Γιορτάζοντας τα Κούλουμα…

“Δεν τους γαμάς τη μάνα, των κερατάδωνε,

θέλουν να μας βαρέσουν και πάλι σκιάζονται…..

Το τραγουδούσαν οι Αρτηνοί την Καθαρή Δευτέρα… Όπως είναι γνωστό πριν την αναίμακτη παράδοση της Άρτας στους Οθωμανούς, η πόλη έστειλε τον Δημήτρη Χαικάλη από τη Θεσσαλονίκη στο Σουλτάνο, ώστε να επικυρώσει κάποια προνομία πριν την παράδοσή της. Ανάμεσα στα προνόμια αυτά περιλαμβανόταν και ο εορτασμός της Αποκριάς όπως και η χρήση προσωπίδας.

Γιόρταζαν λοιπόν οι Αρτηνοί την Αποκριά μασκαρεμένοι και την Καθαρή Δευτέρα πετάγονταν ως απέναντι στη Βλαχέρνα να γιορτάσουν τα Κούλουμα. Έστρωναν τις κουρελούδες και τα χεράμια τους, άπλωναν τα σαρακοστιανά τους,  και, μετά το φαγητό και το κρασί, άρχιζε το γλέντι και το τραγούδι. Έλα όμως που οι Τούρκοι παραφύλαγαν από κοντά, αλλά δεν τολμούσαν να τους πλησιάσουν ή να τους δημιουργήσουν προβλήματα….Πάνω στο κέφι τους λοιπόν οι Αρτηνοί κατασκεύαζαν στιχάκια  που τα τραγουδούσαν κι ένα απ’ αυτά ήταν και το παραπάνω, που περιέγραφε την ατολμία των Τούρκων να τους επιτεθούν…..» (Από την διήγηση της κ. Τιτίνας Τζιμοπούλου για την παλιά Άρτα).

Στη φωτογραφία «Γλέντι Αρτηνών στις αρχές του 1900». (Πηγή : Λεύκωμα ΠΡΟΤΑΣΗ, Άρτα, 1999)

Δημοσιεύθηκε στη Οι Αποκριές | Σχολιάστε

Αρτηνές Απόκριες την δεκαετία του ’80

Αρχές δεκαετίας του ’80. Οι φωτογραφίες πλέον είναι χρωματιστές κι αποτυπώνουν ζωηρά τα έντονα χρώματα και την ατμόσφαιρα του κεφιού στα μπαράκια της πόλης. Στη φωτογραφία ο Γιάννης Νάκας, ιδιοκτήτης του ΜΠΑΡ 39 επί της οδού Σκουφά στο κέντρο της Άρτας, έτοιμος να αλλάξει τον δίσκο στο πικάπ και δέχεται παραγγελίες. Σήμερα στη θέση του ΜΠΑΡ 39 βρίσκεται το Ενοριακό Πνευματικό Κέντρο του Αγίου Δημητρίου. (Φωτο από συλλογή Γιάννη Νάκα)

Δημοσιεύθηκε στη Οι Αποκριές | Σχολιάστε

Αρτηνές Απόκριες την δεκαετία του ’70

Το Καρναβάλι της Άρτας είναι πια γεγονός. Στην καρναβαλική παρέλαση συμμετέχουν άντρες και γυναίκες και κυρίως μαθητές των γυμνασίων της πόλης. Στη φωτογραφία στιγμιότυπο από την παρέλαση του καρναβαλιού στην Άρτα την δεκαετία του ’70. (Φωτο από προσωπική συλλογή)

Δημοσιεύθηκε στη Οι Αποκριές | Σχολιάστε

Αρτηνές Απόκριες την δεκαετία του ’60

Αρχές της δεκαετίας του ’60. Τα καφενεία είχαν την τιμητική τους…Στη φωτογραφία μια Μελισσουργιώτικη παρέα διασκεδάζει αποκριάτικα στο καφενείο του Θανάση Τρομπούκη στη στοά της Σκουφά, απέναντι από την οδό Παντοκράτορα… Σήμερα στη στοά είναι η είσοδος για το Ξενοδοχείο Piccadilly House. (Φωτο από συλλογή E.K.)

Δημοσιεύθηκε στη Οι Αποκριές | Σχολιάστε

Αρτηνές Απόκριες την δεκαετία του ’50

Αρχές δεκαετίας του ’50….Οι χοροί στη Λέσχη Αξιωματικών έδιναν κι έπαιρναν…τάγκο και βαλς, σερπατίνες και κομφετί, πειράγματα και γελαστά πρόσωπα… Μετά τον καταστροφικό και άγριο για την Ελλάδα πόλεμο, οι άνθρωποι προσπαθούσαν να ξαναβρούν τη χαρά της ζωής και οι γιορτές της Αποκριάς τους έδιναν αυτή την ευκαιρία….Στη φωτογραφία ο Φωκίων Μαστραπάς με τη ντάμα του. (Φωτο από αρχείο Α.Κ.)

Δημοσιεύθηκε στη Οι Αποκριές | Σχολιάστε

Τίτλος Ιδρυτικού Μέλους

Όπως φαίνεται από το έγγραφο στη φωτογραφία, η κ. Τιτίνα Τζιμοπούλου, δασκάλα στο επάγγελμα, ήταν ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Εταιρείας Αρτινών Γραμμάτων, για την οποία μπορείτε να διαβάσετε στο λινκ https://doxesdespotatou.com/i-etairia-artinon-grammaton/

Δημοσιεύθηκε στη Η Άρτα στο πέρασμα του χρόνου | Σχολιάστε

Οικογένεια Τζιμοπούλου

Η οικογένεια Τζίμα ή Τζιμοπούλου είχε καταγωγή από το Τέροβο. Ο προπάππους όμως της οικογένειας, μετά από διώξεις εναντίον του από τους Τούρκους, κατέφυγε μετά το 1881 στην Άρτα, στην ελεύθερη Ελλάδα. Τότε άλλαξε και το όνομα της οικογένειας από Τζίμας, σε Τζιμόπουλος, για να αποφύγει τυχόν αναγνώρισή του. Ο παππούς Μάρκος Τζιμόπουλος έκανε δυο γάμους. Από τον πρώτο γάμο απέκτησε 4 παιδιά (Στέφανος, Μάρκος, Κώστας και Αγγελική) και από τον δεύτερο άλλα 3 (Δημοσθένης, Χαράλαμπος και Κώστας), σύνολο 7 παιδιά. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι ο πρωτότοκος γιός πήρε το ίδιο όνομα με τον πατέρα του, ενώ βρισκόταν ακόμη εν ζωή!

Ο Δημοσθένης Τζιμόπουλος, επάγγελμα “μεταπωλητής”, απέκτησε 3 παιδιά, τον Κωστάκη, την Ροδόκλεια και την Χριστίνα ή Τιτίνα. Το σπίτι της οικογένειας βρίσκονταν στο καλντερίμι της οδού Σέλτσου* και το κατάστημα του Δημοσθένη στο Μονοπλιό, στη σειρά των καταστημάτων που βρίσκονται σήμερα στην μικρή πλατεία, μπροστά από την Δημοτική βιβλιοθήκη. (Πληροφορίες : Τιτίνα Τζιμοπούλου)

*Μπορείτε να δείτε πίνακα ζωγραφικής της οδού Σέλτσου στο λινκ https://doxesdespotatou.com/aggelos-stergioy/

Στην αναμνηστική φωτογραφία η Οικογένεια Τζιμοπούλου, στην αυλή του σπιτιού τους στην οδό Σέλτσου. (Η φωτογραφία είναι από το αρχείο της κ. Τιτίνας Τζιμοπούλου)

Δημοσιεύθηκε στη Αρτινές Οικογένειες | Σχολιάστε

Τιτίνα Τζιμοπούλου

“Γνώρισα σήμερα μια καταπληκτική «μικρή» Αρτηνιά, 95  Μαΐων, την κυρία Τιτίνα (Χριστίνα) Τζιμοπούλου.

Η κ. Τιτίνα γεννήθηκε στην Άρτα το 1930, τελείωσε το 1ο Δημοτικό και το Οκτατάξιο Γυμνάσιο, σπούδασε δασκάλα στην Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημία στα Γιάννενα και έζησε στην Άρτα μέχρι το 1963 που μετατέθηκε στην Αθήνα, «…γιατί ήταν δύσκολο να έρθει μέσα στην πόλη και έπρεπε να τρέχει στα μακρινά χωριά της περιοχής».

Στις 3 ώρες που πέρασα μαζί της μου έδειξε φωτογραφίες και μου διηγήθηκε στιγμές και γεγονότα από την ζωή της στην Άρτα : άλλα χαρούμενα και συγκινητικά, όπως τότε, το 1941, που οι μαθητές και οι μαθήτριες του 1ου Δημοτικού Σχολείου επισκέφτηκαν με την δασκάλα τους την οικία Κεχαγιά  για να τραγουδήσουν και να απαγγείλουν ποιήματα στους τραυματίες απ’ το μέτωπο. Θυμόνταν ακόμη και τους στίχους από το ποίημα που απήγγειλε και τους στρατιώτες να κλαίνε και να σφίγγουν τους μαθητές στην αγκαλιά τους….Αλλά κι άλλες, θλιβερές και άγριες, όπως τότε που την έστειλε η μάνα της στο μαγαζί του πατέρα της στο Μονοπλιό και σηκώνοντας το βλέμμα της, αντίκρυσε έναν Αρτηνό, κρεμασμένο από την κολώνα της Ηλεκτρικής στην πλατεία και γύρισε στο σπίτι της τρέμοντας και με πυρετό, έχοντας πάθει νευρικό κλονισμό, που την ταλαιπώρησε για καιρό. «Τότε δεν ήξεραν, νόμισαν ότι αρρώστησα, εγώ όμως ήξερα και αυτή η εικόνα με στοιχειώνει ακόμα….».

Μου έκανε τεράστια εντύπωση, πέρα από την εφράδειά της   και την καθαρότητα του λόγου της, η μνήμη της : θυμόνταν ακόμη και τα στιχάκια που τραγουδούσε η Κίτσα Δάμικα, μια νεαρή τραγουδίστρια  που είχαν φέρει οι συγγενείς της, οι αδελφοί Τζιμόπουλοι, στο κέντρο που έπαιζαν με την ορχήστρα τους, στου Βίκτωρα Σακκά, στιχάκια πονηρά, που σκανδάλιζαν τα ήθη και τις καθωσπρέπει αστικές Αρτηνές οικογένειες της εποχής.  Αλλά και τους στίχους που τραγούδησε η Ρίτα Τάχου και η Γιούλια Ρίζου, ντουέτο με τον Αχιλλέα Τσουβάλα, στην παράσταση που είχαν δώσει στο θέατρο του ΟΡΦΕΑ, στην Πλατεία Κιλκίς, το 1942 οι Αρτηνοί φοιτητές. Όπως και τα λόγια από το σκετς που έπαιζε ο Νίκος Ρίζος με τον Λάκη Κογιαντή… Κι αυτά την πρώτη μέρα της παράστασης γιατί την δεύτερη εμφανίστηκαν στο θέατρο οι Ιταλοί…βλέπετε ο χαφιεδισμός ήταν σπορ της εποχής!

Μιλήσαμε και για πολλά άλλα….. Κι έφυγα με την ευχή να φτάσει η κυρία Τιτίνα τα εκατό και να τα ξεπεράσει, με τα γαλανά της μάτια πάντα αστραφτερά και καλωσυνάτα κι έτσι να έχουμε την ευκαιρία να ειδωθούμε και να τα πούμε ξανά στο μέλλον….” (Κείμενο : Αναστασία Καρρά),

Στη φωτογραφία, από το αρχείο της κ. Τιτίνας Τζιμοπούλου, οι μαθητές του 1ου Δημοτικού σχολείου Άρτης το 1936, με τις δασκάλες τους : Ναταλία Μπιτζελέκη, Ελένη Ζωγράφου, Χριστίνα Λοτσάρη και τον δάσκαλο Τζουμάκα. Η Τιτίνα, μαθήτρια της Α’ Δημοτικού, είναι στην προτελευταία σειρά, τέταρτη από δεξιά, με τον άσπρο φιόγκο στα μαλλιά. Κάπου στην πρώτη γραμμή, καθιστός και ο συμμαθητής της Αντώνης Στρατής.

…και η φωτογραφία χωρίς πασπαρτού!

Δημοσιεύθηκε στη Αρτινά Πρόσωπα και Παρέες | Σχολιάστε

Το νέο ιδιόκτητο κατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας στην Άρτα

Η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος συστάθηκε στις 27 Ιουνίου 1929 με σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος «Περί συστάσεως και λειτουργίας της Αγροτικής Τράπεζας της Ελλάδος» και κυρώθηκε με το Νόμο 4332/1929.

Στις 3 Ιουλίου του 1929, ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας, Ελευθέριος Βενιζέλος εισηγείται στη Βουλή νομοσχέδιο «περί κυρώσεως συμβάσεως μεταξύ δημοσίου και Εθνικής Τραπέζης, περί συστάσεως και λειτουργίας Αγροτικής Τραπέζης» και παραπέμπει στην αρμόδια επιτροπή τη σύσταση να συντάξει και να παρουσιάσει την έκθεση της ιδρύσεως της Τράπεζας.

Το κατάστημα της Αγροτικής Τράπεζας στην Άρτα πρωτολειτούργησε στην οδό Μακρυγιάννη το 1954 και αργότερα μεταφέρθηκε στο νέο ιδιόκτητο κτίριο στην οδό Βασιλέως Πύρρου 15. Σήμερα λειτουργεί ως το Υποκατάστημα της Τράπεζας Πειραιώς στην Άρτα.

————-

Αναμνηστική φωτογραφία των υπαλλήλων της Αγροτικής Τράπεζας Άρτης, στα σκαλιά του νεοανεγερθέντος υποκαταστήματος της ΑΤΕ στην οδό Βασιλέως Πύρρου. (Η φωτογραφία είναι από το αρχείο του κ. Δημήτρη Βάσσου. Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Δημήτρη Βάσσο που μας το εμπιστεύτηκε).

…κι εδώ αναμνηστική φωτογραφία των υπαλλήλων της Α.Τ.Ε. Άρτης στην είσοδο του πρώτου καταστήματος επί της οδού Μακρυγιάννη. Διακρίνονται από αριστερά : Ασημάκης Τόλος (είχε το καφενείο δίπλα), Σωτήρης Μπίζας, Λάμπρος Ψωμάς, Τάχος, Κωστάκης Κουτρούμπας, το ζεύγος Μητσιάνη ( Νίκος & Ουρανία Λειβαδιώτου), το ζεύγος Καζάνη με τη μικρή τους κόρη, Απόστολος Τραχανάς, Βασίλειος Βάσσος, Αντιγόνη Μπαλντά και ο Διευθυντής Κάτρης. (Η Φωτογραφία είναι από το αρχείο του κ. Δ. Βάσσου)

Δημοσιεύθηκε στη Το εμπόριο στην Άρτα | Σχολιάστε

Το εργοστάσιο “ΧΥΜΟΦΙΞ”

“Το εργοστάσιο της ΦΙΞ στην Άρτα ιδρύεται το 1958. Είναι εργοστάσιο παραγωγής χυμών, η ΧΥΜΟΦΙΞ, με κύριο προϊόν την πορτοκαλάδα ΦΙΞ. Μέσα σε δισέλιδο άρθρο, του περιοδικού της εταιρείας ΦΙΞ, για το εργοστάσιο της ΧΥΜΟΦΙΞ στην Άρτα υπογραμμίζεται η σημασία της ύπαρξης των εργοστασίων ΧΥΜΟΦΙΞ τα οποία ιδρύθηκαν το 1958 σε Άρτα και Σπάρτη για την απορρόφηση της συνεχούς αυξανόμενης παραγωγής πορτοκαλίων από τον Έλληνα παραγωγό.” (Πηγή :  Συνέντευξη της Ντόρας Θεοδωροπούλου στον Ελπιδοφόρο Ιντζέμπελη, Εφημερίδα ΗΧΩ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ, 24 Σεπτεμβρίου 2024)

Μπορείτε να διαβάσετε σχετικά και στο λινκ https://doxesdespotatou.com/to-ergostasio-chymofix-stin-arta/

Το 1963 ο χυμός πορτοκάλι της ΧΥΜΟΦΙΞ εξάγεται στην Ευρώπη. “Λόγω της μεγάλης ζητήσεως, πολλαί φορτώσεις γίνονται αεροπορικώς”. (Πηγή : https://tetysolou.wordpress.com/)

Δημοσιεύθηκε στη Το εμπόριο στην Άρτα | Σχολιάστε