Τα εβραϊκά σπίτια στην Άρτα

Τα περισσότερα σπίτια ήταν μονώροφα και τα λιγότερα ήταν τα ισόγεια και τα τριώροφα. Μερικά από αυτά είχαν αυλή με κήπο. Κάθε ένα σπίτι  είχε ένα μικρό δωμάτιο  όπου φυλασσόταν όλος ο ρουχισμός και μερικά αποθέματα τροφίμων. Στο πλυσταριό, που συνήθως ήταν στο υπόγειο, οι παλιές νοικοκυρές έπλεναν τα ρούχα στη σκαφίδα. Τα δωμάτια του σπιτιού ήταν απλά, χωρίς βαριά έπιπλα και οι τοίχοι δεν είχαν πολλά κάδρα ή άλλα αντικείμενα. Οι φωτογραφίες των γονιών που πέθαναν ή των γάμων του ζευγαριού δέσποζαν στους τοίχους. Σύμφωνα με αφήγηση του Στρατηγού Κατσαδήμα, ελάχιστοι Εβραίοι της Άρτας ήταν ιδιοκτήτες ακινήτων.

Στην κεντρική είσοδο κάθε εβραϊκού σπιτιού, καθώς και στην είσοδο κάθε δωματίου, στο επάνω δεξιό μέρος ήταν τοποθετημένη η «μεζουζά», όπως επίσης και στα καταστήματα ή στα εργαστήρια, στο εσωτερικό της πόρτας.

Στην Άρτα έχουν απομείνει σήμερα τέσσερα εβραϊκά σπίτια.  Η οικία του Ισαάκ Μιζάν στη Σκουφά, το διατηρητέο του Σ. Χατζή  στην οδό Φιλελλήνων και δυο σπίτια στην οδό Μακρυγιάννη.(Πηγή : Η ΕΒΡΑΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ, Κ. Τσιλιγιάννης, Αθήνα, 2004)

 Στη φωτογραφία τα δυο εβραϊκά σπίτια στην οδό Μακρυγιάννη, (αριστερά) του Μωυσή Ιερεμία και (δεξιά) του Βίκτωρα Σαμπά.

Τι είναι η Μεζουζά : Η Μεζουζά είναι τεμάχιο μικρού ειληταρίου (περγαμηνής, παπύρου ή χαρτιού) που περιέχει καταγραμμένους (με ειδικό μελάνι και κοντυλοφόρο) τους εβραϊκούς στίχους από την Τορά (Δευτερονόμιο 6:4-9 ή 11:13-2), την περίφημη εβραϊκή προσευχή Sh’ma Yisrael (שְׁמַע יִשְׂרָאֵ):

Ἄκουε, Ἰσραήλ· Κύριος ὁ Θεός ἡμῶν Κύριος εἷς ἐστι· και ἀγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου και ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου και ἐξ ὅλης τῆς δυνάμεώς σου και ἔσται τα ῥήματα ταῦτα, ὅσα ἐγώ ἐντέλλομαί σοι σήμερον, ἐν τῇ καρδίᾳ σου και ἐν ψυχῇ σου· και προβιβάσεις αὐτά τους υἱούς σου, και λαλήσεις ἐν αὐτοῖς καθήμενος ἐν οἴκῳ και πορευόμενος ἐν ὁδῷ και κοιταζόμενος και διανιστάμενος· και ἀφάψεις αὐτά εἰς σημεῖον ἐπί τῆς χειρός σου, και ἔσται ἀσάλευτον προ ὀφθαλμῶν σου· και γράψετε αὐτά ἐπί τς φλιάς τῶν οἰκιῶν ὑμῶν και τῶν πυλῶν ὑμῶν.

Υπακούοντας στον τελευταίο στίχο, η μεζουζά (που σημαίνει δοκάρι) τοποθετείται διαγώνια στο επάνω μέρος στις παραστάδες των θυρών του εβραϊκού σπιτιού (μερικοί την τοποθετούν σε κάθε θύρα κατοικημένου χώρου του σπιτιού, πλην του μπάνιου).  Συμβολίζει την ιερότητα του εβραϊκού σπιτιού και δείχνει πως ο Θεός το προστατεύει, καθώς και τους ενοίκους του και όσους βρίσκονται σ’ αυτό. Υπενθυμίζει επίσης σε κάθε εισερχόμενο ότι «αυτή η κατοικία είναι ένας Ναός του Θεού». Ακόμη θεωρείται φυλαχτό και ένδειξη σταθερής θρησκευτικής πίστης.

Δημοσιεύθηκε στην Η Εβραϊκή κοινότητα της Άρτας. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *