α’) Το σπίτι της Κουτσονίτσας
“Δεν ξέρω από που ήρθε στην Άρτα ο Γιάννης Μπουροβίλης ή Πιέρος, νομίζω απ’ την Κέρκυρα. Είχε τρόπους λεπτούς για την εποχή εκείνη, ήταν πάντα μπροστά σ’ όλες τις διαδηλώσεις, πανηγύρια, εθνικές γιορτές. Σ’ οποιαδήποτε συγκέντρωση ήταν πάντα μπροστά απ’ τη μουσική, κρατώντας μια μεγάλη σημαία. Ήταν ντυμένος με μαύρο ρεγέ παντελόνι, άσπρο σκληρό πουκάμισο, βελάδα, σκληρό καπέλο και γραβάτα δεμένη φιόγγο ριχτό. Τα παπούτσια του σε μποξ και σε λουστρίνι απ’ τα καλύτερα μαγαζιά της Αθήνας, είχε πάντα στο πέτο του ένα μεγάλο κόκκινο τριαντάφυλλο. Το ανάστημά του και το πάχος του κανονικό, το χρώμα του μελαχρινό, το περπάτημά του βιαστικό, τα πέλματά του αρκετά ανοιχτά. Τα ρούχα αυτά του τα δίναν οι Καραπαναίοι. Ήταν οπαδός τους και τους εξυπηρετούσε πολύ, κι έτσι στο Γιάννη έδιναν ό, τι αποφόρια είχαν. Ήταν για την Άρτα τύπος μοναδικός κι ανεπανάληπτος. Καθόταν σ’ ένα μικρό κελί της Αι – Θοδώρας κοντά στο καμπαναριό.
Στην πλατεία της Αι – Θοδώρας, μόλις περνάμε την καμάρα στο αριστερό μέρος ήταν ένα χαμηλό σπιτάκι. Σ’ αυτό καθόνταν η Κουτσονίτσα, όλοι μ’ αυτό το όνομα την ήξεραν. Ήταν ένα ξεχωριστό πρόσωπο, κι οι Αρτηνοί την εκτιμούσαν. Έπαιζε το ντέφι και τραγούδαγε, τη ζητούσαν πάντα οι κομπανίες των βιολιτζήδων, γιατί μπαίνοντας και μια γυναίκα στην κομπανία άλλαζε πολύ η εμφάνισή της την εποχή εκείνη που η γυναίκα ήταν κρυμμένη στο σπίτι. Κι αν τύχαινε να βγει καμιά έξω, παντρεμένη βέβαια, φορούσε μακρύ φουστάνι που σκούπιζε το δρόμο, ζακέτα με στενή μέση και ψηλό γιακά με μπαλένες. Κι όταν έμπαινε σε γειτονιά που δεν είχε κόσμο τότε έπιανε αρκετές κούδες απ’ το φουστάνι της, τις σήκωνε για να βαδίσει ευκολότερα.
Η Κουτσονίτσα είχε μια κόρη όμορφη, της Ανδρομάχη. Μεγάλα αμυγδαλωτά μάτια, μαύρα μαλλιά, καλοντυμένη και περιποιημένη πάντα. Φαίνεται σ’ αυτό την παρακινούσε η μάνα της. Ο Μπουροβίλης βγαίνοντας απ’ το σπίτι του το πρωί, αναγκαστικά πέρναγε απ’ την πόρτα της Ανδρομάχης κρατώντας στα δάχτυλα του αριστερού χεριού του το δίσκο με τα λουλούδια, με το δεξί του άρχιζε από μακριά τις κινήσεις και τις χαρές κι όταν πλησίαζε της έκανε υπόκλιση, την καλημέριζε κι απλώνοντας το χέρι του έπαιρνε το δικό της και το φιλούσε δίνοντάς της και το πρώτο λουλούδι απ’ το δίσκο του. Γενικά η συμπεριφορά της Ανδρομάχης ήταν αρκετά ελεύθερη, ενώ οι άλλες κοπέλες ήταν κλεισμένες στο σπίτι τους. Εμένα μου φαίνονταν πολύ χοντρό το φίλημα χεριού γυναίκας την εποχή εκείνη……(Συνεχίζεται) [Πηγή : ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΙΑ ΑΡΤΑ, Λεωνίδας Βλάχος, Εφημερίδα ΑΡΤΗΝΗ ΕΥΘΥΝΗ, Άρτα, 1984]
Στη φωτογραφία “Η Αψίδα της Αγίας Θεοδώρας προπολεμικά σε φωτογραφία του Δ. Μητσιάνη”. Υποθέτουμε ότι το σπίτι της Κουτσονίτσας είναι αυτό με το παράθυρο στα αριστερά, μόλις περνάμε την αψίδα. (Η φωτογραφία είναι από προσωπική συλλογή)