“Στο βορειότερο σημείο της Άρτας βρίσκεται ο μικρός λόφος της Μητρόπολης. Από τη ΒΑ, Β και ΒΔ πλευρά του τον γλύφει το ποτάμι και τον προστατεύει αρχαίο τείχος. Ίσως μέχρι τους πρώτους κλασσικούς χρόνους, όταν ο Άραχθος πλημμύριζε, απόκοβε τον λόφο από την άλλη πόλη και τότε ο λόφος γινόταν νησί. Δεν έχουμε μαρτυρίες για το πότε εγκαταστάθηκε στο λόφο αυτόν η έδρα της Μητρόπολης Άρτας. Ο Σεραφείμ Ξενόπουλος γράφει ότι εγκαταστάθηκε εκεί στα χρόνια του Δεσποτάτου. Εκείνο πάντως που γνωρίζουμε με σιγουριά είναι πως τα κτίρια της Μητρόπολης που υπήρχαν στο λόφο κατεδαφίστηκαν το 1726 και χτίστηκαν καινούργια. Και πως το 1779 χτίστηκε η εξωτερική πύλη που υπάρχει και σήμερα. Τα κτίρια της Μητρόπολης όποτε ήθελαν τα καταλάμβαναν οι Τούρκοι και τα μετέτρεπαν σε τόπο οργίων και σφαγών. Στα 1820-1834, που οι Μητροπολίτες διώχτηκαν από τα κτίρια του λόφου, εγκαταστάθηκαν στο σπίτι του πλούσιου Παπαδόπουλου στη συνοικία του άι-Μηνά. Μετά την απελευθέρωση της Άρτας, στα κτίρια λειτούργησε Ιερατική Σχολή. Μέχρι τον τελευταίο πόλεμο, η κοντά στη Μητρόπολη συνοικία αποτελούσε ξεχωριστή ενορία, την ενορία της Περιλήφτης (Περιβλέπτου), επειδή παλιότερα εκεί πλησίον υπήρχε η εκκλησία της Περιβλέπτου, που αργότερα γίνηκε τζαμί, το λεγόμενο Τζαμί των Μπέηδων. Σήμερα, στο λόφο της Μητρόπολης βρίσκονται το κτίριο της Μητρόπολης της Άρτας και η εκκλησία των Εισοδίων της Θεοτόκου (άλλοτε αγίου Μερκουρίου). Οι Αρτινοί την εκκλησία αυτή την έλεγαν “Παναγία Μεσοσπορίτισσα” γιατί στη γιορτή της (21 Νοεμβρίου) συνήθιζαν να βράζουν διάφορους σπόρους που τους έτρωγαν λέγοντας “μεσόφαγα, μεσόσπειρα, μέσα σ’ εχω στην κοφίνα” (Πηγή : ΑΡΤΙΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ, Γ. Τσούτσινος, Άρτα, 2001)
Στη φωτογραφία του Αριστοτέλη Ζάχου “Η παλαιά Μητρόπολη Άρτης” το 1916 (Φωτο από αρχείο Α. Ζάχου, Μουσείο Μπενάκη)
