Πίνακας ζωγραφικής του Κώστα Θετταλού με τίτλο “ΓΕΦΥΡΙ ΣΤΟ ΛΟΥΡΟ, 1964”. Ο Κώστας Θετταλός γεννήθηκε το 1905 στο Βόλο. Σπούδασε ζωγραφική στην ΑΣΚΤ, απόφοιτος το 1934. Για δώδεκα χρόνια δίδαξε ελεύθερο σχέδιο στη Σιβιτανίδειο Σχολή και στη συνέχεια το 1985 διορίστηκε καθηγητής στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών και τοπογράφων στο Πολυτεχνείο. Εκτός από τη ζωγραφική ασχολήθηκε με την σκηνογραφία την εικονογράφηση βιβλίων και την αγιογραφία. Ο πίνακας βρίσκεται στη Δημοτική Πινακοθήκη Ιωαννίνων.
Η Παιδόπολη “Άγιος Αλέξανδρος”στο Ζηρό Φιλιππιάδος, 1948-1949. Φωτογραφία της Βούλας Θεοχάρη – Παπαϊωάννου (Πηγή : Μουσείο Μπενάκη)
«Με τον Χριστουγεννιάτικο στολισμό της [αίθουσας] Ψυχαγωγίας των Παιδιών, των Τραπεζαριών, της [αίθουσας] Ψυχαγωγίας του Προσωπικού, των οικημάτων γενικώς της Παιδοπόλεως και τις χαρούμενες εκδηλώσεις των Παιδιών, η Παιδόπολις παρουσίαζε εορταστική και χαρούμενη όψι. Τα Παιδιά των μικρών ομάδων έψαλλαν τα κάλαντα την παραμονήν ενωρίς και τα Παιδιά των 2 μεγαλυτέρων ομάδων κατά τας βραδυνάς ώρας. Μετά την Χριστουγεννιάτικη Λειτουργία η οποία ετελέσθη από της 7ης πρωϊνής τα Παιδιά έλαβον την Θείαν Μετάληψιν. Την δευτέραν ημέραν των Χριστουγέννων εδόθη μια πολύ όμορφη Χριστουγεννιάτικη εορτή εις την αίθουσαν Ψυχαγωγίας των Παιδιών. Την εορτήν ετίμησαν οι Μητροπολίται Άρτης και Πρεβέζης, ο Στρατηγός Διοικητής 8ης Μεραρχίας μετά της Κυρίας του, ο Κος Νομάρχης Ιωαννίνων μετά της Κυρίας του, ο Οικονομικός Σύμβουλος μετά του Νομικού Συμβούλου της Παιδοπόλεως, αι αρχαί της Φιλιππιάδος, πολλοί εκ της Άρτης και της Φιλιππιάδος».
Στη φωτογραφία «Το χειρόγραφο πρόγραμμα της χριστουγεννιάτικης γιορτής», με καλλιγραφικά γράμματα και εορταστική διακόσμηση, μας πληροφορεί για τα ποιήματα, τα τραγούδια και κυρίως το θεατρικό έργο, το οποίο χαρακτηρίζεται ως μονόπρακτο λειτουργικό δράμα και τιτλοφορείται «Η νύκτα της Βηθλεέμ». Αντίστοιχα προγράμματα και προσκλήσεις προηγούμενων ή επόμενων ετών δείχνουν ότι σε όλες τις γιορτές υπήρχε κάποιο θεατρικό έργο, το οποίο βέβαια δεν ήταν πάντα το ίδιο, και ότι το προσωπικό ή τα παιδιά που αναλάμβαναν την δημιουργία των προσκλήσεων και των προγραμμάτων αφιέρωναν χρόνο, μεράκι και καλλιτεχνική φροντίδα για να τα διακοσμήσουν με ζωγραφιές….”. (Πηγή φωτογραφίας & σχολίου : Aρθρο του Σπ. Σκλαβενίτη, Προϊσταμένου στα ΓΑΚ Πρέβεζας, στη σελίδα ROMIANEWS)
Από αριστερά : Χρ. Γαλάνης, Γρηγ. Στράτος, Απόστ. Ζιώγας, Απόστ. Γερογιάννης, Γεωρ. Ντάκουλας, Κων/νος Κώνστας, Κων/νος Πάτσης, Βύρων Παπάκος (νομικός), Κων/νος Τσιρογιάννης, Βασιλ. Μπαρτζώκας, Θωμάς Κώνστας (Διευθυντής Α.Τ.Ε. – Αρχηγός του ΑΕΤΟΥ), Απόστ. Βασιλειάδης, Ηλίας Κώνστας, Χρ. Γραμματικόπουλος, Πέτρος Ζάγκλης (Αίλουρος), Μίμης Φεργάδης. (Φωτο & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)
Πρόκειται για την πρώτη σημαντική, ιστορική μαρτυρία για την περιοχή των Τζουμέρκων (η οποία ωστόσο δεν κατέστη ακόμη δυνατό να αποδοθεί με πλήρη βεβαιότητα στην περιοχή). Πιο συγκεκριμένα, στο βιβλιογραφικό σημείωμα του κώδικα Cromwell 11 του 1225 (ενός από τα Ηπειρωτικά χειρόγραφα), ο γραφέας του, αναγνώστης Μιχαήλ Παπαδόπουλος, διασώζει, ανάμεσα σε άλλες πληροφορίες, ότι ο ίδιος ήταν υιός του ιερέως Γεωργίου, καταγόμενος από το θέμα των Ιωαννίνων και κάτοικος στο Δρόγγο Τζεμερνίκου. Ο “Δρόγγος” ή “Δρούγκος” ήταν ένας υστερο-Ρωμαϊκός και Βυζαντινός όρος για μία στρατιωτική μονάδα σε μέγεθος Τάγματος, και αργότερα για μία τοπική διοίκηση, που φύλασσε περιοχές σε βουνά. Ο διοικητής του ήταν ένας δρουγγάριος.
Στις φωτογραφίες 4 από τις σελίδες του Ηπειρωτικού χειρόγραφου MS. Cromwell 11, που δίνει ψηφιακά η Bodleian Library.
(Πηγές : 1. Κ. Κωνσταντινίδης, «Ένα χειρόγραφο από τα Τζουμέρκα του έτους 1225: Oxford, Cromwell 11», στο Χ. Μεράντζας (επιμ.), Πρακτικά Α΄ Επιστημονικού Συνεδρίου για τα Τζουμέρκα. Ο τόπος. Η κοινωνία. Ο πολιτισμός. Διάρκειες και τομές, Ιωάννινα 2008, 2. Bodleian Libraries, University of Oxford
Πολιτικός χάρτης στον οποίο οριοθετείται, συμβατικά, η σύγχρονη περιοχή των Τζουμέρκων και επισημαίνονται οι 47 κοινότητες που την αποτελούν. (Πηγή : Αρχείο της Ιστορικής και Λαογραφικής Εταιρείας Τζουμέρκων.)
Εκδρομή του Μεικτού Γυμνασίου Αγνάντων το 1965 (Πηγή : Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΗΠΕΙΡΟΥ
ΚΑΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΕΩΣ ΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ
ΕΠΟΧΗ, Ε. Μπαλάσκα, Α. Οικονόμου, Χ. Στύλιος, Άρτα, 2008)
Συνεχίζουμε την ανάρτηση του Μητρώου Δήμου Αγνάντων με τα έτη 1865, 1866, 1867 και 1868. (Πηγή : ΓΑΚ Άρτης)
Έτος Γέννησης 1865
Έτος Γέννησης 1866
Έτος Γέννησης 1867
Έτος Γέννησης 1868
“Αθανάσιος Νάτσικας – κλαρίνο, Χρήστος Ζώτος – βιολί, Γεράσιμος Λάλος – λαούτο, Θεοφάνης Γκαλμάνης – κλαρίνο, Γιώργος Σιωτάκης – βιολί, Κύρκος Στεργίου – σαντούρι, Δημήτρης Βούβαλης – λαούτο.
Θεόδωρος Μπίζας – κλαρίνο, Νικόλαος Αναστασίου – σαντούρι, Αριστείδης Γκόγκας – λαούτο, Ευάγγελος Τζαχίλας – λαούτο.
Ευάγγελος Σούκας – κλαρίνο, Φώτης Σούκας – βιολί, Βασίλης Σούκας – σαντούρι και μετά κλαρίνο, Χρήστος Ζούμπας – λαούτο.
Βασίλης Στεργίου – κλαρίνο, Γιάνης Στεργίου – κλαρίνο, Γιώργος Στεργίου – κλαρίνο, Ευστράτιος Κατσίμπρας – τραγούδι, Παναγιώτης Γκόγκος – λαούτο, Ηλίας Σούκας – βιολί, Βασίλης Ντζιόκας – βιολί.
Ευάγγελος Σαγάνης – κλαρίνο, βασίλειος Σαγάνης – κλαρίνο”. (Πηγή : ΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ, Γ. Κουτσούμπας, Αθήνα, 2004)
Στη φωτογραφία “25 Ιουλίου 1956: Μια παρέα χορεύει την παραμονή της Αγίας Παρασκευής στους Κεραμάτες Άρτης. Δεύτερος στη σειρά ο Μάχος Ρίγγας”. Πάνω στο αυτοσχέδιο πάλκο με τα ξύλινα τελάρα, δυο τραγουδίστριες με το ντέλφι, χαρακτηριστικές φιγούρες που συνόδευαν τις αρτηνές κομανίες της εποχής. (Φωτο από το αρχείο Πηνελόπης Τ. Ρίγγα)
“…..Η Αρτηνή κομπανία αποτελούνταν κυρίως από κλαρίνο, βιολί, λαούτο, ντέφι και τραγουδιστή. Ανάλογα με τις ανάγκες της δουλειάς, η βασική μομπανία επιδέχονταν αλλαγές, προσθήκες ή παραλείψεις οργάνων. Έτσι μερικές φορές συναντούμε δυο κλαρίνα ή δυο βιολιά για καλύτερη έκφραση του πολυφωνικού ύφους. Επίσης συναντούμε ‘οτγανα όπως το ούτι ή δυο λαούτα και άλλα ανατολίτικα ότγανα, τα οποία έκαναν την εμφάνισή τους λόγω της εγκατάστασης των Μικρασιατών στην περιοχή της Άρτας αλλά και της άνθισης του αστικού μουσικού ύφους. Στην Άρτα, Πρέβεζα και γενικότερα στη νότια ήπειρο είναι εμφανής η προσάρτηση μουσικών οργάνων από τις συγγενείς γεωγραφικές περιοχές,όπως το σαντούρι και το τσίμπαλο.
Τα μουσικά ακούσματα της Ηπειρώτικης κομπανίας χαρακτηρίζονταν από την πεντατονία, την πολυφωνία, τις καταβολές από την αρχαία ελληνική ρυθμολογία, ειδικότερα στην Άρτα από το βυζαντινό μέλος και τις επιρροές από ανατολίτικα μουσικά συστήματα. Η κομπανία κάνει την παρουσία της σε πανηγύρια, γάμους, εκδηλώσεις, γλέντια της κάθε περιοχής. Δεν είναι τυχαίο ότι τα παλιά χρόνια οι κομπανίες απαρτίζονταν από μέλη συγκεκριμένων οικογενειών……….” (Πηγή : ΣΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΤΑ ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ, Γ. Κουτσούμπας, Αθήνα, 2004)
Στη φωτογραφία «Γλέντι με όργανα στην Άρτα – Δεκαετία του ‘20» (Πηγή : Λεύκωμα ΠΡΟΤΑΣΗ, Άρτα, 1999)
