Πρόσφατα ήρθε στα χέρια μας το βιβλίο του Ανδρέα Καστάνη «Στρατιωτική Ιστορία: Πτυχές του Ελληνικού Στρατού – Εξελίξεις του 19ου αιώνα που επηρέασαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις», στο οποίο περιγράφεται η οργάνωση του τακτικού στρατού τα πρώτα χρόνια της συγκρότησης του Ελληνικού Κράτους.
Με βάση το Χειρόγραφο Μητρώο των Αξιωματικών που συντάχθηκε κατά την περίοδο 1844-45 και ενημερώθηκε κατά το 1851, ο συγγραφέας συνθέτει την εικόνα των αξιωματικών της εποχής. Το πολύτιμο αυτό τεκμήριο βρέθηκε στο μουσείο της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων και η επεξεργασία του από τον κ. Καστάνη απέδωσε ενδιαφέροντα πορίσματα. Ανάμεσα στις πολλές πληροφορίες που μπορεί να βρει κανείς, από το παραπάνω μητρώο προκύπτει ότι η πλειονότητα των αξιωματικών ήταν ετερόχθονες σε ποσοστό 64,7%. Οι καταγόμενοι από την τότε ελληνική επικράτεια αποτελούσαν μόνο το 35,3% των αξιωματικών. Ανάμεσα στους 43 αξιωματικούς από την ευρύτερη περιοχή της Ηπείρου, υπάρχουν 5 Αρτηνοί, τα βιογραφικά στοιχεία των οποίων είναι:
Θεοχάρης Χρήστος : Γεννήθηκε το 1804 στην Άρτα. Σύμφωνα με τη Στρατιωτική Εγκυκλοπαίδεια συμμετείχε στην εκστρατεία της Ναυπάκτου. Κατατάχθηκε στο πυροβολικό το 1829 ως στρατιώτης. Το ίδιο έτος έγινε πυροτεχνίτης και τον επόμενο χρόνο δεκανέας πυροβολικού. Με την αναδιοργάνωση του πυροβολικού μετατάχθηκε στο υλικό πυροβολικού με το βαθμό του επιλοχία. Το 1839 προβιβάστηκε σε ανθυπασπιστή και σε τρία έτη ανθυπολοχαγός. Αποστρατεύτηκε στις 11 Αυγούστου 1868 με το βαθμό του ταγματάρχη. Απεβίωσε στις 24 Φεβρουαρίου 1875.
Καραγιάννης Δημήτριος : Γεννήθηκε το 1801 στην Άρτα. Κατατάχθηκε στο Τακτικό Πεζικό το 1826. Κατά τα έτη 1826-1828, έλαβε μέρος στις μάχες του Κρομμυδίου, του Προφ. Ηλία, της Άμφισσας, του Χαϊδαρίου στις εκστρατείες των Θηβών, της Χίου και στην πολιορκία της Ακρόπολης των Αθηνών. Το 1829 τοποθετήθηκε ως υπασπιστής φρουραρχείου και το ίδιο έτος προήχθη σε ανθυπολοχαγό. Το 1837 υπηρέτησε ως υπασπιστής σε τάγμα της Οροφυλακής και σε δύο έτη προβιβάστηκε σε υπολοχαγό. Το διάστημα 1844 – 1848 ήταν τοποθετημένος στη Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων ως επιθεωρητής. Το 1847 προήχθη σε λοχαγό ΙΙ τάξης. Αποστρατεύτηκε στις 16 Απριλίου 1853 με το βαθμό του λοχαγού Πεζικού. Απεβίωσε στις 13 Οκτωβρίου 1853.
Κομπότης Ιωάννης : Γεννήθηκε το 1806 στην Άρτα. Κατατάχθηκε στο Τακτικό Πεζικό το 1825. Έλαβε μέρος στις μάχες του Καραμπάσι, της Καρύστου, του Χαϊδαρίου, των Θηβών, του Φαλήρου και των Σπετσών. Μέχρι το 1826 είχε διέλθει όλους τους βαθμούς του υπαξιωματικού και προήχθη σε ανθυπασπιστή. Το 1827 απομακρύνθηκε από το Τακτικό Σώμα και το επόμενο έτος, με το βαθμό του λοχαγού, ανέλαβε γραμματέας του Μακρυγιάννη στο εκτελεστικό της Πελοποννήσου. Το 1830 με τη συγκρότηση του Τυπικού Τάγματος τοποθετήθηκε ως υπολοχαγός στην θέση του υπασπιστή. Τον επόμενο χρόνο προήχθη σε λοχαγό. Το 1833 υπηρέτησε υπασπιστής του αρχηγείου της Στερεάς Ελλάδος. Το 1835 τοποθετήθηκε στα ελαφρά στρατεύματα (πιθανόν στην Οροφυλακή). Το 1842 διετέλεσε εισηγητής στο Διαρκές Στρατοδικείο. Προήχθη σε ταγματάρχη το 1847. Αποστρατεύτηκε στις 19 Ιανουαρίου 1865 με το βαθμό του συνταγματάρχη Πεζικού (αποστρατευτικός βαθμός) . Απεβίωσε στις 19 Αυγούστου 1867.
Κροκκίδας Γεώργιος : Σύμφωνα με το Χειρόγραφο Μητρώο των Αξιωματικών του 1851 , το οποίο ίσως να αποτελεί το πρώτο επίσημο στρατιωτικό μητρώο. γεννήθηκε το 1808 στην Άρτα. Η Μεγάλη Στρατιωτική Εγκυκλοπαίδεια δίνει ως τόπο γέννησης τα Ιωάννινα, όμως σύμφωνα με τον συγγραφέα, σε περίπτωση διάστασης των πληροφοριών εγκυρότερες θεωρούνται αυτές του Μητρώου. Κατά το 1827-28 υπηρέτησε ως επιλοχίας υπό τις διαταγές του στρατηγού Richard Church. Έλαβε μέρος στις μάχες της Δυτικής Ελλάδος. Κατά τη μάχη του Αιτωλικού τραυματίσθηκε στο αριστερό του χέρι. Στις 18 Αυγούστου 1828 κατατάχθηκε στο «Λόχο τῶν Εὐελπίδων». Με την αναδιοργάνωση της Σχολής από τους Γάλλους εξήλθε από αυτήν της 1 Απριλίου 1829, επειδή ήταν άνω των 20 ετών. Κατατάχθηκε στο Πεζικό με το βαθμό του επιλοχία . Το 1831 προβιβάστηκε στο βαθμό του ανθυπολοχαγού και με τη συγκρότηση της Χωροφυλακής μετατάχθηκε σε αυτήν με το βαθμό του υπομοιράρχου ΙΙ τάξης. Το 1834 στη Μεσσηνία στη μάχη κατά των στασιαστών τραυματίσθηκε στο αριστερό χέρι. Έγγραψε ένα σύγγραμμα με τίτλο Περί Χωροφυλακής. Απάντησις προς τον λοχαγό κύριο Χ. Δημητρακόπουλο, Αθήνα 8 Φεβρουαρίου 1867. Αποστρατεύτηκε στις 21 Μαρτίου 1866 με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη . Δεν είναι γνωστή η ημερομηνία θανάτου του
Μόστρας Μιχαήλ : Γεννήθηκε το 1802 στην Άρτα. Προϋπηρέτησε από το 1821 έως το 1828 στα άτακτα στρατεύματα ως οπλαρχηγός. Συμμετείχε στη μάχη του Πέτα, στην οποία και τραυματίσθηκε. Το 1829 διορίσθηκε λοχαγός στα διάφορα ελαφρά τάγματα που προέκυψαν από τις διαδοχικές αναδιοργανώσεις. Με τη συγκρότηση της Χωροφυλακής κατατάχθηκε σε αυτήν με το βαθμό του υπομοίραρχου Ι τάξης. Το 1843 προήχθη σε μοίραρχο και το 1845 σε ταγματάρχη. Αποστρατεύτηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1864 με το βαθμό του αντισυνταγματάρχη . Απεβίωσε στις 9 Αυγούστου 1877.(Πηγή : Στρατιωτική Ιστορία: Πτυχές του Ελληνικού Στρατού. Εξελίξεις του 19ου αιώνα που επηρέασαν τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, Α. Καστάνης, Αθήνα, 2014)
Για την οικογένεια Κομπότη μπορείτε να διαβάσετε στο λινκ https://doxesdespotatou.com/o-archontas-kompotis/
Για την οικία Κομπότη στην Άρτα μπορείτε να διαβάσετε στο λινκ https://doxesdespotatou.com/ston-agio-kostantino/
Στη φωτογραφία “Ιππικό της πρώτης οθωνικής περιόδου με χαρακτηριστικές πράσινες στολές”
