Αριστερά : Στυλιανός Ταλαμάγκας, Βασίλειος Γ. Ματσούκας, Ανδρέας Παπαεμαννουήλ (Διεθνής Π.Α.Ο.), Βασίλης Σταρακάς, Ιωάννης Κ. Νικολάου, Γρηγόρης Κατσούδας, Σώτος Πέτσας, Άρης Πριόβολος. Και ανάμεσα στους φανατικούς οι Ιωάννης Κοντογεώργιος, Κώστας & Χρήστος Γκίζας, Απόστολος Μπιτζιλέκης, Νίκος Κοντογεώργος, Χρήστος Μανταλιάς, Δ. Μπέκας, Κ. Βάσσος, Ευστ. Μαυρογεώργος, Θεόφ. Μπαλαούρας κ.α. (Φωτο & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)
Πρόκειται για το δεύτερο νεοκλασικό κτίριο στην Άρτα. Η οικογένεια Παναβέλη, που καταγόταν από τους Κωστακιούς, κατατρεγμένη από τους Τούρκους κατέφυγε στην Κέρκυρα. Εκεί ο αρχηγός της οικογένειας ασχολήθηκε με το εμπόριο επιτυχώς. Από τους δύο γιούς της οικογένειας ο Αλέξανδρος δικηγόρησε στην Κέρκυρα. Ο έτερος γιός, ο Χρήστος, που σπούδασε στην Εμπορική Σχολή της Κέρκυρας, μετά την απελευθέρωση της Άρτας το 1881, ήρθε στην Άρτα και το 1884 ασχολήθηκε με το εμπόριο και την ποτοποιία.
Η επιχείρηση Παναβέλη στεγαζόταν στο ισόγειο ενός θαυμάσιου νεοκλασσικού οικοδομήματος στην οδό Σκουφά 105, ενώ στον πάνω όροφο έμενε η οικογένεια. (Πηγή : Άρθρο του Τ. Βαφιά στον ΕΡΙΒΩΛΟ, τχ. 6, 1989)
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την Οικογένεια Παναβέλη στο λινκ https://doxesdespotatou.com/oikogeneia-panaveli/
Στη φωτογραφία του Βασίλη Γκανιάτσα, “Η οικία Παναβέλη” το 1985. Σήμερα στο ισόγειο βρίσκεται το Βιβλιοπωλείου του Γ. Λέκου. (Πηγή : Εφημερίδα ΑΡΤΗΝΗ ΕΥΘΥΝΗ, τχ. 16, Απρίλιος 1985)
Στις 25 Μαρτίου 1929 ο Δήμαρχος Γεώργιος Καζαντζής βραβεύει τους παίκτες του Αθλητικού Ομίλου. Ο Παναμβρακικός Αθλητικός Όμιλος Άρτης ιδρύθηκε το 1927. Το 1928 μετονομάστηκε σε ΠΑΝΑΜΒΡΑΚΙΚΟ, έως τον Ιούνιο του 1960. Εκ των επισήμων παρίστανται ο Νομάρχης Άρτης Αυγουστίνος Πασάδης, ο Φρούραρχος Γεώργιος Παπαστεργίου ενώ πίσω δεξιά, ο ψηλός κύριος είναι ο Βασίλης Βαβέκης, Γ.Γ. και εκ των ιδρυτών του Π.Α.Ο.Α.
Δεξιά διακρίνονται οι παίκτες : Ιωάννης Στράτος (Οικονομολόγος), Παναγιώτης Κ. Στρεβίνας (Δικηγόρος), Ελευθέριος Μάτος, Λέανδρος Παπακίτσος, Σωτήρης & Δημήτριος Συγγούνας, Ευάγγελος Καπετανίδης (Συμβολαιογράφος) & Σταμάτης Καπετανίδης (Στρατηγός Χωροφυλακής), Βασίλειος Κ. Έξαρχος (Ιατρός χειρούργος, Ταγματάρχης Π/Ζ, έπεσε στις 28 Νοεμβρίου 1940 στους Ποντικάτες), Ιορδάνης Στεφανίδης (Λοχίας, έπεσε στις αρχές του 1941), Ανδρέας Καναβάτσας, Κων/νος Τομπουλίδης,. Άλλοι παίκτες ήταν οι : Αναστάσιος Οικονόμου, Ανδρέας Μπουκουβάλας, Νίκος Ασλανίδης (Οδοντίατρος) & Δημόκριτος Ασλανίδης, Μιχάλης Πασχαλάκης (Οδηγός Ταξί), Σταθάκης και Γεώργιος Λουιζόγλου (Ταξίαρχος Τ/Θ).
(Φωτο από αρχείο Κων/νου Π. Στρεβίνα, Παρουσίση Κ. Μπανιάς)
Ο Γεώργιος Καζαντζής εκλέχτηκε Δήμαρχος Αρταίων από το 1925 μέχρι το 1943. Κατά την διάρκεια της δημαρχίας του έγιναν στην Άρτα πολλά και σημαντικά έργα όπως : 1) επεκτάθηκε ο δημοτικός ηλεκτροφωτισμός σε αρκετές περιοχές και αργότερα σε όλους τους δρόμους και τις πλατείες της πόλης, 2) έγινε σύναψη δανείου για την κατασκευή υδραγωγείου και σωληνώσεων, 3) έγιναν δραστήριες ενέργειες για να χτιστεί προσφυγικός συνοικισμός κοντά στην Οδηγήτρια, 4) ανατέθηκε η εκπόνηση σχεδίων για ανέγερση δημοτικής αγοράς στα οικόπεδα του Αγίου Μηνά….Επίσης μικρότερα αλλά αξιόλογα έργα, όπως η αγορά πυροσβεστικού καταβρεκτήρα, αγορά οικοπέδων για επέκταση της πλατείας Σκουφά, διάνοιξη νέων δρόμων στην πόλη, ασφαλτόστρωση των πλατειών, ενέργειες για ασφάλεια στη ληστοκρατούμενη ύπαιθρο και πολλά άλλα…(Πηγή : ΑΡΤΙΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, Γ. Τσούτσινος, Άρτα, 2001)
Στην αναμνηστική φωτογραφία του Γ. Μητσιάνη ο Δήμαρχος Γεώργιος Καζαντζής με τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου. Διακρίνονται οι Δημήτρης Σφήκας, Γιάννης Στόγιας, Δημήτρης Μ. Αλίβερτης, Ευάγγελος Ζώγγος, Δημήτριος Καρατζένης κ.α. (Φωτο από αρχείο Τάκη Ζαρκαλή)
Στην Άρτα σήμερα έχουν διατηρηθεί μόνο 5 κτίρια νεοκλασικού ρυθμού. Το πρώτο απ’ αυτά, που εικονίζεται εδώ στη φωτογραφία του Βασίλη Γκανιάτσα, είναι η οικία του πρώην Δημάρχου Άρτης Γεωργίου Καζαντζή, στη γωνία των δρόμων Κοσμά Αιτωλού και Γεωργίου Μάτσου, το οποίο παρουσιάζει και στοιχεία αρτ νουβό.
(Πηγή : Εφημερίδα ΑΡΤΗΝΗ ΕΥΘΥΝΗ, τχ. 16, Απρίλιος 1985)
Η πρώτη έκδοση του Λευκώματος ” Picturesque Greece” των Hanns Holdt και Hugo von Hofmannsthal με 176 σελίδες, εμφανίστηκε το 1922, μια δεύτερη έκδοση εμφανίστηκε ήδη από το 1923 και η τρίτη, σημαντικά διευρυμένη έκδοση, κυκλοφόρησε το 1928. Στα χέρια μας έχουμε το Λεύκωμα του 1922, στο οποίο η πόλη της Άρτας εκπροσωπείται με 3 φωτογραφίες του αρχιτέκτονα Α. Ζάχου, ο οποίος (λανθασμένα κατά την άποψή μας ) αναφέρεται ως M. ZACHOS, ARCHITECT IN ATHENS.
Η πρώτη φωτογραφία (σελ. 138) έχει φωτογραφία του Α. Ζάχου, του Ιμαρέτ, την οποία έχουμε ήδη δημοσιεύσει.
Η δεύτερη φωτογραφία (σελ. 139), πάλι του Α. Ζάχου,, έχει μια κοντινή λήψη της εκκλησίας της Παρηγορήτισσας από την πίσω πλευρά.
Η τρίτη φωτογραφία (σελ. 140) απεικονίζει το παλαιοχριστιανικό κιονόκρανο από την εκκλησία της Αγίας Θεοδώρας. Σύμφωνα με την περιγραφή του Στ. Μαμαλούκου πρόκειται “….για το κιονόκρανο του ανατολικού κίονα της νότιας κιονοστοιχίας και οι ξύλινοι ελκυστήρες στη στάθμη γενέσεως των τόξων της, καθώς και το νεότερο απλό ξύλινο τέμπλο”. (Πηγή : ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΦΑΚΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ ΖΑΧΟΥ, Έκδοση Μουσείου Μπενάκη, 2007).
Υποθέτουμε ότι η τρίτη σημαντικά διευρυμένη έκδοση του 1928, με 304 σελίδες, διαθέτει περισσότερες φωτογραφίες από την πόλη της Άρτας. Ένα αντίτυπο της έκδοσης του 1928 υπάρχει στην ιδιωτική βιβλιοθήκη Photobibliothek.ch, στην Ελβετία, στο οποίο δυστυχώς δεν έχουμε πρόσβαση. (https://www.photobibliothek.ch/)
Εορτασμός κατά την “Αποκάλυψιν πλακός εις την οικίαν Νικολάου Σκουφά, από τον Μ/Φ Σύλλογο Άρτης «Ο ΣΚΟΥΦΑΣ»”. (Φωτο από αρχείο Τάκη Ζαρκαλή)
Μπορείτε να δείτε το σπίτι του Νικολάου Σκουφά στο Κομπότι στο λινκ https://doxesdespotatou.com/spiti-sto-kompoti/
“Εγεννήθη δε ο Σκουφάς τω 1779 εν Κομποτίω, χωρίω τρεις μόλις ώρας απέχοντι της Άρτης, πόλεως γνωστής της Ηπείρου, διατεμνομένης υπό του ποταμού Ινάχου και τρεις περίπου ώρας από των σημερινών ελληνικών μεθορίων αφισταμένης…………..
Εκ του ηρωικού αλλά τα μάλιστα ατυχούς Κομποτίου ήσαν οι γονείς του Νικολάου Σκουφά, ούτινος ο πατήρ επωνομάζετο Κουμπάρος, εκ της μεσαίας μεν τάξεως, ουχί όμως και παντάπασιν άμοιρος γραμμάτων. Διό, εν Άρτη ως επί το πλείστον διαμένων, εφρόντισε να δώση την καλλιτέραν, αναλόγως των τότε μέσων, ανατροφήν εις τον μικρόν Νικόλαον. Και τα μεν κοινά λεγόμενα γράμματα εδιδάχθη ούτος υπό τινος ασκητού Θεοχάρους Α. Ντούια, εντός της Άρτης διατριβόντος, εν κατερειπωμένη τινί εκκλησία, Κασσοπετρία λεγομένη. Προς σπουδήν δε των Ελληνικών εμαθήτευσε παρά τινι Βεντραμή Μεσολογγίτη, της τε Ελληνικής παιδείας εγκρατεί και τα μάλιστα φιλοπόνω ανδρί, όστις μ’ όλην την κατ’ εκείνους χρόνους έλλειψιν των διδακτικών βιβλίων, πολλούς των μαθήσεως διψώντων νέων εις τα νάματα της αληθούς παοδείας επότισεν, ατρύτους υφιστάμενος κόπους……….Εν Άρτη σώζεται και εξ αδελφής ανεψιά του Νικολάου Σκουφά και αδελφόν δ’ είχεν ούτος έγγαμον μεν, αλλά τούτου οι υιοί ζώσιν ήδη εν Βλαχία.
Ανδρωθείς δε ο Νικόλαος ήνοιξεν εν Άρτη εμπορικόν, ένθα προς αποφυγήν της αργίας κατεσκεύαζε και ωραίας σκούφιας (πίλους), εξ ου και την επωνυμίαν έλαβε «Σκουφάς». Και ούτω παιδείας μεν μετρίας κάτοχος, έμπορος δε και βιομήχανος έζη ο Σκουφάς άγνωστος σχεδόν εν Άρτη κατά τας αρχάς του μεγαλεπηβόλου και ανθρωποκτόνου τούτου αιώνος…….”(Πηγή : ΒΙΟΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΟΙ, Αναστασίου Γούδα, Αθήναι, 1872)
Στη φωτογραφία «Το άγαλμα του Φιλικού Νικολάου Σκουφά στο Κομπότι», το πρώτο έργο του γλύπτη Βάσου Φαληρέα το 1928. Η φωτογραφία είναι του Σπύρου Μελετζή το 1938. (Πηγή : Συλλογή Α. Καρρά)
Αριστερά δύο παίκτες του Παναμβρακικού, ο Βίκτωρ Σακκάς (Αρχηγός) & ο Γεώργιος Μπόλας (Λέτσος), δύο παίκτες του Αετού οι αδελφοί Χριστόδουλος &Κώστας Κεφάλας, ο παίκτης του Ολυμπιακού Χριστόφορος Βασιλείου, τρεις παίκτες του Παναμβρακικού, οι Μάριος Τσαντούκλας, Βελησσάρης Βασιλείου &Θεόφιλος (Λάκης) Καραβασίλης, τρεις παίκτες του Αετού, οι Κώστας Κεφάλας (ο Ναύτης), Γεώργιος Ιωάννου και…. άγνωστος.
(Φωτο από αρχείο Λάκη Καραβασίλη, Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)
Μια μεγάλη παρέα Αρτινών γύρω από το γιορτινό τραπέζι, σε κτήμα δίπλα στο ποτάμι. Δυστυχώς δε υπάρχουν άλλα στοιχεία για την εν λόγω φωτογραφία, ωστόσο μας δίνει μια εικόνα της ζωής στην Άρτα την εποχή του Μεσοπολέμου. (Φωτο από αρχείο Τάκη Ζαρκαλή)
