μας την δείχνει ο άγνωστος καλλιτέχνης στον οικογενειακό τάφο του Σ. Κ. Κατσαούνου.

Στον οικογενειακό τάφο της Αθηνάς Οικονόμου, που πέθανε στις 13 Σεπτεμβρίου 1937, ο καλλιτέχνης μας είναι γνωστός από το όνομα που φέρει το γλυπτό που απεικονίζει τη μορφή του θλιμμένου άγγελου που απεικονίζεται καθιστός στη μια πλευρά του τάφου. Ο Α. Δ. Κάλλος είναι από τα μεγάλα ονόματα της γλυπτικής του 19ου αι. και ίσως ο καλλιτέχνης να παρασύρθηκε από τις γραφές που μιλούν για αγγέλους θανάτου. Ο τάφος της Αθηνάς Οικονόμου βρίσκεται ακριβώς έξω από τον ναό του Κοιμητηρίου, στη νότια πλευρά του.

Σύμφωνα με χειρόγραφη μαρτυρία της 18/9/1919 του αείμνηστου Γενικού  Αρχιερατικού Επιτρόπου της Ιεράς Μητροπόλεως Άρτης και Πρωτοπρεσβυτέρου Σταύρου Παπαχρήστου, οι ταφές στο παλαιό κοιμητήριο ξεκίνησαν οργανωμένα από τα τέλη του 1887……….

Στο ίδιο χειρόγραφο μας δίνει πληροφορίες και για τον υπάρχοντα Κοιμητηριακό Ναό ο οποίος χτίστηκε σε χώρο του μοναστηριού της Κάτω Παναγιάς και ήταν αφιερωμένος στην Ανάσταση του Λαζάρου, αλλά δεν είχαν γίνει τα εγκαίνια όπως ορίζει η εκκλησιαστική τάξη. Ο τότε Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Άρτης Σπυρίδων Γκινάκας δε μπορούσε να ιερουργήσει σε μη εγκαινιασθέντα ιερό ναό γιατί οι κανόνες της εκκλησίας δεν το επέτρεπαν  και μάλιστα η ποινή ήταν η καθαίρεση. Έτσι με έξοδα του ιδίου Μητροπολίτου, αφού αγόρασε  όλα τα απαραίτητα για τον Εγκαινιασμό της Εκκλησίας, το Σαββατο  της Α’ εβδομάδος των Νηστειών, 22 Φεβρουαρίου του έτους 1914, τέλεσε τα Εγκαίνια και την πρώτη Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων πλέον.

Ο ναός εικάζεται ότι χτίστηκε περίπου το έτος 1885. Όπως μας πληροφορεί η μαρμάρινη πλάκα έξωθεν του ναού, ανακαινίστηκε το έτος 1960 εις μνήμην Ευαγγέλου και Ουρανίας Γαρουφαλιά. Η αγιογράφιση έγινε το έτος 1993 με δαπάνη της Μαριάνθης Γαρουφαλιά εις μνήμη του συζύγου της Πέτρου Γαρουφαλιά. Αργότερα, επί Δημαρχίας του αειμνήστου Κωνσταντίνου Βάγια είχε συντηρηθεί και ανακαινιστεί πάλι στη μνήμη του Πέτρου Γαρουφαλιά”. (Πηγές :1. Άρθρο του Γιάννη Έξαρχου με τίτλο Η Γλυπτική του 19ου αιώνα στο Δημοτικό Κοιμητήριο Άρτης, στην εφημερίδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΗΣ, 1995, 2. Άρθρο του Γαβριήλ Λεπενιώτη με τίτλο Παλαιό Δημοτικό Κοιμητήριο Άρτη, Χώρος που μπορείς να διαβάσεις την ιστορία της πόλης μας, Εφημερίδα ΑΠΟΨΗ, αρ. φ. 51, 5 Απριλίου 2022)

Δημοσιεύθηκε στην Οι Εκκλησίες. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *