“Ο πανηγυρισμός του Δεκαπενταύγουστου συνεχίζεται και την επομένην, εορτήν του Αγίου Μανδηλίου, του εικονίζοντος το πρόσωπον του Ιησού. Εάν όμως η μεθεπομένη -17η Αυγούστου- συμπέση εις ημέραν Κυριακήν, ο πανηγυρισμός παρατείνεται εις τριήμερον.
Κατά την 16ην Αυγούστου ο εκκλησιασμός γίνεται πανδήμως, εν τω ιερώ ναώ Αγίου Νικολάου, πολιούχου του χωρίου, μετά πάσης επιδείξεως και αίγλης. Ενδιαμέσω της ακολουθίας του Όρθρου και της λειτουργίας τελείται η Αρτοκλασία εις ανάμνησιν του δια του χορτασμού των πεντακισχιλίων θαύματος του Σωτήρος, εις υγείαν δε και ευημερίαν των κατοίκων του χωρίου. Οι εν κανίστρω – επί τραπέζης τοποθετημένης εν τω μέσω του ναού – πέντε μεγάλοι άρτοι, οίνος και έλαιον, ευλογούνται κατά τους κανόνας της Ορθοδόξου ημών Εκκλησίας, υπό των συλλειτουργούντων ιερέων, οίτινες λειγούσης της ιεράς ταύτης τελετής επανέρχονται διά της Ωραίας Πύλης εις το Ιερόν ψάλλοντες το «Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού».
Κατά το μέσον της θείας λειτουργίας και αμέσως μετά την διά της μεγάλης εισόδου εκφοράν των Αγίων Δώρων αναγινώσκονται υπό του ιερέως -από της Ωραίας Πύλης- τα ονόματα των ελεοθετών υπέρ αγαθοεργημάτων του χωρίου………
Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας και την εκ της Εκκλησίας απόλυσιν ο λαός εκχύνεται ανά τα καταστήματα της αγοράς και το χωρίον. Η ευθυμία και διασκέδασις εν παντί, υπερβαίνει την της χθεσινής, υπό τον αυτόν πάντοτε ρυθμόν και τάξιν. Κατά την συνήθη όμως 5ην μεταμεσημβρινήν ώραν, άπαντες οι κάτοικοι ευρίσκονται εις το έτερον χοροστάσι, έχουσιν ήδη καταλάβη το επικλινές αμφιθεατρικόν μέρος, της άνω πλατείας «Κάμπος». Θέαμα γραφικώτατον. Ο παλλαϊκός κυκλικός χορός – ως και χθες- υπό τους ήχους των οργάνων κατ’ αρχάς, κατόπιν δε συνοδεία ασμάτων. Εύρυθμοι και ζωηρότεραι κινήσεις διακρίνουσιν αυτόν σήμερον. Αναπτυσσόμενος εις αναδιπλώσεις ελίσσεται εις το πάτριον «διπλοκάγκελο», η δε αντήχησις του τραγουδιού εις τα πέριξ βουνά και εδάφη προσδίδει χροιάν ρωμαντικήν. Και συνεχίζεται υφ’ όλων, υπό την οδηγίαν του κορυφαίου σύροντος, σεβαστού και ευυπόληπτου προσώπου, με το απαραίτητον επιχώριον τραγούδι « Τώρα κι’ ήλιος έγειρε, κι’ ο σταυραετός κουρνιάζει……..»
Ότε αφ’ ου μετά ελιγμούς (δίπλες και στεφογυρίσματα) επαναφερθή εις τον απλούν κυκλικόν χορόν, διά συριγμών δίδεται το σύνθημα της διαλύσεώς του. Σφυρίγματα- πανδαιμόνιον. Κατόπιν επακολουθούν συγκροτήματα μικροτέρων κυκλικών χορών, ανδρών και γυναικών, υπό την ανάκρουσιν οργάνων ή την συμφωνίαν αρμονικών, τον ρυθμόν κανονιζόντων ασμάτων και υπό τον θαυμασμόν των κύκλω ισταμένων παρατηρητών. Εκ των κατά την ώραν ταύτην χορευομένων είναι και ο διπλούς συμπτυσσόμενος και αναπτυσσόμενος εν είδει «Τράτας» χορός, ο λεγόμενος «Γαιτανάκι» (όχι το αποκριάτικον) μετά πολλής ζωής, ρυθμού και χάριτος τελούμενος.
Το επερχόμενον σκότος διαλύει και τους μερικούς τούτους χορούς υπό τας αμοιβαίας ευχάς «και του χρόνου με υγεία και καλύτερα», αλλ’ η συνέχεια της διασκεδάσεως μεταφέρεται εις τας συνοικίας, από των οποίων – και μέχρι βαθείας νυκτός – αντηχούν, ευφραίνοντα την ακοήν, άσματα νεανίδων.
Ούτω λήγει η ωραία αύτη ποιητική και υπό πάσαν έποψιν αναψυχής ευχάριστος πανήγυρις, αφίνουσα ανεξιτήλουςτας ωραιοτέρας των εντυπώσεων και αναμνήσεων.”
(Πηγή : ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ, Ν. Παπακώστα, Αθήναι, 1967)
Στη φωτογραφία “Χωριανοί και ξένοι στο επικλινές, αμφιθεατρικό μέρος της άνω πλατείας των Μελισσουργών Κάμπος, παρακολουθούν τα δρώμενα – Δεκατία του ‘60”. (Φωτο από αρχείο Ε.Κ.)
