Ο Τάφος της Αγίας Θεοδώρας

“……..Αριστερά της νότιας εισόδου του ναού βρίσκεται ο τάφος της Αγίας Θεοδώρας, ο οποίος αποτελείται από δύο μέρη: το κύριο σώμα, δηλαδή τη σαρκοφάγο, και το πάνω από αυτή κιονοστήρικτο επιστύλιο. Ο τάφος διατηρεί την παλιά του θέση όχι όμως και την αρχική του μορφή. Mετασκευάστηκε το 1873 όταν τελέσθηκε η ανακομιδή των λειψάνων της Αγίας, οπότε ο τάφος πήρε τη σημερινή του όψη. Απ’ το πρωτόκολλο ανακομιδής μαθαίνουμε ότι κάτω απ’ το σημερινό μνήμα υπάρχει πλινθόκτιστος τάφος, στο εσωτερικό του οποίου βρέθηκε το λείψανο της Αγίας. Για να ανοιχθεί αυτός ο τάφος χρειάσθηκε να διαλυθεί το μαρμάρινο εξωτερικό περίβλημά του. Μέσα στο διαλυμένο μνήμα βρέθηκαν σκόρπια σπασμένα μάρμαρα διακοσμημένα, στοιχείο που δείχνει ότι το αρχικό μνημείο καταστράφηκε από κάποιον ιερόσυλο τυμβωρύχο. Έτσι, η σημερινή μορφή του τάφου, είναι η τρίτη στη σειρά, ανασυγκροτήθηκε δε με τη χρήση παλιών κομματιών και τη συμπλήρωσή τους με νέα.

Παλιά κομμάτια είναι σίγουρα οι δύο ανάγλυφες πλάκες στις μακρές πλευρές του μνημείου, οι οποίες φέρουν τις εξής διακοσμήσεις : Στην πλάκα που βλέπει προς τον κυρίως ναό -και συγκεκριμένα στο τριγωνικό αέτωμα που επιστέφει ένα δίλοβο άνοιγμα- απεικονίζονται ρόδακες, ανθέμια και δύο αντωποί δράκοντες. η όλη σύνθεση και η τεχνοτροπία της προδίδουν δυτική επίδραση. Στην άλλη πλάκα που βλέπει προς το νάρθηκα, εικονίζεται η Αγία Θεοδώρα με το γιο της, το μικρό Νικηφόρο, στα δε άκρα παριστάνονται οι δύο Αρχάγγελοι που, όπως γνωρίζουμε, ήταν οι προστάτες των Κομνηνοδουκάδων δεσποτών της Άρτας. Η άποψη ότι οι δύο μορφές απεικονίζουν το βασιλικό ζεύγος, δεν είναι και τόσο λογικοφανής. Κατά τον Ορλάνδο οι συνθέσεις αυτές είναι του 13ου αιώνα, στην περίπτωση δε που απεικονίζεται το βασιλικό ζευγάρι, η γυναικεία φιγούρα έγινε ψηλότερη για να εξαρθεί το ηθικό ανάστημα της Αγίας”. (Πηγή : ΤΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗς ΑΡΤΑΣ, Κ. Γιαννέλος,  Έκδοση : Νομαρχιακή Επιτροπή Τουριστικής Προβολής Ν. Άρτας , 2003)

Στη φωτογραφία του Cas Oorthuys, του 1957, η κεντρική παράσταση όπου εικονίζεται η Αγία Θεοδώρα με το γιο της, το μικρό Νικηφόρο. (Πηγή : https://www.nederlandsfotomuseum.nl/)

Δημοσιεύθηκε στην Οι Εκκλησίες. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *