Σχετικά με την κατάσταση και τα ευρήματα στην Παναγία της Βελλάς ή Κόκκινη εκκλησία, αρκετά ενδιαφέροντα και μάλλον θλιβερά στοιχεία μας δίνει ο Κ. Πετρονικολός στο βιβλίο του, μόλις το 1977:
“….Και τα πράγματα δεν έχουν αλλάξει. Ημείς σε κάποια επίσκεψή μας τη βρήκαμε αποθήκη τριφυλλιού! Δεν θα συγκινηθεί επιτέλους κανένας απ’ το κατάντημα αυτό; Υπάρχει καμιά Υπηρεσία, που πρέπει να φροντίζει τα κειμήλια αυτά; Για όνομα της Παναγίας!
Δεν ξέρω αν βρέθηκαν ποτέ και ποια αντικείμενα στην Κόκκινη εκκλησιά και τι απέγιναν….Οι Βουργαρελιώτες για να προστατέψουν μια αριστουργηματική ξυλόγλυπτη θύρα, την πήραν και την απόθεσαν στην ενοριακή τους εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Ο Γ. Παπαδημητρίου θέλησε να την στείλει στην Αθήνα για εξέταση. Η Μητρόπολη Άρτας την κράτησε λίγον καιρόν και την επέστρεψεν. Τότε την απόθεσαν στο Ναό του Άι Νικόλα. Που να προβλέψουν οι άνθρωποι τον βομπαρδισμό απ’ τους Γερμανούς και την πυρκαγιά, που αφάνισε τα πάντα και μαζί την αριστουργηματική θύρα της Κόκκινης εκκλησιάς! Μιλάνε εδώ για κάποιο αντιμήνσιο χρυσοκέντητο που υπήρχε εκεί κάποτε. Πού βρίσκεται τώρα; Ποιος ξέρει τι απέγινε;
Σώθηκε ένα Ευαγγέλιο παλιό, που φέρει την ένδειξη : “Θείον και ιερόν Ευαγγέλιον, αφιερωθέν μεν τω πότε Μακαριωτάτω και σοφοτάτω Πατριάρχη Ιεροσολύμων κ.κ. Χρυσάνθω τω Νοταρά παρά Νικολάου Γλυκέος εξ Ιωαννίνων – Ενετίησιν 1811″. Το χρησιμοποιεί ο Εφημέριος Βουργαρελίου όταν ιερουργεί στην Κόκκινη Εκκλησιά. Πρέπeι όμως να φυλαχτή σαν κειμήλιο για να μη φθαρή και χαθή…”
Ο Κ. Πετρoνικολός αναφέρεται και σε τέσσερα ακόμη παλιά βιβλία, λέγοντας : “….Σημειώνω εδώ ότι και τα 4 αυτά βιβλία παραδόθηκαν για φύλαξη με απόδειξη στον εφημέριο Βουργαρελίου Γ. Γούλα από το δάσκαλο Γ. Παπαγεωργίου στις 13 Αυγούστου 1976. Κάτι πρέπει όμως να γίνει. Μια αιθουσούλα που να κλείνει και ασφαλίζεται καλά, θα μπορούσε να περιλάβει κι αυτά, αλλά και τόσα άλλα αντικείμενα της περιοχής, που ίσως βρίσκονται τώρα στα χέρια ιδιωτών και θα μπορούσαν να συναχτούν. Είναι θυμητάρια της ιστορίας μας αυτά, που έχουν μεγάλη αξία και δεν πρέπει να αφεθούν να χαθούν….”
Αναρωτιόμαστε αν γνωρίζει κάποιος την τύχη αυτών των κειμηλίων σήμερα! (Πηγή : ΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ. Κ. Πετρινικολός, Αθήνα, 1977)
Στη φωτογραφία του Σ. Μελετζή του 1937, τα εσωτερικά θυρόφυλλα της Κόκκινης Εκκλησίας που καταστράφηκαν στον βομβαρδισμό από τους Γερμανούς. Τη φωτογραφία την έχουμε αναρτήσει ξανά. Μπορείτε να διαβάσετε σχετικά στο λινκ https://doxesdespotatou.com/ta-esoterika-thyrofylla-tis-kokkinis-e/
