«…..Όταν ήρθαν τα παγωτά, ο μπάρμπα Πάνος μετέτρεπε το γλυκατζίδικο σε παγωτατζίδικο, προσαρμοσμένο στις αγοραστικές ανάγκες. Η πρώτη βιομηχανία που έστειλε παγωτά στην Άρτα ήταν η ΕΒΓΑ. Τώρα ο μπάρμπα Πάνος γυρνούσε με το κινητό παγωτατζίδικο στους δρόμους και στις γειτονιές φωνάζοντας : «ΕΒΓΑ παγωτά, κρέμα, σοκολάτα. Βύσσινο, πορτοκάλι, λεμόνι». (Τα τρία τελευταία ήταν οι, ας τις πούμε έτσι, γρανίτες της εποχής : σκέτος πάγος περιχυμένος με χυμό από βύσσινο, πορτοκάλι ή λεμόνι).
Από τους πρώτους παγωτατζήδες της Άρτας που γυρνούσαν τους δρόμους πουλώντας παγωτό ήταν ο Τάκης Πατσούρας, που έφτιαχνε παγωτό κασάτο, μικρό ή μεγάλο. Έφτιαχνε επίσης ένα είδος άσπρου χαλβά που το ονόμαζε «μαστίχα» και κολλούσε στα δόντια, μαύρο χαλβά και μαντζούνια.Τα μαντζούνια γίνονταν από καμένη ζάχαρη, στην οποία έριχναν χρωστικές ουσίες για να πετύχουν διάφορα χρώματα. Επίσης έδιναν διάφορα σχήματα στα μαντζούνια, όπως σχήματα πουλιών (π.χ. τα κοκοράκια) ή κάλυπταν διάφορα φρούτα (φιρίκια). Ανάλογα με το μέγεθός τους ονομάζονταν μαντζούνια, γλιφιτζούρια (πιο μικρά), μπαστούνια.
Ένας άλλος παγωτατζής ήταν ο Απόστολος Καραπάνος (ποιητής) που έλεγε κι ένα χαρακτηριστικό στιχάκι :
«Το παιδί του Άρη, κοιμάται σαν γομάρι,
Περιμένω να ξυπνήσει, κασάτο να ζητήσει».
Τα μικρά παιδιά, όταν περνούσε πουλώντας τα παγωτά του, του φώναζαν περιπαικτικά:
«Καραπάνε, Καραπάνε, μαύρα φίδια θα σε φάνε». Αλίμονο, βέβαια, σε όποιο έπιανε στα χέρια του.
Το μεγαλύτερο εργαστήριο που παρασκεύαζε έτοιμο παγωτό, το είχε ο Μαργαρίτης Μαργαρίτης στην οδό Σκουφά και αργότερα στην περιοχή της Αγίας Σοφίας. Έφτιαχνε παγωτό κακάο και κρέμα με την ονομασία ΑΣΣΟΣ, καθώς και λουκούμια, χαλβάδες και καραμέλες. Τεχνίτες σ’ αυτά όμως ήταν οι : Βασίλης Παπαμιχαήλ, Αντρέας Παπαμιχαήλ, Γιάννης Κατσαρός, Δημήτρης Ανδρονιάδης, Ηλίας Μαργαρίτης. Τα τρίκυκλα παγωτατζίδικα τα προμήθευε στους πλανόδιους ο Μ. Μαργαρίτης. Επίσης την ίδια εποχή οι Ηλίας Μαργαρίτης, Αθανάσιος Μαργαρίτης, Παναγιώτης Μπίζιος και Δημήτριος Ανδρονιάδης πουλούσαν λεμονάδες και πορτοκαλάδες.
Άλλοι πλανόδιοι παγωτατζήδες ήταν οι : Γιάννης Κατσαρός, Ξενοφών Διαμάντης, Ευάγγελος Σοκολάκης, Χρήστος Σοκολάκης (αργότερα στο δικό του μαγαζί έφτιαχνε παγωτό χωνάκι, το λεγόμενο ΣΙΣΣΥ κι έτσι των φώναζαν και τον ίδιο) και ο Πρέντζας”. [Πηγή : ΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ, Γ. Κουτσούμπας, Αθήνα, 2004]
Στη φωτογραφία “1950ς – Ένα νεαρό κορίτσι αγοράζει παγωτό ΕΒΓΑ από έναν πλανόδιο παγωτατζή”. Αν και ο φωτογράφος περιλαμβάνει την φωτογραφία του στην συλλογή του με φωτογραφίες από την Άρτα, μάλλον πρόκειται για την προκυμαία στη Βόνιτσα. Η φωτογραφία είναι του Ολλανδού φωτογράφου Cas Oorthuys από την συλλογή Arta, Arachthos (rivier), Griekenland. ( Πηγή : https://www.nederlandsfotomuseum.nl/). .
