Δόξες Αγήραντες του Δεσποτάτου

“Αυτές τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου, την δεκαετία του ’70, γίνονταν και οι τελευταίες επαναλήψεις των μαθητών για τις εισαγωγικές εξετάσεις στο Πανεπιστήμιο. Οι υποψήφιοι, έχοντας περάσει ένα μαρτυρικό καλοκαίρι, με καθημερινό διάβασμα και φροντιστηριακά μαθήματα, μέσα στη ζέστη της πόλης, όταν όλοι γύρω τους απολάμβαναν τις διακοπές τους και τα μπάνια τους, επιτέλους, έμπαιναν στην τελική ευθεία. Τις τελευταίες μέρες του Αυγούστου θα έπρεπε να μεταβούν στα Γιάννενα, που ήταν το εξεταστικό κέντρο για την Ήπειρο, για να πάρουν μέρος στις εξετάσεις…Ιατρική, πολυτεχνείο, νομική, φυσικομαθηματική και φιλοσοφική σχολή οι πρώτες και καλύτερες επιλογές…Α.Σ.Ο.Ο.Ε. και Βιομηχανική Σχολή Πειραιά, οι δεύτερες για τους όχι και τόσο καλά προετοιμασμένους. Η ύλη χαώδης, κοινώς τα πάντα….αν δεν πήγαινες φροντιστήριο, δεν είχες καμιά τύχη! Τρέμαμε απ’ το άγχος μας, μπας και δεν ακούσουμε καλά την εκφώνηση του κειμένου – δεν υπήρχαν φωτοτυπίες τότε – καθώς κάποιος καθηγητής εκφωνούσε το κείμενο κι εσύ έπρεπε να είσαι προετοιμασμένος να μαντέψεις το συγγραφέα. Τί ήταν άραγε; Θουκυδίδης, Δημοσθένης ή Ισοκράτης; Καίσαρας ή Κικέρωνας;

Γέμιζε λοιπόν η πόλη των Ιωαννίνων από μαθητόκοσμο που συνοδεύονταν από τους γονείς τους. Τα ξενοδοχεία της πόλης γεμάτα, κι όσοι δεν εύρισκαν δωμάτιο, βολεύονταν σε φίλους και συγγενείς…Και κάθε μεσημέρι και βράδυ, στο υπόγειο εστιατόριο ΕΛΛΑΣ, στο κέντρο των Ιωαννίνων, αυτές τις μέρες δύσκολα εύρισκες άδειο τραπέζι….

Μόλις επιτέλους τέλειωνε αυτή η δοκιμασία, άρχιζε η αναμονή για τα αποτελέσματα που συνήθως ανακοινώνονταν στις αρχές Οκτωβρίου. Στήνονταν λοιπόν όλη η οικογένεια γύρω από το ραδιόφωνο, υπομονετικά μέχρι να έρθει η σειρά να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της εκάστοτε σχολής… Οι τυχεροί, που άκουγαν το όνομά τους, άρχιζαν αμέσως ξέφρενους πανηγυρισμούς….Επιτέλους, οι κόποι απέδωσαν, το όνειρο έγινε πραγματικότητα, ήσουν πια φοιτητής που σήμαινε μετακόμιση σε κάποια μεγάλη πόλη μακριά από την Άρτα (ελάχιστες πόλεις είχαν πανεπιστήμιο τότε), ανεξάρτητη φοιτητική ζωή, μακριά από την καταπίεση της οικογένειας και της κλειστής επαρχιακής κοινωνίας….Όλοι ψηλώναμε μερικά εκατοστά, γιατί τα καταφέραμε, είμασταν πιά φοιτητές….. και την άλλη μέρα τρέχαμε να αγοράσουμε και την εφημερίδα, να δούμε και το όνομά μας δημοσιευμένο για να είμαστε σίγουροι, μη τυχόν και δεν ακούσαμε καλά, μπας κι έγινε κανένα λάθος….κάπως έτσι άρχιζε η φοιτητική μας ζωή τότε, τη δεκαετία του ’70 μέχρι τις αρχές του ’80 που άλλαξε πια το σύστημα της εισαγωγής στο Πανεπιστήμιο…” (Κείμενο Α. Καρρά)

Στη φωτογραφία η τάξη του Πρακτικού στο φροντιστήριο ΚΥΤΤΑΡΟ, το 1975-76 με τους καθηγητές τους, Αντώνη Κολιάτσο, Γιώργο Φωτονιάτα και Θωμά Σακκά. Μερικά από τα ονόματα : Βάσω Μήτση, Κάτια Σφαλτού, Χαριτίνη Σφήκα, Δημήτρης Οικονόμου, Κώστας Μαστραπάς, Δήμος Ντάλιας, Παύλος Παππάς…. (Φωτο από προσωπική Συλλογή)

25 – 03 – 1937. Καθήμενοι εξ αριστερών : Βασίλειος Αναγνωστόπουλος (Φιλόλογος), Σοφία Σαρλή (Γαλλικών), Ν. Γιώτης (Γαλλικών), Γ. Παπανικολάου (Φιλόλογος), Σπ. Μαυρομάτης (Φυσικός), Ν. Μπλέτσης (Φυσικός), Αρ. Δημητριάδης (Γυμναστής), Μαρ. Οικονόμου (Φιλόλογος), Χρ. Αλεξίου (Φιλόλογος).

Όρθιοι : Ι. Στάικος (Μαθηματικός), Χρ. Λαμπράκης (Φιλόλογος), Χρ. Τσιτσιόπουλος (Φιλόλογος), Ι. Σουλτάνης (Φυσικός), Κ. Σβόλης (Μαθηματικός), κα Τσαγκαράκη  (Γυμνάστρια), Στ. Παππάς (Φιλόλογος), Λ. Μπουραντάς (Μαθηματικός), Ν. Αχείμαστος (Φιλόλογος), Ν. Γκίκας (Θεολόγος), Κ. Παπαφωτίου (Τεχνικών), Χαρ. Χαβέλας (Φυσικός)

[Φωτο από αρχείο Χ. Χαβέλα, Συλλογή Γ.Δ. Καρρά]

Μια ακόμη φωτογραφία από τους θαλάμους της κατασκήνωσης στο Βουργαρέλι,την δεκαετία του ’70. Αριστερά ο θάλαμος με την ονομασία “Ρήγας Φεραίος” και δεξιά ο θάλαμος με την ονομασία “Γεώργιος Καραισκάκης”. Αμυδρά, μπροστά στο θάλαμο του Καραισκάκη, διακρίνεται η μικρογραφία του Γεφυριού της Άρτας που μπορείτε να την δείτε καθαρά στο λινκ https://doxesdespotatou.com/apo-tin-kataskinosi-sto-voyrgareli/. (Πηγή : ΤΟ ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ, Κ. Πετρονικολού, Αθήνα, 1977)

Μια ακόμη φωτογραφία από ορειβατική εκδρομή στην κορφή του βουνού από την κατασκήνωση στις Κρανιές! Η φωτογραφία είναι από αρχείο Αλέξη Τσοβίλη, που διακρίνεται κάτω αριστερά, κρατώντας τη μαγκούρα!

“….Τέλος, η μεγάλη μέρα της γιορτής για την αναχώρησή μας ήταν και η πιο πλούσια από πλευράς διατροφής, αφού καλούσαν τσοπάνηδες κοντοχωριανούς από τα Ρετσιανά και μας έψηναν αρνιά στη σούβλα. Οι επισκέπτες μας έφερναν μπόλικα κεράσματα, γλυκά και άλλα μικροδωράκια, κι εμείς βάζαμε τα δυνατά μας στη γιορτή να τους ευχαριστήσουμε ανάλογα και να ξεχωρίσει η ομάδα μας, είτε με τον ύμνο της, είτε με την εφημερίδα της, που την είχαμε συντάξει όλοι μας με μεγάλη φροντίδα και κόπο.

Μετά απ’ αυτά πηγαίναμε μια κοντινή εκδρομή με τον καρνάβαλο του Μάνταλου στα γύρω χωριά, είτε στη Μεγαλόχαρη, είτε στις Πηγές για μια τουριστική εξερεύνηση και να συναντήσουν οι χωρικοί νέο κόσμο, που σπάνια είχαν την ευκαιρία να δουν να επισκέπτεται το χωριό τους.

Αλλά όταν ερχόταν η μέρα της αναχώρησης, τότε μας έπιανε μια βαριά μελαγχολία που θα κρατούσε μέρες, γιατί δεν είχαμε άλλες τέτοιες ευκαιρίες εκείνα τα χρόνια της μεγάλης φτώχειας, να ξεφεύγουμε από την πόλη και να ζούμε λίγο διαφορετικά. Αφού μια φορά που μας πήγαν σε κατασκήνωση της Πρόνοιας στον Παντοκράτορα της Πρέβεζας, νομίζαμε ότι είχαμε πάει στην άλλη άκρη του κόσμου κι ας ήταν μόνο μια ώρα από την Άρτα. Ούτε καν στη θάλασσα μπορούσαμε να πηγαίνουμε γιατί τα έξοδα ήταν πολλά με το λεωφορείο και τέτοιες πολυτέλειες δεν τολμούσαμε ούτε καν να τις σκεφτούμε, πόσο μάλλον να τις ξεστομίσουμε στον πατέρα μας.

Αφού ξεστήναμε και διπλώναμε τις σκηνές, φορτώναμε τα πράγματά μας στο λεωφορείο του Μάνταλου, αφού μόνο αυτό υπήρχε τότε για το δρομολόγιο αυτό και μπαίναμε να πιάσουμε τις θέσεις μας. Παρά τις μεγάλες προσπάθειες του αρχηγού της κατασκήνωσης να τραγουδήσουμε όσα μας είχε μάθει, δεν μπορούσε να μας παρασύρει με τον ενθουσιασμό του και νωχελικά τραγουδούσαμε μόνο το γνωστό μας «τα περάσαμ’ όμορφα, όμορφα, όμορφα….». Αλλά στο μυαλό μας υπήρχε πάντα η σκέψη για την επόμενη κατασκήνωση και περιμέναμε με μεγάλη ανυπομονησία  να έρθει ο άλλος Ιούλιος για να ξαναπάμε στην κατασκήνωση στις Κρανιές, που αντιπροσώπευε για μας τον κόσμο όλο….” (Πηγή : ΤΟ ΞΥΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, Ελευθέριος Α. Τσιρώνης, Πάτρα, 2018)

Στη φωτογραφία “Αναμνηστική φωτογραφία από τις Κρανιές, την δεκαετία του ’80”. Στο κέντρο ο τότε Μητροπολίτης Άρτης Ιγνάτιος. (Φωτο από αρχείο Αλέξη Τσοβίλη)

Μια ακόμη αναμνηστική φωτογραφία από την κατασκήνωση στους Αγίους Αποστόλους Πρεβέζης, που φιλοξένησε πολλά Αρτηνόπουλα, με μαθητές και δασκάλους και προσωπικό, από τη δεκαετία του ’70. (Φωτο από αρχείο Αικατερίνης (Κατίνας) Νικολάου – Κούτσικου)