Η περιγραφή της Άρτας στον ταξιδιωτικό οδηγό “MURRAY’S HANDBOOK FOR TRAVELLERS IN GREECE”, 1872

———————–
“Από Πρέβεζα για Σαλαγόρα διά θαλάσσης ……………… 3 ή 4 ώρες
Άρτα………………………………………………………………………..3 ώρες
Γιάννινα…………………………………………………………………..12 ώρες
Από την ξηρά η απόσταση από την Πρέβεζα μέχρι την Άρτα υπολογίζεται σε 12 ώρες, αλλά με καλά άλογα η απόσταση μπορεί να επιτευχθεί σε πολύ λιγότερο χρόνο. Ο δρόμος περνάει από τα ερείπια της Νικόπολης και από το Λούρο που είναι περίπου στα μισά του δρόμου. Σε ξηρό καιρό, υπάρχει ένας πιο σύντομος και πιο άμεσος δρόμος από την πεδιάδα αφήνοντας το Λούρο προς τα αριστερά. Σε 2 ώρες από το Λούρο τα ελληνικά και βυζαντινά λείψανα στους Ρογούς σηματοδοτούν την τοποθεσία Χαράδρα.
Μια παραλλαγή της ακόλουθης διαδρομής θα ήταν να στρίψετε με κατεύθυνση Β. Α. και από αυτό το σημείο και να κατεβείτε στην εθνική οδό προς Ιωάννινα, αφήνοντας την Άρτα στα δεξιά.
Η Σαλαγόρα είναι ένας οικισμός σε χαμηλό λόφο στη βόρεια όχθη του κόλπου στο λιμάνι της Άρτας. Εδώ μπορείτε να προμηθευτείτε άλογα για να φτάσετε στην Άρτα μέσω της πεδιάδας. Στη περιοχή τον χειμώνα υπάρχει εξαιρετικό κυνήγι με μπεκάτσες, μπεκατσίνια και άλλα άγρια πουλιά και ομάδες Άγγλων από τα νησιά του Ιονίου καταφεύγουν κάθε χρόνο στη Σαλαγόρα για να απολαύσουν το κυνήγι.
Η Άρτα βρίσκεται στη θέση της αρχαίας Αμβρακίας, κοντά στον Άραχθο. Λίγα μέρη στην Αλβανία (ακολουθείται εδώ η πάγια αναφορά της περιοχής την συγκεκριμένη εποχή ως Αλβανία) είναι πιο υπέροχα σε όψη και κατάσταση από την Άρτα. Και για έναν αρχαιολάτρη τα αξιοθέατά της είναι ακόμα μεγαλύτερα από ό,τι για έναν καλλιτέχνη. Τίποτα δεν μπορεί να ξεπεράσει το σεβάσμιο μεγαλείο των γραφικών Ελληνικών τειχών. Και από τη θέση της αρχαίας ακρόπολής της, η πανοραμική λαμπρότητα της θέας είναι μαγευτική στον υψηλότερο βαθμό.
Η προσέγγιση στην πόλη είναι όμορφη. Υπάρχουν πολλά δάση κοντά της και περιβάλλεται από κήπους, πορτοκαλεώνες και αμπελώνες. Πριν φτάσουμε στην πόλη διασχίζουμε το γραφικό γεφύρι, πολύ αξιόλογης κατασκευής, πάνω από τον Άραχθο. Αποδίδεται σε έναν από τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες. Η θέα σε ένα τζαμί του παλατιού, τις εκκλησίες, μερικά καλά σπίτια και καταστήματα διεγείρουν τις προσδοκίες μας αλλά μπαίνοντας στην πόλη απογοητευόμαστε. Ο πληθυσμός δεν ξεπερνά τώρα τις 7000. Η περιοχή της Άρτας το καλοκαίρι υποφέρει από ελονοσία. Το κύριο αντικείμενο ενδιαφέροντος εδώ είναι το ερειπωμένο φρούριο. Στέκεται στα τείχη της αρχαίας ακρόπολης, τα οποία είναι κυρίως κυκλώπειας τοιχοποιίας.
Η Αμβρακία, αρχικά Κορινθιακή αποικία, έγινε στη συνέχεια πρωτεύουσα του Πύρρου. Στα νομίσματά του εμφανίζεται η θεά Δήμητρα, κρατώντας στάχυα στο δεξί της χέρι. Τα αρχαία χρήματα συχνά παρουσιάζουν τα κύρια χαρακτηριστικά του εδάφους και της χώρας στην οποία ανήκουν, εμπνέοντας και υποδηλώνοντας έναν πατριωτισμό, ο οποίος έγινε κατά κάποιον τρόπο μέρος του εθνικού νομίσματος.
Οι κάτοικοι της Αμβρακίας μεταφέρθηκαν από τον Αύγουστο στη Νικόπολη. Αλλά η Αμβρακία ανακαταλήφθηκε από τη Βυζαντινή αυτοκρατορία και έγινε ξανά μια σπουδαία πόλη. Η σύγχρονη ονομασία της Άρτας είναι προφανώς παραφθορά του Αράχθου, πάνω στον οποίο βρισκόταν και βρίσκουμε αυτό το όνομα στους Βυζαντινούς συγγραφείς ήδη από τον 11ο αιώνα. Η ερειπωμένη βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Παρηγορήτριας αξίζει μια επίσκεψη, όπως και η Μητρόπολη ή το Παλάτι του Έλληνα Μητροπολίτη, που κρέμεται στις όχθες του ποταμού. Τα ερείπια των τειχών της Αμβρακίας επιβεβαιώνουν τη δήλωση των αρχαίων συγγραφέων ότι σέβονται τη δύναμή τους. Χτίστηκαν από τεράστιους τετραγωνικούς ογκόλιθους, μερικοί από τους οποίους έχουν διαστάσεις 18 πόδια επί 5. Όπως η αρχαία πόλη, η σύγχρονη Άρτα έχει δώσει το όνομά της στον γειτονικό κόλπο.
Σε διαδρομή περίπου μιας ώρας προς τα Β.Α. της Άρτας είναι το χωριό Πέτα, που βρίσκεται στα υψώματα ακριβώς πάνω από τον ποταμό Άραχθο, που εκβάλλει στον κάμπο. Το Πέτα είναι διάσημο στη σύγχρονη Ελληνική ιστορία ως σκηνή της ήττας των Ελλήνων υπό το Μαυροκορδάτο στις 16 Ιουλίου 1822. Ήταν επίσης το αρχηγείο της εξέγερσης την άνοιξη του 1854 και εδώ οι Έλληνες δέχθηκαν επίθεση και κατατροπώθηκαν από τους Τούρκους. Ανάμεσα στην Άρτα και την Ιωάννινα βρίσκεται ένα μεγάλο χάνι των Πέντε Πηγαδιών, περίπου στα μισά του δρόμου μεταξύ των δύο πόλεων. Όλος ο δρόμος από την Άρτα είναι, για Ελλάδα και Τουρκία, πολύ καλός. Είναι περίπου 40 μ. σε μήκος.
Φεύγοντας από την Άρτα, ο δρόμος διασχίζει τη μοναδική γέφυρα του Αράχθου και ακολουθεί τη δεξιά όχθη του ποταμού προς το προάστιο που ονομάζεται Μαράτι, το οποίο βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη Μητρόπολη ή το παλάτι του Επισκόπου. Οι κήποι του Μαράτι αφθονούν σε φουντουκιές, ο καρπός των οποίων αποτελεί μια από τις εξαγωγές αυτής της περιοχής.
Πέρα από το προάστιο, διασχίζουμε την πεδιάδα και συνεχίζουμε στους πρόποδες του όρους Κελμπερίνι, ακολουθώντας έναν πλακόστρωτο δρόμο, που προεξέχει από την άκρη ενός έλους. Στη μέση αυτού του περάσματος, μερικές άφθονες πηγές βγαίνουν από τους πρόποδες του βουνού και μία λέγεται ότι είναι η υπόγεια εκροή της λίμνης των Ιωαννίνων. Περαιτέρω, ο δρόμος αφήνει το χωριό Στριβίνα προς τα αριστερά και μπαίνει σε ανηφορική κοιλάδα, την άμεση διαδρομή και το φυσικό άνοιγμα μεταξύ του Αμβρακικού κόλπου και των κεντρικών οροπεδίων της Ηπείρου.
Οι Κουμτζιάδες, 3 ώρες από την Άρτα βρίσκονται στα δεξιά του δρόμου και ένα ερειπωμένο ελληνικό φρούριο, που κάποτε διοικούσε αυτό το σημαντικό πέρασμα, βρίσκεται στα αριστερά. 1 ώρα από το χωριό φτάνουμε στην κορυφή και κατηφορίζουμε σε μια κοιλάδα ανάμεσα σε βραχώδη βουνά. Αφήνοντας τα Μουλιανά στα δεξιά και διασχίζοντας άλλο ένα ψηλό βουνό, φτάνουμε στο χάνι Στα Πέντε Πηγάδια, που λέγεται έτσι από πέντε πηγάδια που βρίσκονται κοντά στο άνοιγμα του περάσματος, σε μια ορεινή πεδιάδα. Απ’ εδώ, είναι μια σχεδόν σταθερή κατάβαση προς τη μεγάλη πεδιάδα των Ιωαννίνων, περίπου 6 ώρες….”(Πηγή : HANDBOOK FOR TRAVELLERS IN GREECE, London, 1872)

Στη φωτογραφία το χαρακτικό του William TURNER “Mode of travelling in Turkey”, όπως δημοσιεύτηκε στο Journal of a Τour in the Levant, τ. Ι, Λονδίνο, του ίδιου εκδοτικού οίκου John Murray το 1820.

Κι εδώ η περιγραφή της Άρτας στον πρώτο τουριστικό οδηγό του 1840,

Δημοσιεύθηκε στην Η Άρτα στο πέρασμα του χρόνου. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *