Οικογένεια Δημητρίου Αλίβερτη…..

O Δημήτριος Αλίβερτης, κτηματίας και Αντιδήμαρχος Αρταίων επί 15 χρόνια (1939-1955) με τη σύζυγό του Άρτεμις, το γένος Κατσαούνου. (Φωτο από αρχείο Κ. Μπανιά)

Δημοσιεύθηκε στη Αρτινές Οικογένειες | Σχολιάστε

ΑΕΤΟΣ – Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΟΜΑΔΑ

————————

1958 – Οκτώβριος : Ο διαιτητής Μουνδρέας με τους παίκτες του ΑΕΤΟΥ δεξιά και του ΠΑΝΑΜΒΡΑΚΙΚΟΥ αριστερά. Μπορείτε να διαβάσετε τα ονόματα των παικτών στο πρώτο σχόλιο. ( Φωτο και παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

Δημοσιεύθηκε στη Η ομάδα του Αετού | Σχολιάστε

“ΤΣΟΥΚΑ” ΒΟΥΡΓΑΡΕΛΙΟΥ

Στη θέση «Τσούκα», τρία χιλιόμετρα νότια του Βουργαρελίου, στην κορυφή λόφου μεταξύ του ρέματος Σαραντάπορος και του ρέματος του Βουργαρελίου, βρίσκονται τα λείψανα αρχαίου τοίχου, πλάτους περίπου ενός μέτρου, κτισμένου από ακατέργαστους και μικρούς πλακοειδείς λίθους. Στις πλαγιές του λόφου έχουν εντοπιστεί τάφοι. Αναφέρει ο Σεραφείμ Ξενόπουλος στο Δοκίνιον περί Άρτης( (1884).”Αντίκρυ δ’ αυτού του ναού (Παναγίας Βελλάς) περί τα 30 λεπτά της ώρας υπάρχει λόφος τις υπό το όνομα Τσιούκα, επί του οποίου φαίνονται ερείπια ναίσκου τινός και πέριξ του λόφου ίχνη φρουρίου, όπου, εικάζεται ως εκ των ευρισκομένων χαλκίνων νομισμάτων υπό τινων χωρικών ότι έκειτο η αρχαία πόλις Βελλά.” (Πηγή : Ιστορική και Λαογραφική Εταιρεία Τζουμέρκων)

Στη φωτογραφία του Σ. Μελετζή του 1937 “Η Τσούκα Βουργαρελίου με τα ερείπια ανακτόρων του Δεσποτάτου στην κορυφή” (Φωτο από αρχείο Σ. Μελετζή, Συλλογή Γ. Δ. Καρρά)

Δημοσιεύθηκε στη Τα Τζουμέρκα και τα χωριά τους | Σχολιάστε

ΟΔΟΣ ΑΠΟ ΑΡΤΑΣ ΕΙΣ ΚΑΛΑΡΡΥΤΑΣ ΔΙΑ ΘΕΟΔΩΡΙΑΝΩΝ – 21 ΩΡΑΙ

“Από Άρτας έως Καλεντίνι 5 ώραι, εκείθεν μέχρι Βουργαρέλι 4 ½ ώραι, εκείθεν μέχρι Θεοδώριανα 4 ώραι, εκείθεν μέχρι Μελισσουργοί 4 ώραι, εκείθεν μέχρι Καλαρρύται 3 ½ ώραι.
Το μήκος της οδού Άρτας μέχρι Καλενδινίου ως εμνημονεύθη ανωτέρω είναι 5 ωρών. Αυτόθεν άρχεται η οδός διατρέχουσα την ομαλήν κοίτην του ποταμού Σαραντάπορου, και μετά 4 ½ ώρας φθάνει εις το χωρίον Βουργαρέλι, έχον 1200 Έλληνας κατοίκους, 200 οικίας, 10 πηγάς ύδατος. Από του χωρίου τούτου η οδός αναριχάται την απότομον και δύσβατον δυτικήν κλιτύν του όρους Τσουμέρκα, και αφού ανέλθη αυτήν, κατέρχεται την ανατολικήν κλιτύν, απολήγουσα εις Θεοδώριανα. Το χωρίον τούτο κείμενον εις την άνω κοιλάδα του ποταμού Άσπρου έχει 800 Έλληνας κατοίκους και άφθονα ύδατα. Το διάστημα μεταξύ του χωρίου Βουργαρέλι και Θεοδώριανα είναι 4 ωρών. Εκείθεν η οδός διευθύνεται προς βορράν και μετά διέρχεται δια του χωρίου Μελισσουργοί (885 Έλληνες κάτοικοι, 10 πηγαί ύδατος και 1 υδρόμυλος ), και μεθ’ ετέρας 3 ½ ώρας λήγει εις το χωρίον Καλαρρύταις.” (ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΗΠΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, Επιτελικό Γραφείο Υπουργείου Στρατιωτικών, Ι. Κοκίδης, Αθήνα, 1880).

Στη φωτογραφία “Τοπίο της Δροσοπηγής Άρτης” του φωτογράφου Γιάννου στις αρχές της δεκαετίας του’60)

Δημοσιεύθηκε στη Τα Τζουμέρκα και τα χωριά τους | Σχολιάστε

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΠΟΥ ΧΑΘΗΚΑΝ – “ΑΓΩΓΙΑΤΗΣ Ή ΚΙΡΑΤΖΗΣ”

—————————-
“Τα καραβάνια συνήθως αποτελούνταν από 10 μέχρι 40 ζώα, από τα οποία τα περισσότερα ήταν μουλάρια καθώς αυτά ήταν πιο ανθεκτικά από τα άλογα. Κάθε μεγάλο καραβάνι, κατά την πορεία και σύμφωνα με τους κανόνες του συναφιού, είχε το δικαίωμα να κρεμάσει στα ζώα κουδούνια, κατασκευασμένα από ορείχαλκο και αρμονισμένα στους ήχους.Τα κουδούνια τα κρεμούσαν στα διαλεχτά άλογα, τα «κουδουνάτα» ή τα « μπροστάρια», με δερμάτινο περιλαίμιο.
Συνήθως ο Κιρατζής συνόδευε το καραβάνι του καβάλα στο άλογο που ονομαζόταν «μπινέκικο» ( ή μπινέικο ή μπινέκι) και ποτέ δεν είχε βάρος περισσότερο από 7-8 οκάδες. Στο μπινέκικο άλογο ο Αρχικιρατζής φόρτωνε πολλές φορές και μικρά παιδιά ή πλούσιους ταξιδιώτες που πλήρωναν αυξημένο αγώι. Το βάρος του φορτίου ήταν ανάλογο με τα άλογα και τα μουλάρια αλλά ποτέ δεν ξεπερνούσε τις 80 οκάδες. Το κάθε κιρατζιλίκι ξεχώριζε από το οικόσημο του «φαλκαριού»( Φαλκάρι είναι το σύνολο συγγενικών πατριαρχικών οικογενειών, με όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία, συμπεριλαμβανομένου και του ζωικού κεφαλαίου) που το είχαν υφασμένο με διάφορα χρώματα και σχέδια επάνω στα μάλλινα υφαντά τους όπως τα τάστρα ( Τάστρο εκ του τάγιστρο που σημαίνει σακκούλι για το τάισμα των ζώων). Για να μην πληγώνεται το υποζύγιο από το σαμάρι, καθώς πιεζόταν από το βάρος του φορτίου, του έστρωναν κατάσαρκα μάλλινο «σάισμα» (σκέπασμα ), ενώ πάνω στο σαμάρι, για προστασία από τη βροχή, έστρωναν σάισμα από γιδόμαλλο (τράγιο). Στα καπούλια του ζώου και συρραμμένη στο σαμάρι προσάρμοζαν την εμβληματική «câperδa», μια υφαντή μικρή κουβέρτα, που, ανάλογα με τον τόπο προέλευσης του ιδιοκτήτη, έφερνε και τον χρωματικό τύπο, κυρίως με τετραγωνάκια και λωρίδες. Αυτό γινόταν προκειμένου να ξεχωρίζουν τ’ αλογομούλαρα, π.χ. των Σαμαριναίων από εκείνα των Τζουμερκιωτών. Στο τελευταίο μουλάρι είχαν την καλιγοθήκη με τα σύνεργα για πετάλωμα, αν κάποιο ζώο έχανε το πέταλό του.” (Απόσπασμα από άρθρο της Α. Καρρά στο Περιοδικό της Αδελφότητας Μελισσουργιωτών Αθήνας “MΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ”, τχ. 103-104, 2021. Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το άρθρο στο λινκ https://www.academia.edu/…/%CE%95%CF%80%CE%B1%CE%B3%CE…)

Στη φωτογραφία “Ο αγωγιάτης Νικόλαος Γεωργάρας από Μελισσουργούς” (Φωτο από αρχείο Φώτη Κατσαράμπη) 

Δημοσιεύθηκε στη Λαογραφικά και άλλα | Σχολιάστε

Επίσκεψη του ΠτΔ Κων/νου Τσάτσου στην Άρτα… 

22 Φεβρουαρίου 1977 – Αίθουσα ΣΚΟΥΦΑ Άρτης : Στιγμιότυπο από την επίσκεψη του ΠτΔ Κων/νου Τσάτσου στον Σύλλογο Σκουφά το 1977. Στην μέση η Ιωάννα Σεφέρη ή Σεφεριάδη, (σύζυγος του ΠτΔ Κ. Τσάτσου) μετά της κυρίας Πολύμνιας Σιμιτζή, (συζύγου του Δημάρχου Αρταίων Ν. Σιμιτζή) και του Γραμματέα του Μ/Φ Συλλόγου ΣΚΟΥΦΑΣ κ. Κων/νου Τσέτη, (Δικηγόρου – Συμβολαιογράφου). Πίσω διακρίνεται ο φωτογραφιστής κ. Γεώργιος Κολιός (Φωτο από το αρχείο Κ. Μπανιά)

Δημοσιεύθηκε στη Επισκέπτες άσημοι και διάσημοι | Σχολιάστε

Οι τσελιγάδες στα Πράμαντα

————————

1988, Ιούνιος – Άγιος Δημήτριος Πραμάντων : Τα γκεσέμια οδηγούν το κοπάδι στον προορισμό του. Η πορεία προς το όνειρο αρχίζει……
(Φωτο Ν. Καρατζένη όπως δημοσιεύτηκε στην ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, τχ.293, 2005) 

1999, Ιούνιος – Ίσιωμα Πραμάντων : Παραμονή του ξεκινήματος για τα βουνά. Το κοπάδι ανυπομονεί, προσμένει με αγωνία το ξημέρωμα.
(Φωτο Ν. Καρατζένη όπως δημοσιεύτηκε στην ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ, τχ.293, 2005) 

Δημοσιεύθηκε στη Ποιμενική Ζωή | Σχολιάστε

Ανεβαίνουν στα Τζουμέρκα οι τσελιγκάδες με τα κοπάδια – Από τα ποτάμια ως τα λιβάδια (α’ μέρος)

—————————————-
“Σαν περάσαμε τα ποτάμια, τα σκοτάδια άρχισαν να αραιώνουν. Το θαμποχάραμα με το γαλακτερό του φως έκρουε την κορυφή της Στρογγούλας – που φάνταζε στα δυτικά μας σαν ένας όγκος τεράστιος, ξεκομμένος στον ουρανό – φώτιζε το δρόμο μας με τις αντιφεγγιές του. Το πράο φως του πρωινού σκορπούσε τέτοια ιλαρότητα που μας έκανε να λησμονήσουμε την τρομακτική φουρτούνα των ποταμιών. Οι πλατανόφιλες ρεματιές που διαπερνούσαμε, κυλούσαν τα γάργαρα νερά τους σμίγοντας το κελάρυσμά τους με τις λυγμικές λαλιές των αηδονιών, που με τις εωθινές τους μελωδίες έκαναν την πορεία μας να μοιάζει μουσική περιδιάβαση. Από την χλαχοή των κοπαδιών και των νερών τα παιγνιδίσματα, ακόμη κι ο ράθυμος κούκος σαγηνευμένος “άρχισε να το λέει” κατά την ελατιά του Αετού. Το κοπάδι τραβάει την ανηφόρα. Βρισκόμαστε στα ριζά της Ρούιστας, της στιβαρής οροσειράς της Πίνδου με υψόμετρο 2.200 μ. που πρέπει ως το δειλινό να την καβαλικέψουμε περνώντας από τις συμπληγάδες του Σταυρού………..Από τις πλατανόφυτες ρεματιές ως την πηγή της Μπρούσκας, η διαδρομή είναι λιγότερη από ώρα. Η πηγή αναβρύζει σ’ ένα ξέφεγγο που το περιφρουρούν εύρωστα κέδρα και έλατα ισιόκορμα. Το νερό της πηγούλας αυτής δεν είναι ιδιαίτερα κρύο και έχει μια κάπως στυφή γεύση από τις φτέρες πιθανόν που αφθονούν στην περιοχή. Επειδή όμως είναι το μοναδικό νερό από τα ποτάμια ως τη Μτέσα, μετά το γέρμα του Σταυρού, οι νομάδες και οι στρατοκόποι αναγκαστικά το προτιμούν. Οι λακκούλες γύρω από τη Μπρούσκα καθώς και τα Λιβάδια που θα συναντήσουμε πιο πάνω, αποτελούν σταθμούς για τους ποιμένες των Πραμάντων, που τα ξεκαλοκαιριά τους είναι απομακρυσμένα. Νυχτερεύοντας στη Μπρούσκα και κινώντας με την αυγούλα έχουν μπροστά τους όλη τη μέρα να φτάσουν στις στάνες τους. Η σβησμένη φωτιά, τα μισοκαμμένα κέδρα, τα γιατάκια των πραταραίων με τις νιόκοπες φτέρες, τα γρέκια των προβατιών, αποτελούν σημάδι των νομάδων που την περασμένη νύχτα “έκαναν κονάκι” στη Μπρούσκα και προπορεύονται του κοπαδιού μας…..” (Πηγή Άρθρο του Ν. Καρατζένη με τίτλο Η ΑΝΟΔΟΣ ΤΩΝ ΝΟΜΑΔΩΝ ΣΤΙΣ ΒΟΥΝΟΚΟΡΦΕΣ ΤΗΣ ΠΙΝΔΟΥ, Ηπειρωτική Εταιρεία, τχ. 293, 2005)

Στη φωτογραφία “Σταθμός στο οροπέδιο” (Φωτο του Κ. Μπαλάφα από το Λεύκωμα ΗΠΕΙΡΟΣ, Αθήνα, 2003)

Δημοσιεύθηκε στη Ποιμενική Ζωή | Σχολιάστε

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΙΚΗΣ 

———————-

Ο Ιπτάμενος Γκολκήπερ. Σκουφάς, Παναμβρακικός (1957-60), Αναγέννηση (1964), Παναχαική (1964-67). (Φωτο από το αρχείο του Γ.Κίκη, παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

Δημοσιεύθηκε στη Η ομάδα του Παναμβρακικού | Σχολιάστε

1909 : Μαθητές Αου και Βου Δημοτικού Σχολείου ΄Αρτης

————-

1909 : Μαθητές Αου και Βου Δημοτικού Σχολείου ΄Αρτης. Διδάσκαλοι Σπυρ. Πίσπιρης, Κων. Κοκκίνης, Γεώργιος Βαφιάς κ.λ.π. Η φωτογραφία είναι από το Αρχείο του Τάκη Βαφιά, όπως δημοσιεύτηκε στην “ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ”, τχ. 200, 1993.

Δημοσιεύθηκε στη Η Εκπαίδευση στην Άρτα | Σχολιάστε