ΤΑ ΙΒΑΡΙΑ ΣΤΟΝ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟ

————–
“Η δημιουργία των ιβαριών στις λιμνοθάλασσες βασίστηκε στο φαινόμενο της έλξης και της εισόδου σε αυτά διαφόρων ειδών ψαριών, τα οποία συνήθιζαν να ζουν σε αλμυρά νερά με ποικίλη περιεκτικότητα σε αλάτι. Επρόκειτο κυρίως για λαβράκια, τσιπούρες και κεφαλόπουλα. Τα ιχθυοτροφεία έπρεπε να κατασκευάζονται στον χώρο όπου οι λιμνοθάλασσες έτεμναν την ανοιχτή θάλασσα. Κάθε ιβάρι περιλάμβανε φράκτες (ιχθυοφραγμούς), κατασκευασμένους από δρύινους σκελετούς πάνω στους οποίους πλέκονταν καλάμια και ψαθιά. Την άνοιξη η ανθοφορία της χλωρίδας πέριξ των ιχθυοτροφείων και η αύξηση της τροφής εντός του προσέλκυαν κοπάδια νεαρών σε ηλικία ψαριών (γόνος και λιάνωμα). Τα κοπάδια οδηγούνταν στο εσωτερικό του ιβαριού μέσω στομίων που είχαν σχήμα V και εγκλωβίζονταν. Εκεί τρεφόμενα με φυσικό τρόπο θα παρέμεναν έως ότου διαφοροποιηθούν οι καιρικές συνθήκες. Όταν θα ανέβαινε ή θα κατέβαινε πολύ η θερμοκρασία, τα ψάρια θα επεδίωκαν να βγουν από το ιβάρι και να κατευθυνθούν στην ανοιχτή θάλασσα. Αυτό, όμως, δεν ήταν εφικτό καθώς οι είσοδοι των ιβαριών είχαν αλλάξει και οδηγούσαν σε παγίδες (πύρες). Μόλις οι παγίδες αυτές γέμιζαν, οι υπεύθυνοι του ιχθυοτροφείου με απόχες έπιαναν τα μεγάλα ψάρια, τα οποία προωθούνταν άμεσα στις αγορές. Τα μικρότερα μέσω ενός δικτύου καναλιών οδηγούνταν και πάλι πίσω στο ιβάρι έως ότου να αναπτυχθούν επαρκώς. Ο υπεύθυνος για τη φύλαξη του ιχθυοτροφείου συνήθως ζούσε σε μία καλύβα (πελάδα) στα όρια του ιβαριού. Κατασκευαζόταν πάνω σε πασσαλόπηκτη βάση από ξύλα, προερχόμενα από τα δάση του Λούρου και του Μακρυνόρους, και από καλάμια, προερχόμενα από τον βάλτο της Ροδιάς. Η φύλαξη των ιχθυοτροφείων ήταν απαραίτητη καθώς τα κρούσματα της παράνομης αλιείας ήταν πολλά και συχνά επαναλαμβανόμενα….” (Πηγή : Μεταξύ δύο κόσμων: Τα ιχθυοτροφεία του Αμβρακικού κόλπου τον 18ο αιώνα, Χ. Παπακώστα, Πρεβεζιάνικα Χρονικά, τχ. 47-48, 2021)

Στη φωτογραφία « Σκίτσο Παραδοσιακού Ιχθυοτροφείου»
(Πηγή : Η ΑΛΙΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΣΤΟΝ ΑΜΒΡΑΚΙΚΟ ΚΟΛΠΟ, Ε. Ζαλαχώρη, Η. Καινάδας. & Ν.Σ. Μάργαρης, Αθήνα, 2001)

“Παραδοσιακό Ιβάρι στον Αμβρακικό Κόλπο” (Φωτογραφία του Π. Ζιώβα όπως δημοσιεύτηκε στο Λεύκωμα ΚΟΠΡΑΙΝΑ, ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ, Ε. Ιντζέμπελης, Άρτα, 2008) 

ΤΑ ΑΛΙΕΥΜΑΤΑ

—————-
“Τα αλιεύματα στην πλειονότητά τους ήταν λαβράκια, τσιπούρες, μικρά και μεγάλα κεφαλόπουλα, σαργοί, σπάροι, χέλια, σαρδέλες, μικρές και μεγάλες γαρίδες, μύδια, αχιβάδια, αστακοί και διάφορα άλλα είδη μαλακίων και οστρακοειδών. Επίσης, αφού αφαιρούσαν τα αυγά από τα θηλυκά κεφαλόπουλα (μπάφες), τα στέγνωναν και τα πάστωναν, προκειμένου στη συνέχεια να φτιάξουν το περίφημα αυγοτάραχο και χαβιάρι. Το υψηλότατης ποιότητας αυγοτάραχο του Αμβρακικού ήταν πολύ γνωστό στις αγορές της Κωνσταντινούπολης και στην Ευρώπη, ιδίως στη Βενετία κατά τον 17ο αιώνα. Στην αυτόγραφη διαθήκη του Θωμά Φλαγγίνη αναφερόταν ότι οι εφημέριοι του ναού της Αγίας Μαρίνας στο Καρδάκι της Κέρκυρας –εκκλησία που ετησίως λάμβανε χρήματα εν είδη βοηθείας από το κληροδότημα Φλαγγίνη– ήταν υποχρεωμένοι να στέλνουν στους κληρονόμους του κάθε χρόνο έξι κιλά αυγοτάραχα από την Άρτα (sei bottarge belle dell’Arta)”.
(Πηγή : Μεταξύ δύο κόσμων: Τα ιχθυοτροφεία του Αμβρακικού κόλπου τον 18ο αιώνα, Χ. Παπακώστα, Πρεβεζιάνικα Χρονικά, τχ. 47-48, 2021)

Στη φωτογραφία “Όταν ο Αμβρακικός ήταν η ψαρομάνα σε ψάρια, σε όστρακα και μαλάκια, σε ποσότητα και ποιότητα και η πραμάτεια πλημμύριζε τις τράτες και τα πριάρια …….όπως στην φωτογραφία του 1955, που πλημμύρισε η βενζίνα Κορωνησίας ‘Οσιος Ονούφριος…….. μηχανικός ο Β. Γκαβανόζης”
(Πηγή : Λεύκωμα ΝΟΣΤΑΛΓΙΕΣ ΣΕ ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΟ ΦΟΝΤΟ, Π. Μουρεζίνης, τόμος 2, Πρέβαζα, 2017)

Δημοσιεύθηκε στην Ο Αμβρακικός και τα λιμάνια του. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *