Τοιχογραφία από το διακονικό της Μονής Κατωπαναγιάς

Δημοσιεύθηκε την 6 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

“Ο Ιησούς δωδεκαετής στο Ναό”, λεπτομέρεια από το διακονικό της Μονής Κατωπαναγιάς. Φωτογραφία από το Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, Αρχείο Β.Ι.Ε. 1963, όπως δημοσιεύτηκε στο Λεύκωμα ΠΡΟΤΑΣΗ, Άρτα, 1999)

Δημοσιεύθηκε στη Τα Μοναστήρια | Σχολιάστε

Η φροντίδα των Αρτηνών για τα σχολεία επί Τουρκοκρατίας

Δημοσιεύθηκε την 6 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

Από την Επετηρίδα του Ηπειρωτικού Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου της Κωσταντινούπολης αντλούμε και κάποιες πληροφορίες σχετικά με την φροντίδα και την πρόθεση πολλών Αρτηνών απέναντι στη μόρφωση των παιδιών τους και μάλιστα “περισσότερο από κάθε άλλη ηπειρωτική πόλη και χώρα….”!

“Κληροδοτήματα υπάρχουσιν εν μεν τη πόλει Άρτη το του Διονυσίου, ηγουμένου της μονής Κατωπαναγιάς, όστις ιδρύσας το παρθεναγωγείον της πόλεως ταύτης εκληροδότησεν άπασαν την περιουσίαν αυτού εις την μονήν ταύτην προς συντήρησιν του παρθεναγωγείου τούτου.

Ο Δημήτριος Σταματόπουλος εδωρήσατο εις την σχολήν Άρτης άπασαν την βιβλιοθήκην αυτού και διακόσια εικοσάφραγκα, δι’ ων ηγοράσθη οικία. Διά δε του κληροδοτήματος του Ν. Πριοβόλου πληρόνεται ο ετήσιος εκ γροσίων 9,800 μισθός του διδασκάλου της ελληνικής σχολής.

Εκτός τούτων πλείσθ’ έτεροι μικρελεοθέται υπάρχουσιν εν Άρτη, ης οι κάτοικοι υπέρ πάσαν άλλην πόλιν και χώραν ηπειρωτικήν φιλοτιμούνται, ίνα συνδράμωσιν εις τας εκπαιδευτικά αυτών καταστήματα. Εν δε τη εορτή της Ορθοδοξίας υπέρ τα εκατόν ονόματα τοιούτων μικρελεοθετών μνημονεύονται. Μεταξύ τούτων αναφέρεται και το όνομα αμπελοφύλακος Ηπειρώτου, ος αποθνήσκων διέταξε την πώλησιν του τουφεκίου αυτού και την παράδοσιν του τμήματος εις τα σχολεία……” (Πηγή : ΕΠΕΤΗΡΙΔΑ ΤΟΥ ΕΝ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ, Έτος Α’, 1873)

Στη φωτογραφία “Η Μονή Κάτω Παναγιάς το 1910” – (Πηγή : Φωτογραφικό αρχείο Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, Φωτογράφιση : Βασιλικό Πρωσικό Φωτομερτικό Ινστιτούτο του Βερολίνου)

Δημοσιεύθηκε στη Η Άρτα στην Τουρκοκρατία | Σχολιάστε

Η συμβολή του Μητροπολίτη Σωφρόνιου στην εκπαίδευση των Αρτηνών παιδιών στην Τουρκοκρατία

Δημοσιεύθηκε την 6 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

Ο Σωφρόνιος Σωτηράκης γεννήθηκε στο Εδιρνεκαπί της Κωνσταντινουπόλεως περί το 1800. Υπηρέτησε ως Πρωτοσύγκελος της Μητροπόλεως Δέρκων. Το 1845 χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Φιλαδελφείας (εξελέγη τον Μάρτιο του 1845). Τον Ιανουάριο του 1849 εξελέγη Μητροπολίτης Άρτης. Στις 11 Ιανουαρίου 1864 εξελέγη Μητροπολίτης Αμασείας. Κατά τα τελευταία έτη της ζωής του διέμενε στην Κωνσταντινούπολη. Εκοιμήθη στο Μακροχώρι της Κωνσταντινουπόλεως στις 28 Ιουνίου 1887. Κατά τη διάρκεια των 15 χρόνων στη Μητρόπολη της Άρτης έλαβε δραστικά μέτρα για την στήριξη των σχολείων της επαρχίας. Στην επετηρίδα του Ηπειρωτικού Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου της Κωσταντινούπολης διαβάζουμε :

“……… Αλλ’ ο μέγιστος ευεργέτης της επαρχίας ταύτης εστίν ο φιλόμουσος αρχιερεύς πρώην μεν Άρτης νυν δε Αμασίας Σωφρόνιος, όστις υπεχρέωσε τας πλουσίας της επαρχίας ταύτης μονάς, ίνα συνδράμωσι γενναίως προς υποστήριξιν πάντων σχεδόν των σχολείων της όλης επαρχίας. Εννοών κάλιστα την αποστολήν αυτού ο σεβάσμιος ούτος αρχιερεύς δεν αφήκε την υλικήν διαχείρησιν των πλουσίων μονών της επαρχίας ταύτης εις τας χείρας των ηγουμένων, οίτινες είχον επιβαρύνει αυτάς δι’ υπερόγκων χρεών, αλλ’ ευθύς τα μεν κτήματα των μονών εξεμίσθωσεν επί πολλά έτη, τους δε ηγούμενους κατέστησε μισθωτούς και εκανόνισεν, ώστε μέρος των εσόδων να χρησιμεύση προς απόσβεσιν των χρεών διά της πληρωμής ετησίου χρεωλυσίου μετά των τόκων, μέρος δε προς πληρωμήν των μισθών των ηγουμένων και εκπλήρωσιν των λοιπών αναγκών των μονών και μέρος προς συντήρησιν των σχολείων της όλης επαρχίας. Ούτω δε αι μοναί και των χρεών εν ολίγω χρόνω εντελώς απηλλάγησαν και τας πλείστας σχολάς της επαρχίας συνετήρησαν.

Εις τα ίχνη ταύτα του νοήμονος και εναρέτου αρχιερέως εκείνου εβάδισεν αξιεπαίνως μέχρι τινός και ο νυν Αρχιερεύς Άρτης*, διότι και νυν έτι αι μοναί συντηρούσι τα πλείστα των σχολείων της επαρχίας. Δυστυχώς όμως, παρά του πρώην Άρτης εισαχθέν σωτήριον εκείνο σύστημα εις την διαχείρησιν της περιουσίας των μονών κατηργήθη ευθύς μετά την λήξιν της πρώτης εκμισθώσεως των κτημάτων, η δε οικονομική διαχείρησις των μονών περιήλθε και αύθις εις τας υπόπτους χείρας των ηγουμένων και επιτρόπων, οίτινες εν ολίγω χρόνω κατέστησαν αυτάς καταχρέους. Εντεύθεν δε δεν είναι δύσκολον να εννοήση τις διατί ο νυν αρχιερεύς γράφει προς τον ημέτερον Σύλλογον ότι αι μοναί εισίν ηναγκασμέναι να παύσωσι τας εις τα σχολεία συνδομάς των επί εν ή δύο έτη, διότι δήθεν η κυβέρνησις υπεχρέωσεν αυτάς, ίνα λάβωσι νέους τίτλους ιδιοκτησίας των ανηκουσών αυταίς γαιών και λοιπών κτημάτων.

Εις την επαρχίαν ταύτη λαλείται η ελληνική γλώσσα και μόνο τισι χωρίοις του τμήματος Λάκκας και Λακκοπούλας η αλβανική. Τίς δε ο πληθυσμός εκάστης πόλεως και χωρίου αγνοούμεν. ” (Πηγή : ΕΠΕΤΗΡΙΔΑ ΤΟΥ ΕΝ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΥ ΦΙΛΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ, Έτος Α’, 1873)

*Πρόκειται για τον Μητροπολίτη Άρτης Σεραφείμ Ξενόπουλο τον Βυζάντιο

Στη φωτογραφία ο Σωφρόνιος, μητροπολίτης Άρτης & Αμασείας (Πηγή : https://www.searchculture.gr/)

Δημοσιεύθηκε στη Η Άρτα στην Τουρκοκρατία | Σχολιάστε

Στα Μελισσουργιώτικα στην Άρτα

Δημοσιεύθηκε την 5 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

Δεκαετία 1960 – Ποζάροντας στην αυλή του σπιτιού στα Μελισσουργιώτικα, με υπέροχη θέα την Παρηγορήτισσα και τον Άραχθο στο βάθος και παρέα το άλογο….Όταν η πόλη δεν είχε ακόμη γεμίσει πολυκατοικίες…. (Φωτο από αρχείο Αικατερίνης (Κατίνας) Νικολάου – Κούτσικου)

Δημοσιεύθηκε στη Αρτινές Οικογένειες | Σχολιάστε

ΜΕΛΙΣΣΟΥΡΓΟΙ – 10 Αυγούστου 1953

Δημοσιεύθηκε την 5 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

Δεξιά : Απόστολος Ε. Σούρλας (Άσσος του ΑΕΤΟΥ, 400, 4 Χ 400, Δάσκαλος), Σπύρος Δ. Μαστρογιάννης  (Οικονομολόγος, Απόφοιτος Α.Σ.Ο.Ε.Ε.,Με πολλά χρόνια εξορίας στην πλάτη του), και  Χρήστος Κ. Νικολάου (Τμηματάρχης Εφοριακός, Άσσος του ΑΕΤΟΥ, Ταμίας της Αναγέννησης 1962 – 1966) [Φωτο από αρχείο Χ. Νικολάου, Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

Δημοσιεύθηκε στη Αρτινά Πρόσωπα και Παρέες | Σχολιάστε

ΤΟ ΜΗΤΡΩΟΝ ΑΡΡΕΝΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΡΑΜΑΝΤΩΝ, ΤΗΣ ΕΠΑΡΧΙΑΣ ΤΣΟΥΜΕΡΚΩΝ, ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΑΡΤΗΣ (καταρτισθέν εν έτει 1883). Γεννηθέντες τα έτη 1847 -1848

Δημοσιεύθηκε την 5 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

Συνεχίζουμε την ανάρτηση του Μητρώου Δήμου Πραμάντων με τα έτη 1847 και 1848. (Πηγή : ΓΑΚ Άρτης)

Έτος γέννησης 1847

Έτος γέννησης 1848

Δημοσιεύθηκε στη Η Απελευθέρωση το 1881 | Σχολιάστε

ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ – 1970

Δημοσιεύθηκε την 5 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

Δεξιά ο Δημήτρης Σιακούφης (Γίγας και στον Παναιτωλικό – Α’ Εθνική) και αριστερά ο Κων/νος Νίκου (Δεξί εξτρέμ, τρομερός σουτέρ, τριπλέρ). [Φωτο από αρχείο Κ. Νίκου, Παρουσίαση Κ. Μπανιάς]

Δημοσιεύθηκε στη Η ομάδα της Αναγέννησης | Σχολιάστε

Εθελοντές του Eλληνοτουρκικού πολέμου του 1897, στην Άρτα

Δημοσιεύθηκε την 4 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

“Φωτογραφία εθελοντών του Eλληνοτουρκικού πολέμου του 1897, στην Άρτα. Ο πόλεμος του 1897 ήταν ο τελευταίος πόλεμος του 19ου αιώνα που βασίστηκε στην πολιτική της Μεγάλης Ιδέας σε συνδυασμό με το Ανατολικό ζήτημα. Η έκβαση του πολέμου ήταν αρνητική για την Ελλάδα και ο τουρκικός στρατός σταμάτησε την προέλασή του επί του ελληνικού εδάφους μετά από επέμβαση των Μεγάλων Δυνάμεων. Δωρεά Θεόδωρου Μίντζα” (Φωτο & Σχόλιο Ιστορικά Αρχεία 248/102, Μουσείο Μπενάκη).

Δημοσιεύθηκε στη Ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 | Σχολιάστε

Άρτα, 30 Ιουνίου 1897

Δημοσιεύθηκε την 4 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

Η Ελληνική προκάλυψη στα Ελληνοτουρκικά σύνορα της εποχής (1881-1912) δίπλα στον Άραχθο, ένα μήνα μετά την ήττα. Πίσω δεξιά στο βάθος βρίσκεται η “Παρηγορήτρια”……

Φωτογραφία – αφιέρωμα στον Αθ. Τσεκούρα, όπως δημοσιεύτηκε από τον κ. Βασίλη Χολέβα στην ομάδα “Τα Γιάννενα και η Ήπειρος σε παλιές φωτογραφίες (πριν το 1970)”

Δημοσιεύθηκε στη Ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 | Σχολιάστε

Xάρτης Ηπείρου – Θεσσαλίας το 1897

Δημοσιεύθηκε την 4 Μαρτίου 2023 από Anastasia Karra

“H. Kiepert, Carte de L’Epire et de la Thessalie, Berlin, 1897”. Ψηφιακή Χαρτοθήκη Αρχείου Χαρτογραφικής Κληρονομιάς, Συλλογή Αγιορειτικής Χαρτοθήκης, E/AX1849. (Πηγή : http://www.maplibrary.gr/)

Δημοσιεύθηκε στη Ο Ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 | Σχολιάστε