—————————
“Τόπος που είναι συνδεμένος με την ζωή των ηρώων του μυθιστορήματος Ιμαρέτ του Γιάννη Καλπούζου, αλλά και μνημείο ορόσημο για την Οθωμανική Άρτα. Τοποθετημένο στα Βορειοδυτικά της πόλης, βρίσκεται απέναντι από την Άρτα με τον ποταμό Άραχθο να τους χωρίζει- είναι το πρώτο τζαμί που οικοδομείται μετά από την κατάληψη της Άρτας που βρίσκεται στην κυριαρχία της δυναστείας των Τόκκων(Tocco),από τον Αρχιναύαρχο του Οθωμανικού στόλου του Σουλτάνου Βαγιαζίτ Β’(1481-1512μ.Χ.), Φαϊκ Πασά. Σύμφωνα με την προφορική αλλά και την γραπτή παράδοση μέσα από τα γραπτά κυρίως του Μητροπολίτη Άρτας Σεραφείμ Ξενόπουλου το τζαμί οικοδομείται στα μέσα του 15ου αιώνα με πιθανή ημερομηνία το έτος κατάληψης της πόλης 1449μ.Χ. (843 έτος Εγίρας). Κτήτορας του τεμένους ορίζεται ο πρώτος πασάς της Άρτας, ο Φαϊκ Πασάς, όπου η παράδοση τον θέλει, απουσίας ικανού ιμάμη, να παραιτείται της θέσης του και να γίνεται ο ίδιος ιερέας και να μένει για σαράντα χρόνια στην υπηρεσία του τζαμιού στο οποίο αφιέρωσε και την περιουσία του. Σύμφωνα με επιτύμβια στήλη που αναφέρεται στο Β’ τόμο των αρχείων των Βυζαντινών μνημείων του καθηγητού Αναστάσιου Ορλάνδου ο Φαϊκ Πασά αποβιώνει το 1537 (905 έτος Εγίρας), ενώ για την θέση του τάφου του οι απόψεις είναι διφορούμενες με επικρατέστερη εκείνη που θέλει να βρίσκεται σε ύψωμα μεταξύ των χωριών Γραμμενίτσα και Χανόπουλο.
Παράλληλα στα πλαίσια του φιλανθρωπικού έργου του τζαμιού και δεδομένου της περιουσίας που διαθέτει, οικοδομούνται εγκαταστάσεις που φιλοξενούν ιμαρέτ-πτωχοκομείο με παροχή δωρεάν τροφής σε οδοιπόρους, ορφανά και γενικά στις ευπαθέστερες κοινωνικά ομάδες – αποθήκες, στάβλους, χαμάμ, ξενώνα και πιθανόν και άλλες δραστηριότητες που δυστυχώς δεν είναι καταγεγραμμένες. Επιπρόσθετα σύμφωνα με το μουσουλμανικό τυπικό στο περίβολο του τεμένους τοποθετούνται οι τάφοι των ιμάμηδων που υπηρέτησαν στο ναό….” (Πηγή : Ιμαρέτ-Φεϋζούλ: Επανερμηνεύοντας τα τεμένη της Άρτας, Ε. Κοντογιάννης, Αθήνα, 2014)
Στη φωτογραφία του Αριστοτέλη Ζάχου το 1915, το τζαμί του Φαίκ Πασά από τα βορειοανατολικά. Η ξύλινη στοά του έχει αρχίσει ήδη να καταρρέει. (Πηγή : Μέσα από το φακό του Α. Ζάχου, Μουσείο Μπενάκη, 2007)
*Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τα οθωμανικά τεμένη στην Άρτα στο λινκ https://www.facebook.com/…/a.130514772…/162213925848059/
