——————
Τα κούλουμα, βεβαίως, είναι αύριο -αλλά δεν βλάφτει να τα μελετήσουμε από σήμερα, αν μη τι άλλο να προετοιμαστούμε ρίχνοντας μια ματιά στην ετυμολογία της λέξης.
Η πιο διαδεδομένη θεωρία αναφέρει ότι η λέξη προέρχεται από το cumulus, ή, για να αντιγράψουμε το ΛΚΝ: κούλουμο < κούμουλο `σωρός΄ με αντιμετάθ. [m-l > l-m] < λατ. cumul(us) -ο (πρβ. διαλεκτ. κούμουλο, κουμούλι, κουλούμι `σωρός, ιδ. χώματος΄)
Ο Μπαμπινιώτης αναφέρει και μια δεύτερη πιθανή προέλευση, από το κούλουμος = γεμάτος που προέρχεται από δημώδες λατινικό *culmus, από το λατ. culmen = κορυφή.
Όσο για την αλβανική προέλευση, που την είχε προτείνει ο Ανδριώτης, και που φαίνεται να ταιριάζει με τη γεωγραφική κατανομή του όρου “Κούλουμα” (διότι ο όρος φαίνεται να ήταν άγνωστος σε περιοχές όπου δεν υπήρχαν αρβανίτες), υπάρχει πράγματι λέξη kulluem, με σημασία “καθαρός»”. Ας μην ξεχνάμε ότι η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί την έναρξη της Σαρακοστής, μιας περιόδου 40 ημερών που οι άνθρωποι παλιότερα απείχαν από το να τρώνε κρέας και “καθαρίζονταν” σωματικά και πνευματικά περιμένοντας την Ανάσταση.
Στη φωτο “Κούλουμα στου Κατσή Καρνά” στην Άρτα, το 1932. Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε που ήταν η περιοχή αυτή ή αν πρόκειται για όνομα οικογένειας.
(Η φωτο προέρχεται από το Αρχείο του κ. Β. Μπανταλούκα όπως δημοσιεύτηκε στο Λεύκωμα “Άρτα 1881-1941” του κ Ε. Ιντζέμπελη)
