Το Στοιχειωμένο Γεφύρι της Άρτας στο Θέατρο Σκιών

“Ο θρύλος «του γεφυριού της Άρτας», της θυσιασμένης γυναίκας του πρωτομάστορα, αποτέλεσε ξεχωριστή πηγή έμπνευσης για πολλούς επώνυμους και μη δημιουργούς, κυρίως τον περασμένο αιώνα. Το τραγικό της ιστορίας, με τις σουρεαλιστικές κάποτε σκηνές αλλά και τους αρκετούς συμβολισμούς, τροφοδότησε με δυνατά έργα τη λογοτεχνία -πεζό και ποίηση- το τραγούδι, τη ζωγραφική, τη μουσική, τον κινηματογράφο, το θέατρο. Έτσι δεν έλειψαν οι απόπειρες παρουσίασης όπου τα έργα δεν γράφονται αλλά παίζονται κατευθείαν στον μπερντέ.

Μια τέτοια παρουσίαση είναι και «Το στοιχειωμένο γεφύρι της Άρτας» του Θανάση Σπυρόπουλου.  Ο  καραγκιοζοπαίχτης Θανάσης Σπυρόπουλος γεννήθηκε στο Κοπανάκι της Μεσσηνίας το 1931. Συγκρότησε από νωρίς δικό του θίασο -με βοηθούς, οργανοπαίκτες κλπ- κι άρχισε περιοδείες, πρώτα στην Πελοπόννησο και ύστερα σ’ όλη την Ελλάδα. Έγραψε και έπαιξε δεκάδες έργα, σχεδιάζοντας ο ίδιος τις φιγούρες των ηρώων του. Η συλλογή του από τέτοιες, αλλά και σκηνικά, θεωρείται από τις πιο αξιόλογες στη χώρα. Δίκαια συγκαταλέγεται ανάμεσα στους τρεις, τέσσερις ανθρώπους που έγραψαν την ιστορία του Θεάτρου Σκιών στην πατρίδα μας, πλουτίζοντας τελικά τη λαϊκή μας τέχνη και τον πολιτισμό.

“Ο Θανάσης Σπυρόπουλος στο «Στοιχειωμένο γεφύρι της Άρτας» τόλμησε και πέτυχε. Το ξανατονίζουμε αυτό ειδικά για τον Καραγκιόζη, επειδή η μεταφορά μιας τόσο τραγικής υπόθεσης σ’ ένα είδος θεάτρου με αποκλειστικά κωμικό χαρακτήρα απαιτεί ειδικούς, ευφυείς θα λέγαμε χειρισμούς. Θυμάται ο ίδιος:

“…Το πρωτοσκέφτηκα το 1966 με ΄67, το καλοκαίρι. Ήταν η εποχή που εκεί στην περιοχή, Αγρίνιο, γύρω, έπαιζα τοπικά έργα. Αυτό το έργο, το «Στοιχειωμένο γεφύρι της Άρτας», το έπαιξα για πρώτη φορά στο Αγρίνιο. Το έπαιξα στο Αγρίνιο δυο φορές και συνέχισα μετά περιοδεύοντας. Το έπαιξα και στη Καλαμάτα και στη Λειβαδιά, εκεί πέρα… Δεν μπόρεσα να συνεχίσω μετά. Ήταν δύσκολο, κόλλησα. Σε κάθε γέφυρα έπρεπε να βγάζεις φαντάσματα, να τραβάνε τις πέτρες να πέφτει η γέφυρα, έχουνε καζμάδες –ντιπ, ντου, α, ου, ιοί, πουν, κρεπ..! Αυτά θέλανε τέσσερα χέρια, δεν γίνεται… Πάντως είδα πως είχε μεγάλη απήχηση. Πήγαινα στους γέρους να μάθω, έπαιρνα και ιστορικά, έκανα καλή δουλειά. Τότε έκανα 1720 εισιτήρια. Το ‘παιξα κι εδώ, στην Ανάκασα, στους Αγίους Αναργύρους……….

«…Δεν ανάσανε κανένας έξω, όταν το έπαιζα! Δεν έβαλα τη γυναίκα να την κατεβάζουν και να τη σκεπάζουνε. Δοκίμασα, αλλά ήταν τόσο θλιβερό, στενοχωριόταν ο κόσμος. Όταν ο πρωτομάστορας έκλαιγε, περνάει ένας λεβέντης, ένας Ηπειρώτης…

–          Τι γίνεται; ρωτάει…

–          Να, πρέπει να θυσιάσουμε τη γυναίκα, απαντούν, για να στηθεί το γιοφύρι…

Πηδάει τότε αυτός, την ελευθερώνει, τη βγάζει έξω…

–          Μπράβο, λέει ο Καραγκιόζης.

Μονομαχεί με τα φαντάσματα…

–          Μα.., θέλουμε αίμα!

–          Ε, θα σφάξουμε έναν κόκκορα!

–          Εντάξει…

Ηρεμούν όλοι, ο κόσμος χειροκροτεί, έμεινε η παράδοση…»”.(Πηγή : Από συνέντευξη του Θανάση Σπυρόπουλου στον Σπύρο Μαντά το 2003, http://arhiogefirionipirotikon.blogspot.com/)

*Μπορείτε να δείτε σχετικό βίντεο στο λινκ https://www.youtube.com/watch?v=aGuT7p2R2mg&t=1s&ab_channel=SpirosMantas

Στη φωτογραφία Σκίτσο με μαρκαδόρο σε χαρτί του Καραγκιοζοπαίχτη Θανάση Σπυρόπουλου με τίτλο ΘΕΑΤΡΟ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΣΗΜΕΡΟΝ ΩΡΑ 9 “ΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ”, ΩΡΑ 9. Δρχ. 2,50 (Πηγή : https://www.spanosrarebooks.gr/)

Δημοσιεύθηκε στη Το Γεφύρι της Άρτας και ο Άραχθος Ποταμός | Σχολιάστε

Η καινούργια γέφυρα στον Άραχθο

1959 – Η καινούργια γέφυρα στον Άραχθο είναι πλέον γεγονός και οι Αρτηνοί μπορούν να πάνε στα κτήματά τους πιο εύκολα. Λιγοστά βέβαια τα αυτοκίνητα ακόμη στην πόλη οπότε το ποδήλατο αποτελεί βασικό μέσο μεταφοράς. Στο βάυος μερική άποψη της πόλης. (Φωτο από συλλογή Ε.Μ.)

*Μπορείτε να δείτε μια ακόμη παρόμοια φωτογραφία στο λινκ https://doxesdespotatou.com/i-arta-apo-tin-kainoyrgia-gefyra-dekae/

Δημοσιεύθηκε στη Το Γεφύρι της Άρτας και ο Άραχθος Ποταμός | Σχολιάστε

Γυμνάσιο Θηλέων Άρτης, 1939

Γυμνασιάρχης ο Γεώργιος Παπανικολάου – Φιλόλογος. Μπροστά του η Αλεξάνδρα Μπλέτση – Μαθηματικός.

Μαθήτριες : Ζωή Ριγανέλλα – Τσίκου, Ελένη Ματσούκα – Βαφιά, Ευφημούλα Αρκουδάρη – Πατσαλιά, Ευτυχία Παπαβασιλείου, Πηγή Παπαβασιλείου – Συγγούνα, Λόλα Μπανταλούκα, Σοφία Κ. Τραχανά, Αντιγόνη Ρούκη, Λίτσα Τόλη, Αδελφές Αρτεμισία & Μαρία Παπακώστα, Δώρα Αλίβερτη, Κική Αναλογίδου, Ηλέκτρα Ζαχαρή, Αντιγόνη Τζούβα, Βασιλική Μαραγκού – Πίτσιλη, Ευαγγελία Κασίμη, Ευγενία Μπάμια, Σπυριδούλα Σέρρη, Ποπλία Καρέλη, Ροδόκλεια Τζιμοπούλου. (Φωτο & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

Δημοσιεύθηκε στη Η Εκπαίδευση στην Άρτα | Σχολιάστε

ΠΑΝΑΜΒΡΑΚΙΚΟΣ 1951 – 53

Προπονητής ο μυθικός Κώστας Χούμης. Ήταν Έλληνας διεθνής επιθετικός, ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως ο μεγαλύτερος Έλληνας ποδοσφαιριστής της προπολεμικής περιόδου. Ήταν ευκίνητος και επινοητικός, είχε δυνατά ευθύβολα σουτ και εκπληκτική κεφαλιά, ήταν ταχύς και καλός ντριμπλέρ. Αγωνίστηκε  στον Εθνικό Πειραιά από το 1933 ως το 1936. Τον Αύγουστο του 1936 έφυγε από την Ελλάδα για τη Ρουμανία, όντας η πρώτη διεθνής μετεγγραφή Έλληνα ποδοσφαιριστή. Το 1950 ο βουλευτής τότε  Ν. Ζέρβας* τον έστειλε προπονητή στον Παναμβρακικό και…νάτος, στη φωτογραφία μαζί με τους Αναστάσιο Ζέρβα, Αποστόλη Ζάχο, Δημήτρη Κολοβό, Πολυκράτη Διαμάντη, Κωστάκη Τζαχρήστα (από Μελισσουργούς), Γεώργιο Παπαποστόλη (από Θεοδώριανα, έπαιξε και στον Ολυμπιακό), άγνωστο και κάτω τον Μάριο Τσαντούκλα.

*Ο Στρατηγός Ν. Ζέρβας ήταν ΠΑΝΑΜΒΡΑΚΙΚΑΡΑ από το 1927. Το 1948 – 1950 είχε στείλει ως προπονητή στον Παναμβρακικό τον διεθνή αμυντικό Μίμη Σέλτσικα. (Φωτο από αρχείο Π. Διαμάντη, Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

Δημοσιεύθηκε στη Η ομάδα του Παναμβρακικού | Σχολιάστε

Μια παλιά, Αρτηνή φορεσιά….

Αναρρωτηθήκαμε χτες, βλέποντας μια φωτογραφία κοριτσιών που χόρευαν στην πλατεία Σκουφά το 1934, αν υπάρχουν ακόμα φυλαγμένες στα μπαούλα, Αρτηνές φορεσιές. Κι απ’ ότι φαίνεται υπάρχουν…..

Στην επιχρωματισμένη φωτογραφία του 1930, η Κούλα (Βασιλική) Βαδιβούλη, με ένα χρυσοκέντητο, μωβ φόρεμα, στο στενό του αρχοντικού Παπακώστα, που το φόρεσε ίσως με την ευκαιρία κάποιας εθνικής γιορτής. Η φορεσιά αποτελεί οικογενειακό κειμήλιο και διατηρείται μέχρι και σήμερα….(Ευχαριστούμε τον κ. Θεοχάρη Βαδιβούλη που μοιράστηκε μαζί μας την φωτογραφία).

Δημοσιεύθηκε στη Γιορτάζοντας τις Εθνικές Επετείους | Σχολιάστε

Οι μαθητικοί χοροί στην πλατεία – 1970ς

Το απόγευμα της 25 ης Μαρτίου τα κορίτσια των δύο Γυμνασίων Θηλέων, με τις μαθητικές τους ποδιές, χόρευαν στην κεντρική πλατεία της Άρτας, με πλήθος κόσμου να παρακολουθεί την εκδήλωση. Στη φωτογραφία, στις αρχές του 1970, μαθήτριες του Β’ Γυμνασίου Θηλέων σε χορευτικό στιγμιότυπο. Πρώτη η Ευσταθία Νικολάου, τρίτη η Ντίνα Γκολομάζου και τέταρτη η Ντίνα Μήτση (?). (Φωτο από συλλογή Αικατερίνης (Κατίνας) Νικολάου – Κούτσικου)

Δημοσιεύθηκε στη Γιορτάζοντας τις Εθνικές Επετείους | Σχολιάστε

Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου – 1970ς

Τα Γυμνάσια ήταν ακόμη Αρρένων (Α’ & Β’) και Θηλέων (‘Α & Β’), έτσι περνούσαν παρέλαση ξεχωριστά. Στη φωτογραφία στιγμιότυπο από την παρέλαση του Α’ Γυμνασίου Άρτης το 1976, τη στιγμή που παρελαύνει μπροστά από τον τότε Νομάρχη. Δεξιά, διακρίνεται το φαρμακείο Τσέτη και τα δέντρα που στόλιζαν τότε την κεντρική πλατεία της πόλης. Στη “σημαία”. σημαιοφόρος ο Κων/νος Μαστραπάς, μαθητής της ΣΤ’ τάξης του Γυμνασίου και αριστερά παραστάτης, ο Βασίλης Τσολιάς, μαθητής της Ε’ τάξης. (Φωτο από προσωπική συλλογή)

Δημοσιεύθηκε στη Γιορτάζοντας τις Εθνικές Επετείους | Σχολιάστε

Εορτασμός της 25ης Μαρτίου στην Πλατεία Σκουφά το 1934

Αν και μερικώς καταεστραμμένη, δεν παύει να είναι μια πολύ όμορφη φωτογραφία από τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου στην Πλατεία Σκουφά, το 1934. Μαθήτριες του Γυμνασίου Άρτης σε σχολική εκδήλωση, φορώντας πανέμορφες Αρτηνές φορεσιές – να υπάρχουν ακόμη άραγε σε κάποιο σεντούκι? (Πηγή : Λεύκωμα ΠΡΟΤΑΣΗ, Άρτα, 1999)

Δημοσιεύθηκε στη Γιορτάζοντας τις Εθνικές Επετείους | Σχολιάστε

Μαθητική παρέλαση την 25η Μαρτίου μετά τον πόλεμο

Μια ακόμη ιστορική φωτογραφία της παρέλασης της 25ης Μαρτίου μεταξύ 1945 – 50. Η παρέλαση την εποχή εκείνη ξεκινούσε από το Μονοπλιό και κατευθύνονταν προς την οδό Ζάρρα, είχε δηλαδή αντίθετη φορά από τις παρελάσεις από την δεκαετία του ’50 και μετά. 

Η δασκάλα που συνοδεύει τους μαθητές του σχολείου είναι η Ευγενούλα (Τζένη) Διαμαντή – Παπαϊωάννου, μια από τις σπουδαίες γυναίκες – λογοτέχνες της Άρτας, μουσικός, ποιήτρια, σύζυγος του μουσικού και μουσικοδιδάσκαλου Δημήτρη Παπαϊωάννου. (Η φωτογραφία είναι από το αρχείο του Τ. Ζαρκαλή)

Μπορείτε να δείτε μια ακόμη φωτογραφία από την ίδια εποχή στο λινκ https://doxesdespotatou.com/i-parelasi-tis-25is-martioy-stin-arta-me/

Δημοσιεύθηκε στη Γιορτάζοντας τις Εθνικές Επετείους | Σχολιάστε

Από τη λιτανεία της Παρηγορήτισσας

1950 – Αρτηνοί μαθητές συνοδεύουν την ιερή εικόνα της Παναγίας της Παρηγορήτισσας. (Πηγή : Λεύκωμα ΠΡΟΤΑΣΗ, Άρτα, 1999)

Δημοσιεύθηκε στη Γιορτάζοντας τις Εθνικές Επετείους | Σχολιάστε