——————–
Το δεύτερο λεύκωμα για την Άρτα εκδόθηκε το 1959 από τον Μ/Φ Σύλλογο Άρτης “Ο ΣΚΟΥΦΑΣ”, υπό μορφή τουριστικού οδηγού. Τα κείμενα και η επιμέλεια ήταν του συγγραφέα Μιχάλη Περάνθη. Γράφει στον πρόλογο :
“Άρτα! Η αρχαία καθέδρα του Πύρρου, η βυζαντινή πρωτεύουσα των Κομνηνοδουκάδων και η πλούσια μεγαλόπολη της Τουρκοκρατίας! Οι περισσότεροι τη ξέρουν από το θρυλικό γεφύρι της και τα πολλά πορτοκάλια. Αλλά η Άρτα δεν είναι μόνον αυτό. Αντιπροσωπεύει τόσα άλλα, και τόσο σημαντικώτερα, – στη γνωριμία άλλωστε των οποίων φιλοδοξεί να συντελέσει ο Οδηγός ετούτος. Ο ξένος, λοιπόν, που θάρθει να γνωρίσει την πόλη κι από κοντά, μπαίνοντας στην Άρτα, θα βρεθεί σε μια διάθεση έμφορτη από επιφύλαξη. Ο πατροπαράδοτος συντηρητισμός των κατοίκων δεν επέτρεψαν εκμοντερνισμούς και η πόλη διατηρεί αναλλοίωτον ακόμα τον χαρακτήρα που είχεν επί τουρκοκρατίας. Αυτό χτυπάει αμέσως σε πολλούς – ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία τους και την αισθητική τους δεκτικότητα. Όμως σε άλλους, τους περισσότερους, η παλαιική αυτή ατμόσφαιρα και η ενότητα του ύφους τους δημιουργούν αμέσως μια ευχάριστη προδιάθεση.
Όποια κι αν είναι ωστόσο η πρώτη στιγμιαία εντύπωση, αρκεί μια σύντομη έστω διαμονή για να κατακτηθεί ο περαστικός και ο επισκέπτης. Ο Άραχθος ξεδιπλώνει τη γαλάζια κορδέλα του μέσ’ από τοπία δροσερού κάλλους. Το πράσινο πλημμυράει από παντού εύσκιο και υποβλητικό. Τ’ ανοιξιάτικα αρώματα των πορτοκαλεώνων και οι θαλασσινές αύρες του Αμβρακικού μοσκοβολούν στην ατμόσφαιρα. Οι κάτοικοι, φιλόξενοι, έξυπνοι και ευπροσήγοροι είν’ έτοιμοι να σε υποδεχτούν με τα πιο ειλικρινή αισθήματα εγκαρδιότητας. Υπάρχει μια παράδοση έμφυτης αρχοντιάς στη γερασμένη ετούτη πρωτεύουσα και μαζί ένα ακοίμητο ένστικτο για κάθε πνευματική κατάκτηση. Το διαπιστώνει κανείς κάθε λίγο, μ’ όποιον κι αν κουβεντιάσει. Το διαβλέπει και στην εύστροφη λάμψη που φωτοβολάει στα μάτια των παιδιών. Πιο γλυκειά, πιο ζεστή, η λάμψη αυτή προικίζει τα κορίτσια της Άρτας. Τα μάτια τους άλλωστε είναι που πρόσεξε κι ο δημοτικός αοιδός, για να τις ξεχωρίσει από τις άλλες ηπειρωτοπούλες.
Στα Γιάννενα είν΄ οι όμορφες
Στην Άρτα οι μαυρομάτες
Και στην καημένη Πρέβεζα
Κοντούλες και γιομάτες…….”
