———————–
“Στο δρόμο προς Πέντε Πηγάδια, 30.10.1812
Περίπου οχτώ μίλια από την Άρτα, περάσαμε το χωριό Κουμτσάδες (μετονομάστηκαν σε Αμμότοπο το 1927) που βρίσκεται σε μια μικρή πεδιάδα ανάμεσα στα βουνά και περικλείεται από δάση. Στις εκτάσεις που ανήκουν στο χωριό καλλιεργείται σημαντική ποσότητα καπνού, που φημίζεται για την άριστη ποιότητά του. Από εκεί συνεχίσαμε την ανάβαση των βουνών, απολαμβάνοντας μερικά έξοχα πανοραμικά τοπία των πεδιάδων και του Αμβρακικού κόλπου. Σε αυτό το οροπέδιο, το χαμηλότερο τμήμα του πρανούς των λόφων είναι σκεπασμένο από δέντρα, κυρίως πλατάνια και διάφορα είδη δρυών. Ένα είδος δρυός το οποίο παρατήρησα εδώ, πιστεύω ότι είναι quercus cerris, με πλατιά, βαθιά δαντελωτά φύλλα και ένα μεγάλο βελανίδι μέσα σε τριχωτό περίβλημα. Από το δέντρο αυτό βγαίνει καλή ξυλεία, τόσο σε διαστάσεις όσο και σε ποιότητα. Η δρυς τύπου βελανιδιάς, quercus ægilops, αφθονεί επίσης σ’ αυτήν την περιοχή. Αυτό το δέντρο γενικά δεν είναι μεγάλου μεγέθους, το βελανίδι είναι χωμένο βαθιά σ’ ένα χοντρό και φολιδωτό περίβλημα, το οποίο είναι το τμήμα που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη βαφής. Η εξαγωγή του καρπού της βελανιδιάς αποτελεί ένα σημαντικό κλάδο εμπορίου από διάφορα μέρη της Τουρκίας.
Σε μία απόσταση 15 μιλίων από την Άρτα περάσαμε το σεράι των Μουλιανών, ένα μεγάλο οικοδόμημα παράξενα τοποθετημένο ανάμεσα στα βουνά, όπου ο βεζίρης περιστασιακά διανυκτερεύει στα ταξίδια του από και προς την ακτή [του Αμβρακικού]. ( Τα Μουλιανά μετονομάστηκαν το 1927 σε Γοργόμυλο. Σήμερα από το παλαιό χωριό παραμένουν λίγα σπίτια, καθώς έχει δημιουργηθεί νέος οικισμός, πάνω στο δρόμο για Πέντε Πηγάδια, ο οποίος ονομαζόταν αρχικά Νέος Γοργόμυλος, αλλά τώρα είναι γνωστός απλά ως Γοργόμυλος.) (Πηγή : Ο ΑΓΓΛΟΣ ΓΙΑΤΡΟΣ HENRY HOLLAND ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ, Νίκος Δ. Καράμπελας, 2009, Πρεβεζάνικα Χρονικά, τχ. 45-46)
Στη φωτογραφία : Λεπτομέρεια χάρτη της βορειοδυτικής Ελλάδος από το βιβλίο του Holland “Travels in the Ionian Isles, Albania, …” (Συλλογή Ιδρύματος Ακτία Νικόπολις, ΙΑΝ 368)
