“Στις 12 Μαρτίου 1941, οι Ιταλοί ύψωσαν την Ιταλικήν Σημαίαν εις το Δημαρχείον, ώραν 9 και ½ π.μ.”. Δήμαρχος Άρτης, ήδη από το 1925, ήταν ο Γεώργιος Καζαντζής. Σύμφωνα με έρευνες σε εφημερίδες της εποχής, ο Γ. Καζαντζής παρέμεινε Δήμαρχος μέχρι τις 22/2/1943, όταν οι αρχές κατοχής έβαλαν δική τους Διοικούσα Επιτροπή, με καθήκοντα Δημάρχου τον δικηγόρο Ιωάννη Ζαχαρή. Από τις 27 Φεβρουαρίου 1943, με την υπ’ αριθμ. 1929 απόφαση του τότε Νομάρχη Άρτης Παναγιώτη Βασιλάκη, ανάμεσα στα μέλη της Επιτροπής ήταν και ο Ιωάννης Παπαβασιλείου, εκδότης από το 1928 της εφημερίδας “Ελεύθερος τύπος”. (Στις 11 Αυγούστου 1943 η εφημερίδα ξαφνικά έκλεισε και ξανακυκλοφόρησε στις 30 Μαΐου 1945).
Στις 24 Οκτωβρίου 1943, ο Γερμανός Φρούραρχος Κούντερ “…….ειδοποίησε τας αρχάς της πόλεως να συγκεντρωθώσιν εις το κτίριον Καραπάνου και είπε εις τον φίλον του Καλαμάκην ότι σήμερον θα του ανακοινώση το ευτυχές γεγονός, διά το οποίον αυτός μεν (ο Καλαμάκης) θ’ ανακηρυχθεί Δήμαρχος, ούτος δε (ο Γερμανός Φρούραρχος) επίτιμος Δημότης Αρταίων. (Να σημειώσουμε εδώ ότι ο κτηνίατρος Χαρίλαος Γ. Καλαμάκης και ο εκ Βιέννης Φρούραρχος Άρτης, κτηνίατρος Κούντερ ήταν παλιοί φίλοι και συμμαθητές κατά τις σπουδές τους στη Βιέννη). Ο Χ. Καλαμάκης εξασκών επιρροήν επί του φίλου του και επιδαψιλεύων αυτώ περιποιήσεις, επιτυγχάνει να πείση αυτόν ότι οι κάτοικοι της πόλεως Άρτης είναι απολύτως φιλήσυχοι, μη έχοντες σχέσεις μετά των ανταρτών…..”.
Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες προφορικές πληροφορίες, για κάποιο διάστημα οι Αρχές Κατοχής διόρισαν Δήμαρχο και τον έμπορο Νίκο Ράγκα. (Δεν υπάρχει επίσημη αναφορά στο όνομά του).
Με την είσοδο του ΕΛΑΣ στην Άρτα τον Δεκέμβριο του 1944, νέος Δήμαρχος Αρταίων ανέλαβε ο Χαρίλαος Γκεσούλης* στον οποίο έχουμε αναφερθεί σε παλιότερες αναρτήσεις μας.
Με την είσοδο του ΕΔΕΣ στην Άρτα, νέος διορισμένος Δήμαρχος ανέλαβε ο δικηγόρος Ξενοφών Κοτσαρίδας (28 Μαρτίου 1945) μέχρι τον Ιούνιο του 1946, που παραιτήθηκε. Μετά, για ένα μικρό χρονικό διάστημα, Δήμαρχος ανέλαβε ο δικηγόρος εκ Πραμάντων και αργότερα βουλευτής, Δημήτριος Καρατζένης. Στις 2 Ιουλίου 1946 μέχρι τις 19 Οκτωβρίου 1947 διορίζεται Δήμαρχος ο Ι. Παπαβασιλείου. Μετά, μέχρι το 1949, διορίζεται Δήμαρχος ο Συνταγματάρχης Πεζικού Παντελής Καλυβιώτης και αργότερα από το 1950 μέχρι τον Μάρτιο του 1951 ο Κωσταντίνος Γρίβας, Πρόεδρος Πρωτοδικών.
Τον Μάιο του 1951, μετά την διεξαγωγή εκλογών, εξελέγη Δήμαρχος Αρταίων ο Ιωάννης Παπαβασιλείου ο οποίος διετέλεσε Δήμαρχος μέχρι το 1959. (Πηγές : 1. Η ΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ, Κ. Βάγιας, Άρτα, 2004, 2. Έρευνα του κ. Κώστα Μπανιά στην εφημερίδα του Ι. Παπαβασιλείου “Ελεύθερος Τύπος”)
*Για τον Δήμαρχο Χ. Γκεσούλη μπορείτε να διαβάσετε στο λινκ https://doxesdespotatou.com/o-dimarchos-artaion-charilaos-gkesoyli/ και στο λινκ https://doxesdespotatou.com/mia-anekdoti-fotografia-toy-dimarchoy/
Στη φωτογραφία ο Ιωάννης Παπαβασιλείου τον Ιούνιο του 1945, σε συσσίτιο του Α’ Δημοτικού Σχολείου. Διακρίνονται οι : Κλέων Τσέτης (φαρμακοποιός), Ευριπίδης Παπαδόπουλος, Μιχάλης Ν. Αλίβερτης (κρατά την κουτάλα) Γ. Σαλαμούρας, Αθανάσιος Γεωργάρας, Ν. Ματσούκας, Δ. Νασούλας, Απόστολος Κακκαβάς κ.α. (Φωτο από αρχείο Μ. Ν. Αλίβερτη, Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)