ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ

—————————
“Ό Αναστάσιος Ορλάνδος, στό βιβλίο του τά «Βυζαντινά μνημεία τής «Άρτας» καί κάτω από τόν τίτλο «Παλαιά αστικά σπίτια τής Άρτας» μάς δίνει πολύτιμες πληροφορίες γιά τίς κατοικίες αυτές. Παραλείπει όμως τίς μεγάλες οικοδομικές κατασκευές, ίσως γιατί δέν παρουσίαζαν Ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Οί κατασκευές αυτές είναι τό μέγαρο τού Ιω. Αντωνόπουλου, κτισμένο εκεί πού στεγάζεται σήμερα ή Νομαρχία Άρτας, τό μέγαρο Νικολάου Βαρζέλη, άπέναντι άπό τό προηγούμενο μέγαρο πού σήμερα αποτελεί τμήμα τής πλατείας Εθνικής Αντιστάσεως καί τό μέγαρο Κων. Καραπάνου πού ήταν κτισμένο στόν τόπο πού σήμερα λειτουργεί τό ξενοδοχείο Αμβρακία. Δέν θά προχωρήσω, μιά καί είμαι αναρμόδιος, στήν αρχιτεκτονική καί στατική δομή τών σπιτιών αυτών. Χάριν όμως τών μεταγενέστερων, πρέπει νά σημειώσω ότι στό μέγαρο Βαρζέλη στεγαζόταν τό Ρωσικό υποπροξενείο τής Άρτας. ’Έξω από τή μεγάλη ξύλινη πύλη του στεκόταν ό Καβάζης (θυρωρός, φύλακας), ντυμένος μέ φουστανέλα καί μπλέ χρυσοκέντητο γιλέκο. Στό κεφάλι του φορούσε λευκό σκούφο στόν όποιο ήταν κεντημένο τό έμβλημα τού Ρώσου αυτοκράτορα. Τό μέγαρο Καραπάνου ήταν κατ’ εξοχήν πολιτικό γραφείο καί στό ισόγειό του στεγαζόταν πλούσια γραμματεία (δικηγόροι, διαχειριστές κτημάτων καί ειδικοί επί τών εκλογών). Στό προαύλιο, ιδιαίτερα όταν ήταν στήν Άρτα ό Κωνσταντίνος Καραπάνος καί οί γιοι του Αλέξανδρος καί Πύρρος, υπήρχαν φρουροί φουστανελοφόροι πού στό σιλάχι τους είχαν κρυμμένο πυροβόλο όπλο.”
(Πηγή : Άρθρο του Ε. Πατσαλιά στο Περιοδικό ΣΚΟΥΦΑΣ, τχ. 85,1995)

Στη φωτογραφία από το αρχείο του Αριστοτέλη Ζάχου η οικία ιδιοκτησίας της οικογένειας Γαρουφαλιά, που παλιότερα ανήκε σε πλούσιο Τούρκο το 1916.
(Πηγή : ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΑΝΤΙΣΤΙΞΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΖΑΧΟ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ, Μουσείο Μπενάκη, 2008)