«Βιολέτα μ’ ανθισμένη μέ φύλλα πράσινα
τραβώ τόν ερωτά σου μέ χίλια βάσανα…»
Τραγούδι πού σού θυμίζει γάμο στό χωριό. Σού φέρνει στό νου σύθαμπες κι’ ολόφωτες μορφές χωριανών, πού πρωτοστατούσαν σέ κάθε μαζική παραδοσιακή εκδήλωση (γάμοι, γλεντοκόπια, πανηγύρια). Ήταν μεσόκοποι καί γέροι πού διακρίνονταν καί ξεχώριζαν γιά τή δυνατή φωνή τους, τό τραγούδι καί τό χιούμορ. Οί συντονιστές γλεντζέδες σέ κάθε γάμο καί χορό.
Στό γάμο, λοιπόν, τόν χωριάτικο γάμο, οί λαϊκοί αυτοί τροβαδούροι, ακολουθούσαν πιστά τίς γραμμές ένός προγράμματος. Προηγούνταν τής μεγάλης μάζας άπ’ τά συγγενολόια τού γαμπρού καί τής νύφης κι’ ακολουθούσαν τήν κομπανία τών λαϊκών οργάνων (άποτελούμενη άπ’ τό κλαρίνο, τό βιολί, τό λαούτο, τό σαντούρι καί τό νταούλι πού συγχρόνιζε μέ τό ρυθμικό του χτύπημα). Ντυμένοι μέ τήν πιό καλή τους φορεσιά (άσπρη – κάτασπρη τσακτσίρα μέ τσάκση, τσαρούχι τελατίν, σκούφια άτλαζένια, γκλίτσα κεντημένη, άσπρη πουκαμίσα, φρεσκοξυρισμένοι, «τσιγκέλι» τό μουστάκι, ματζουράνα στό πέτο, βασιλικό στ’ αύτί, μπουκάλα ρακί στή τσέπη, μέ λεβέντικη κορμοστασιά καί μέ βροντερή φωνή), τραγουδούσαν τό καθιερωμένο νυφιάτικο:
«Νεραντζούλα φουντουμένη, πούναι τ’ άνθη σου,
φύσηξε βοριάς κι’ άέρας και τά γκρέμισε. . . »
ή
«Μοϋπανε τά γιούλια πώς δέν μ’ αγαπάς
κι’ άν δέ μ’ άγαπάς στό διάβολο νά πας. . .»
ή
«Σάς πάτσαμε τό μαχαλά, σάς πήραμε τήν κόρη,
εμείς τήν κόρη θέλαμε κι’ ό μαχαλάς δικός σας. . .»
Κι’ όταν σταματούσαν τό τραγούδι, πεζοπορώντας γιά νά συνεχίσουν τά «όργανα», μέ κέφι καί μέ τή σκούφια ψηλά στόνα χέρι, έδιναν ευχές δεξιά καί ζερβά σ’ όσους παρακολουθούσαν τή γαμήλια πομπή άπ’ τά παράθυρα τών σπιτιών, τά μπαλκόνια, τις αύλές καί τούς κήπους:
«Στών παιδιών σας παντριμέν’ κι ’ τσ’ χαρές σας άνύπαντρ’»
Μέ τή σκούφια στραβά στό κεφάλι, μέ τούς άντίχειρες περασμένους στό γιλέκο (κάτω άπ’ τίς μασχάλες) συνέχιζαν βραδυπορούντες μέ, σάν τό:
«Στό κίνημά σου κύρ γαμπρέ
καλά νά πας καλά ν’ αρθείς
νά φέρεις ρούσα πέρδικα
ξανθή καί μαυρομάτα
νά φέρεις καί πολλά προικιά
τρεις μούλες φορτωμένες. . .»
’Έτσι, ό γάμος έπαιρνε πανηγυρικό χαρακτήρα μέ τούς μπροστάρηδες τραγουδιστές καί μέ τά λαϊκά όργανα…..
(Πηγή Άρθρο του Πέτρου Σκουτέλα, Ηπειρωτική Εστία, τχ. 405-406-407, 1986)
Στη φωτογραφία “Γάμος Φάνη Σπηλιανίδη στο Δίστρατο Άρτας. Στο δρόμο για τη νύφη. Μπροστά τα όργανα με πρώτο τον Κώτσο – Γιάννη (βιολί). Αριστερά ο Δημήτριος Ε. Κοντός.”
(Πηγή : ΤΟ ΔΙΣΤΡΑΤΟ ΠΟΥ ΑΓΑΠΗΣΑΜΕ, Χ. Ντάλας, Αθήνα, 2008)
