“Δεν τους γαμάς τη μάνα, των κερατάδωνε,
θέλουν να μας βαρέσουν και πάλι σκιάζονται…..
Το τραγουδούσαν οι Αρτηνοί την Καθαρή Δευτέρα… Όπως είναι γνωστό πριν την αναίμακτη παράδοση της Άρτας στους Οθωμανούς, η πόλη έστειλε τον Δημήτρη Χαικάλη από τη Θεσσαλονίκη στο Σουλτάνο, ώστε να επικυρώσει κάποια προνομία πριν την παράδοσή της. Ανάμεσα στα προνόμια αυτά περιλαμβανόταν και ο εορτασμός της Αποκριάς όπως και η χρήση προσωπίδας.
Γιόρταζαν λοιπόν οι Αρτηνοί την Αποκριά μασκαρεμένοι και την Καθαρή Δευτέρα πετάγονταν ως απέναντι στη Βλαχέρνα να γιορτάσουν τα Κούλουμα. Έστρωναν τις κουρελούδες και τα χεράμια τους, άπλωναν τα σαρακοστιανά τους, και, μετά το φαγητό και το κρασί, άρχιζε το γλέντι και το τραγούδι. Έλα όμως που οι Τούρκοι παραφύλαγαν από κοντά, αλλά δεν τολμούσαν να τους πλησιάσουν ή να τους δημιουργήσουν προβλήματα….Πάνω στο κέφι τους λοιπόν οι Αρτηνοί κατασκεύαζαν στιχάκια που τα τραγουδούσαν κι ένα απ’ αυτά ήταν και το παραπάνω, που περιέγραφε την ατολμία των Τούρκων να τους επιτεθούν…..» (Από την διήγηση της κ. Τιτίνας Τζιμοπούλου για την παλιά Άρτα).
Στη φωτογραφία «Γλέντι Αρτηνών στις αρχές του 1900». (Πηγή : Λεύκωμα ΠΡΟΤΑΣΗ, Άρτα, 1999)
