
‘Ο,τι έχει απομείνει από την οικία Παπακώστα σήμερα, που καταρρέει……

‘Ο,τι έχει απομείνει από την οικία Παπακώστα σήμερα, που καταρρέει……

Ο Λεωνίδας Βλάχος μας είναι γνωστός από την αρθρογραφία του στο Περιοδικό ΣΚΟΥΦΑΣ και σε εφημερίδες, όπου μας διηγείται ιστορίες από την Άρτα στις αρχές του 20ου αιώνα.
Στη φωτογραφία “Άρτα, 1936 – Ο Λεωνίδας Βλάχος φωτογραφίζεται στο βόρειο τοίχο της Παρηγορήτισσας με την σύζυγό του Ανδριανή, τον γιό του Ιωάννη ντυμένο ναυτάκι και τις τρεις μικρές κόρες του που φορόυν τα ίδια φορεματάκια και τις λευκές κορδέλες στα μαλλιά, την Σοφία, την Χρυσαυγή και την Ματθίλδη”. (Φωτο από αρχείο Ιωάννη Λ. Βλάχου όπως δημοσιεύτηκε στο βιβλίο του Κ. Τσιλιγιάννη Η ΠΑΡΗΓΟΡΗΤΙΣΣΑ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ, Άρτα, 2007)
Το 1949 ο F. Perilla εξέδωσε στην Αθήνα το βιβλίο “1821. Fragments de la vie héroïque de Makryjannis, suivis de ses images de l’ épopée grecque”.Η έκδοση ήταν περιορισμένη σε 480 αριθμημένα αντίτυπα, με προμετωπίδα (επικολλημένο πορτραίτο του Μακρυγιάννη), 4 λιθογραφίες του συγγραφέα εκτός κειμένου, 24 φύλλα στο τέλος με επικολλημένες 23 αναπαραγωγές των έργων του Παναγιώτη Ζωγράφου (9 έγχρωμες) και μία αναπαραγωγή πίνακα με ονόματα φιλελλήνων.



Στοιχεία έκδοσης: Αθήνα, Éditions Perilla, 1949.
Στο πρώτο μέρος του Οδηγού Ηπείρου, που αναφέρεται στην χρονική περίοδο 1913 – 1919, καταγράφονται μόνο τα χωριά που ήταν στην απελευθερωμένη περιοχή της Άρτας, μετά το 1881. Τα χωριά των Τζουμέρκων που περιλαμβάνονται είναι : Βουργαρέλι, Καλεντίνι, Ματσούκι, Καλαρρύτες, Πράμαντα, Χώσεψι, Κουκούλιστα και Σχωρέτσανα.

(Πηγή : 21 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1913, ΠΗΡΑΜΕ ΤΑ ΓΙΑΝΝΕΝΑ……., Ιωάννινα, 2013)

Αγωνιστές της Εθνικής Πολιτοφυλακής Πρέβεζας. Πρώτος από αριστερά (όρθιος) ο δάσκαλος Νίκος Αποστόλης, που αργότερα υπηρέτησε στο Πρότυπο Σχολείο Άρτης. Δεύτερη από αριστερά η δασκάλα Κίτσα Καζαντζόγλου. (Πηγή : Βιβλίο φωτογραφιών Θανάση Γκένιου, (Λασσάνης), Υποστράτηγου του ΔΣΕ – http://eteriafotografizontas.blogspot.com/)

Προπαγανδιστική φωτογραφία Νο 2 με τίτλο “Chiesa di Parigoritria ad Arta nella primavera 1941″ – ” Εκκλησία της Παρηγορήτριας στην Άρτα την άνοιξη του 1941″.
Υπάρχει ένα γνωμικό που αναφέρει ότι «Υπάρχουν δύο μέτωπα σ’ έναν πόλεμο: Αυτό που βιώνει ο φαντάρος (το πραγματικό) και εκείνο το οποίο “πρέπει” να φαντάζονται οι πολίτες στα μετόπισθεν. Αν και οι Ιταλοί στον πόλεμο του ‘40 δεν διέθεταν την εξαιρετική οργάνωση των αντίστοιχων Λόχων Προπαγάνδας που χρησιμοποιούσε ο Γερμανικός στρατός, ωστόσο είχαν κι αυτοί τους δικούς τους φωτογράφους για «στημένες» φωτογραφίες που ήθελαν να δείξουν στους Ιταλούς ότι η ζωή στην κατεχόμενη Ελλάδα συνεχιζόταν κανονικά. Σημαντικό ρόλο, για την προώθηση τέτοιου είδους ιταλικών προπαγανδιστικών ταινιών αλλά και φωτογραφιών, έπαιξε ο οργανισμός L.U.C.E. (Φως).
Η λέξη αποτελεί ακρωνύμιο του L’ Unione Cinematografica Educativa, τον οποίο ίδρυσε ο Μουσολίνι το 1925 για την παραγωγή «εκπαιδευτικών» ταινιών για την επιμόρφωση του κοινού, πάντα βέβαια στο πνεύμα του φασισμού. Κατά τη διάρκεια του πολέμου ο οργανισμός αυτός είχε ανάμεσα στα άλλα καθήκοντά του την επιλογή, λογοκρισία και διάθεση προς τον τύπο κινηματογραφικών ταινιών και φωτογραφιών.


Στις παραπάνω φωτογραφίες το φωτογραφικό συνεργείο του οργανισμού L.U.C.E. εν δράσει.
Για την περιοχή της Άρτας μπορέσαμε να βρούμε 8 φωτογραφίες προπαγανδιστικού περιεχομένου του οργανισμού L.U.C.E. την άνοιξη του 1941.

Φωτογραφία Νο 1 με τίτλο “Veduta della campagna di Arta nella primavera 1941” – “Άποψη της εξοχής της Άρτας την άνοιξη του 1941”.
25-10-42
-ΤΗΝ 4,30΄ ΩΡΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΚΩΝ. ΣΤΟΥΜΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΕΦΕΡΕΝ ΟΤΙ ΟΙ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΤΕΣ ΕΓΚΑΤΕΛΕΙΨΑΝ ΤΑΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΡΝΗΘΕΝΤΕΣ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΟΤΙ Ο ΑΝΘ/ΡΧΟΣ ΜΗΤΣΟΥ ΔΕΝ ΗΛΘΕΝ ΕΙΣ ΕΠΑΦΗΝ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ. Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΩΜΕΝ ΟΜΩΣ ΤΟΥΣ ΙΤΑΛΟΥΣ. ΤΗΝ 5,20΄ ΩΡΑΝ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΜΕΤΑ 28 ΑΝΔΡΩΝ ΕΚ ΜΕΣΟΠΥΡΓΟΥ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗΣ. ΤΗΝ 7,30΄ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΑΝ ΕΙΣ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΣΤΟΥΜΠΟΥ Κ. ΒΡΗΚΑΜΕ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤ. ΤΡΙΜΠΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΑΠΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΕΙΧΕΝ ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΝ ΓΙΑ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΩΜΕΝ. Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΟΝ ΕΠΕΠΛΗΞΕ ΔΡΙΜΥΤΑΤΑ. ΜΟΛΙΣ ΚΑΤΩΡΘΩΣΑΜΕΝ ΝΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΩΜΕΝ 7 ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΤΕΣ ΕΞ ΩΝ ΟΙ 5 ΕΙΧΑΝ ΟΠΛΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΩΝ ΟΠΟΙΩΝ ΚΑΙ Ο ΑΠΟΣΤ. ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ ΟΤΙ ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΑΝΕΧΩΡΗΣΑΝ ΑΠΟ ΠΕΤΡΑΝ ΚΑΙ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΠΡΟΣ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΑΝ. ΔΙΑΤΑΣΣΕΤΑΙ ΕΜΠΡΟΣΘΟΦΥΛΑΚΗ ΕΞ 9 ΑΝΔΡΩΝ ΟΠΩΣ ΠΡΟΠΟΡΕΥΘΗ ΚΑΙ ΣΤΗΣΕΙ ΕΝΕΔΡΑ ΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΕΙ. ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟΝ ΟΜΩΣ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ. ΕΙΧΕΝ ΠΡΟΔΟΘΗ Η ΚΙΝΗΣΙΣ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΝ ΚΑΙ ΜΑΣ ΕΙΧΟΝ ΠΡΟΦΤΑΣΕΙ.
-ΕΙΣ ΑΠΟΣΤΑΣΙΝ 50 ΜΕΤΡΩΝ ΒΑΛΛΕΤΑΙ Η ΕΜΠΡΟΣΘΟΦΥΛΑΚΗ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΘΕΣΙΝ ΓΙΑΝΝΙΩΤΗ. ΠΑΡΑ ΤΟΝ ΑΙΦΝΙΔΙΑΣΜΟ ΜΑΣ ΑΝΕΠΤΥΧΘΗΜΕΝ ΑΜΕΣΩΣ. ΕΜΕΙΣ ΑΠΗΧΟΜΕΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟΝ ΜΑΣ 150 ΜΕΤΡΑ. Η ΜΑΧΗ ΑΡΧΙΖΕI ΤΗΝ 9,30΄ ΩΡΑΝ. ΟΠΛΟΠΟΛΥΒΟΛΑ, ΠΟΛΥΒΟΛΑ, ΟΛΜΟΙ, ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΜΕΣΑ ΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ ΕΝΩ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ ΓΚΡΑΔΕΣ, ΜΑΛΙΝΧΕΡ ΜΕ 50 ΣΦΑΙΡΕΣ ΚΑΙ 3 ΧΕΙΡΟΒΟΜΒΙΔΕΣ ΤΟΥ ΚΟΛΟΝΙΚΗ. ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ ΜΕ ΜΑΣ ΚΤΥΠΗΣΕ ΚΑΙ Η ΕΞ 7 ΑΝΔΡΩΝ ΟΜΑΣ ΚΛΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΚΟΛΟΝΙΚΗ. ΟΛΗΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑΝ ΒΑΣΤΑΞΕ Η ΜΑΧΗ. ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΑΝ ΚΑΙ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ. ΚΑΤΑ ΘΕΤΙΚΑΣ ΚΑΙ ΕΞΑΚΡΙΒΩΜΕΝΑΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΜΕΧΡΙ ΤΗΣ ΕΣΠΕΡΑΣ Ο ΕΧΘΡΟΣ ΕΙΧΕΝ 77 ΝΕΚΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑΣ , ΕΞ ΩΝ 3 ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΙ 27 ΜΕΤΑΓΩΓΙΚΑ. ΕΞ ΗΜΩΝ ΔΥΟ ΝΕΚΡΟΥΣ, ΤΟΥΣ 1) ΔΗΜΗΤΡΙΟΝ ΚΟΛΟΝΙΚΗΝ ΚΑΙ ΤΟΝ 2) ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΕΝΑΝ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑ ΓΕΡΟΝΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΑΝ ΚΑΙ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟΝ ΕΠΕΔΕΣΑ ΜΟΝΟΣ ΜΟΥ. ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΟΡΟΡΑΝ ΟΠΟΥ ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΝΑ ΟΧΥΡΩΝΟΝΤΑΙ. ΕΓΩ ΜΕΤΑ 4 ΑΛΛΩΝ ΠΑΡΑΜΕΙΝΑΜΕΝ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟΝ. ΜΑΖΥ ΜΑΣ ΗΛΘΕ ΚΑΙ 15ετης ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΤΣΟΚΕΡΑΣ, ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΠΡΟΘΥΜΟ ΠΑΙΔΙ. Ο ΜΟΝΟΣ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΤΗΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΦΑΝΗΚΕ ΣΗΜΕΡΟΝ ΓΙΑΤΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΕΙΧΑΝ ΦΥΓΕΙ. ΤΗΝ 17ην ΩΡΑΝ ΑΝΕΒΗΚΑΜΕ ΕΙΣ ΤΟ ΔΙΑΣΕΛΟ ΤΟΥ ΜΟΥΡΚΟ ΟΠΟΥ ΚΑΙ ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΑΜΕΝ ΠΑΝΩ ΣΕ ΠΡΙΟΝΙΔΙΑ ΚΑΙ ΠΕΛΕΚΟΥΔΙΑ. ΚΑΘΕ ΩΡΑΝ ΕΡΧΟΤΑΝ ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΑΝΑΦΟΡΑΙ ΑΠΟ ΤΑΣ ΟΜΑΔΑΣ ΚΑΙ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΕΞΕΔΙΔΕ ΤΑΣ ΔΕΟΥΣΑΣ ΔΙΑΤΑΓΑΣ. ΑΝΑΦΟΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ Λ/ΓΟΝ ΚΑΡΑΚΩΣΤΑΝ ΚΑΙ ΙΑΤΡΟΝ ΚΟΣΜΑΝ ΟΤΙ ΟΙ ΟΜΑΔΕΣ ΤΩΝ ΘΑ ΚΤΥΠΟΥΣΑΝ ΤΟΥΣ ΙΤΑΛΟΥΣ ΑΠΟ ΤΑ ΝΩΤΑ ΕΙΣ ΚΟΡΟΡΑΝ._
26-10-42
ΤΗΝ 2,10΄ ΩΡΑΝ ΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝ ΑΝΑΦΟΡΑΝ ΑΠΟ ΤΟΝ Λ/ΓΟΝ ΣΤΑΜΟΥΛΗ ΚΑΙ ΑΝΘ/ΓΟΝ ΜΑΛΤΕΖΟΝ ΤΟΥ Ε.Α.Μ. ΟΤΙ ΘΑ ΚΤΥΠΟΥΣΑΝ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΚΑΡΑΜΠΙΝΑ (ΚΟΛΟΝΙΚΗ) ΣΤΑΣ 6 ΩΡΑΝ ΤΟΥΣ ΙΤΑΛΟΥΣ ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ ΜΑΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟΝ ΘΑ ΕΔΙΔΕΤΟ ΑΠΟ ΚΟΡΟΡΑΝ. Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΤΟΥΣ ΑΠΗΝΤΗΣΕ ΚΑΙ ΔΙΕΤΑΞΕ ΔΥΟ ΚΟΣΣΥΒΑΚΗΔΕΣ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΣΙΡΟΓΙΑΝΝΗΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΑΝ ΝΑ ΚΙΝΗΘΟΥΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΚΟΡΟΡΑΝ ΚΑΙ ΤΗΝ 6ην ΩΡΑΝ ΝΑ ΔΩΣΟΥΝ ΤΟ ΣΥΝΘΗΜΑ.
-ΤΗΝ 4,30΄ ΩΡΑΝ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΔΙΑ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΩΜΕΝ ΘΕΣΕΙΣ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΑΝ ΑΝΑΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΙΝ ΤΗΣ ΕΠΙΘΕΣΕΩΣ, Η ΟΠΟΙΑ ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΔΕΝ ΕΠΕΤΕΥΧΘΗ ΠΑΡΑ ΤΟ ΔΟΘΕΝ ΣΥΝΘΗΜΑ ΠΡΟΔΟΣΑΝΤΕΣ ΟΙ ΕΑΜΙΤΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΣΧΕΣΙΝ ΤΩΝ*. ΜΟΝΟΝ ΟΙ ΚΛΕΙΔΙΩΤΑΙ ΟΠΩΣ ΠΑΝΤΟΤΕ ΕΞΕΤΕΛΕΣΑΝ ΤΗΝ ΔΙΑΤΑΓΗΝ. ΤΗΝ 10,30΄ ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΕΠΕΤΕΘΗΣΑΝ ΜΕ ΙΣΧΥΡΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΑΣ ΔΙΑ ΧΑΡΑΔΡΑΣ ΝΟΤΙΩΣ ΚΕΙΜΕΝΗΣ. Η ΜΙΚΡΑ ΟΜΑΣ ΜΑΣ ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΠΕΓΝΩΣΜΕΝΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΙΝ ΕΚΑΜΦΘΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΠΤΗΧΘΗ ΤΗΝ 11,30΄ ΠΡΟΣ ΤΑ ΔΙΑΣΕΛΑ ΤΟΥ ΓΑΒΡΟΒΟΥ. ΤΟ ΠΥΡΟΒΟΛΙΚΟ ΜΕ ΚΑΤΑΙΓΙΣΤΙΚΟ ΠΥΡ ΒΑΛΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΛΥΒΟΛΑ ΟΡΓΙΑΖΟΥΝ. ΕΜΕΙΣ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝ ΤΑΣ ΝΕΑΣ ΘΕΣΕΙΣ ΜΑΣ.
-ΑΦΙΞΙΣ ΤΩΝ ΥΠΟΛΟΙΠΩΝ ΑΝΔΡΩΝ ΑΠΟ ΤΟΥ ΓΙΑΤΑΓΑΝΑ, ΜΥΡΙΔΑΚΗΣ, ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΚΛΠ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΟΤΙ Ο ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΟΣΣΥΒΑΚΗΣ ΜΑΣ ΠΡΟΔΙΔΕΙ ΚΑΙ ΜΑΣ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΕΙ. ΔΡΙΜΥΤΑΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΙΣ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ. ΑΦΙΞΙΣ ΤΟΥ ΚΟΜΝΗΝΟΥ ΠΥΡΟΜΑΓΛΟΥ ΑΠΟ ΤΑΣ ΑΘΗΝΑΣ. ΕΓΚΑΤΑΣΤΗΝΟΜΕΝ ΦΥΛΑΚΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ 17ην ΩΡΑΝ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΑΠΟ ΤΑ ΔΙΑΣΕΛΑ ΚΑΚΚΑΒΑ ΚΑΙ ΜΟΥΡΚΟ, ΠΡΟΣ ΑΓΝΩΣΤΟΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΙΝ,Ο ΑΡΧΗΓΟΣ,Ο ΠΥΡΟΜΑΓΛΟΥ,Ο ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ ΑΠ. ΚΑΙ ΕΓΩ. ΤΗΝ 19,20΄ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΔΙΑΣΕΛΙΑ ΟΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΟΥΜΕΝ ΤΟΝ ΙΑΤΡΟΝ ΚΟΣΜΑΝ. ΕΝ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ ΗΛΘΑΝ ΚΑΙ ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΝΔΡΕΣ ΤΗΣ ΟΜΑΔΟΣ. Ο ΚΟΣΜΑΣ ΥΠΟΣΧΕΤΑΙ ΟΤΙ ΘΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ 50 ΑΝΔΡΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΩΜΕΝ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ. ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΑΜΕΝ ΕΙΣ ΔΙΑΣΕΛΙΑ. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΟΤΙ ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΠΡΟΣ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗΝ._
27-10-42
-ΤΗΝ 3ην ΩΡΑΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΕΓΕΡΤΗΡΙΟΝ. ΕΚΔΗΛΟΥΤΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΣ ΑΝΑΧΩΡΗΣΕΩΣ ΔΙ ΑΘΗΝΑΣ ΤΩΝ ΚΟΦΟΥΔΑΚΗΝ Ι. ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΝ ΣΤΑΥΡΟΝ, ΠΑΡΑΣΤΡΑΝΤΙΔΗΝ ΣΥΜΕΩΝ ΥΠΟ ΤΟΝ ΤΑΓ/ΧΗΝ ΚΑΝΤΙΑΝΗΝ ΒΑΣΙΛ. ΔΡΙΜΥΤΑΤΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΙΣ ΚΑΙ ΕΠΙΠΛΗΞΙΣ ΥΠΟ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ. Ο ΘΩΜΑΣ ΕΙΔΟΠΟΙΕΙ ΟΤΙ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΕΙΣ ΚΑΝΑΛΙΑ.
– 3,30΄ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΒΟΝΤΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΕΙΛΙΑΣΑΝΤΑΣ. ΔΙΑ ΣΥΝΤΟΜΟΥ ΠΟΡΕΙΑΣ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΤΗΝ 6,50΄ ΕΙΣ ΚΑΝΑΛΙΑ ΟΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΑΝ ΧΩΡΙΣ ΑΝΔΡΑΣ, ΠΡΟΒΑΛΩΝ ΔΙΑΦΟΡΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΙΑΣ. ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΜΕΝ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΩΜΕΝ ΜΟΝΟΙ ΜΑΣ. ΕΓΚΑΤΑΣΤΗΝΟΜΕΝ ΜΙΚΡΑ ΦΥΛΑΚΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΔΙΑ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗΝ. ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΕΙΣ ΠΗΓΑΣ. ΤΗΝ 12,20΄ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΞΩΘΕΝ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗΣ ΟΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΟΥΜΕ ΤΟΝ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ ΖΑΦΕΙΡΗΝ, Ν. ΦΩΤΟΝ, ΚΩΝ. ΦΩΤΟΝ, ΓΕΩΡ.ΒΟΥΛΓΑΡΗΝ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ 3. ΚΑΘΙΖΟΜΕΝ ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΑΠΑΥΘΟΥΜΕ ΟΠΟΤΕ Ο Ν. ΓΡΙΒΑΣ ΤΡΕΧΩΝ ΕΙΔΟΠΟΙΕΙ ΤΗΝ ΕΜΠΡΟΣΘΟΦΥΛΑΚΗΝ ΟΤΙ ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΗΣΑΝ ΣΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗ ΚΑΙ ΚΙΝΟΥΝΤΑΙ ΠΡΟΣ ΓΑΒΡΟΒΟΥ ΚΑΙ ΟΤΙ ΕΧΟΥΝ ΜΑΖΥ ΤΟΥΣ ΤΟΝ ΤΑΓ/ΧΗΝ ΜΑΤΖΟΥΚΗΝ. ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΟΣΣΥΒΑΚΗ ΚΑΙΓΕΤΑΙ. ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΜΕΘΑ ΔΙΑ ΔΥΣΒΑΤΩΝ ΔΡΟΜΙΣΚΩΝ ΠΡΟΣ ΜΕΣΟΠΥΡΓΟΝ ΟΠΟΥ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΤΗΝ 17,30, ΠΕΡΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΑΧΕΛΩΟ ΚΑΙ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΜΠΡΑΒΑ ΚΑΤΑΚΟΠΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΥΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΙΚΙΑΝ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ. ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ ΒΟΜΒΟΣ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΥ ΑΛΛΑ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΧΩΜΕΝ ΕΙΔΟΠΟΙΗΘΗ, ΑΝΑΨΑΜΕ ΦΩΤΙΕΣ. ΔΕΝ ΕΡΡΙΨΕ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. ΕΙΔΟΠΟΙΟΥΜΕΘΑ ΟΤΙ ΣΤΑ ΣΙΛΙΠΙΑΝΑ ΕΥΡΙΣΚΕΤΟ Ο ΑΘΑΝ.ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ** (ΨΕΥΔΟΝΥΜΟ) ΜΕ ΜΙΑ ΟΜΑΔΑ ΚΑΙ ΟΤΙ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΣΥΝΑΝΤΗΘΟΥΜΕ. ΟΡΙΖΕΤΑΙ ΡΑΝΤΕΒΟΥ ΔΙ ΑΥΡΙΟΝ._
28-10-42
-ΤΗΝ 9,10΄ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΔΙΑ ΤΗΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΝ ΜΕ ΤΟΝ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΝ ΕΙΣ ΣΙΛΙΠΙΑΝΑ. ΜΕΤΑ ΤΡΙΩΡΟΝ ΠΟΡΕΙΑΝ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΟ ΧΩΡΙΟΝ ΟΠΟΥ ΓΙΝΕΤΑΙ Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΣ. ΜΑΚΡΑ ,ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟΝ. ΕΙΣ ΣΙΛΙΠΙΑΝΑ ΕΙΧΑΝ ΚΑΤΑΦΥΓΕΙ ΚΑΙ ΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΙ ΖΕΡΒΑ ΚΑΙ ΛΑΛΑΚΟΥ. ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΕΙΧΑΝ ΔΙΑΣΩΘΕΙ. ΤΗΝ 16ην ΩΡΑΝ ΠΗΓΑΙΝΟΜΕΝ ΣΤΟ ΛΗΜΕΡΙ ΤΟΥ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ ΟΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΟΥΜΕΝ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΤΟΥ ΕΞ 40 ΑΝΔΡΩΝ. ΣΥΝΕΦΑΓΟΜΕΝ ΜΕ ΠΡΟΠΟΣΕΙΣ ΚΛΠ. ΟΛΟ ΕΠΙΔΕΙΞΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΑ ΠΟΛΛΑ Ο ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΣ. ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΑΝΑΨΑΜΕ ΠΑΛΙΝ ΦΩΤΙΕΣ ΧΩΡΙΣ ΤΟ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟΝ ΝΑ ΕΛΘΗ. ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΟΜΕΝ ΕΙΣ ΤΟ ΥΠΑΙΘΡΟΝ.Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΑΠΟΚΤΑ ΚΑΠΑΝ._
29-10-42
-ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΗΓΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ. ΤΟΥ ΔΙΔΕΙ ΚΑΙ 5 ΧΡΥΣΕΣ ΛΙΡΕΣ ΓΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΙ. ΜΑΖΥ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΛΗΣΤΑΣ ΖΑΧΑΡΑΚΗ, ΚΟΥΤΣΟΚΩΣΤΑ ΚΛΠ. ΟΛΟΙ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΤΟ Ε.Α.Μ.ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ ΥΠΟ ΤΟΝ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗΝ. ΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΙ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΤΑΙ ΝΑ ΠΑΝΕ ΣΤΟ ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ,ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΝ ΤΟΥ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ. _
30-10-42
-ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΟΜΙΛΙΑ ΜΕΤΑ ΤΟΥ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ ΚΑΙ ΑΝΑΧΩΡΗΣΙΣ ΑΥΤΟΥ ΠΡΟΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΝ, ΣΥΜΠΑΡΑΛΑΒΩΝ ΚΑΙ ΤΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ. ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΜΥΡΙΔΑΚΗ ΚΑΙ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΜΕΤΑ ΜΙΚΡΑΣ ΟΜΑΔΟΣ ΕΙΣ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗΝ ΔΙ ΕΚΤΕΛΕΣΙΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ. ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΠΑΡΑΜΕΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΑΓ.ΚΥΡΙΑΚΗΝ ΑΦΗ ΤΩΝ ΠΥΡΩΝ. ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΕΙΣ ΣΚΟΥΛΗΚΑΡΙΑΝ ΟΧΥΡΩΜΕΝΟΙ._
31-10-42
-ΤΗΝ 8,30΄ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ ΔΙΑ ΤΟΝ ΑΧΕΛΩΟΝ ΚΑΙ ΤΗΝ 10,20΄ ΦΘΑΝΟΜΕΝ ΕΙΣ ΟΜΠΒΡΑΒΑ ΣΤΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗ. Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΕΚΔΙΔΕΙ ΠΡΟΚΗΡΥΞΙΝ ΠΡΟΣ ΤΑ ΧΩΡΙΑ ΚΑΛΩΝ ΤΟΥΣ ΠΑΝΤΑΣ ΟΠΩΣ ΣΠΕΥΣΟΥΝ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΟΥΝ ΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ. ΑΠΟΣΤΕΙΛΕΤΑΙ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΕΙΣ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗΝ ΙΝΑ ΑΦΟΠΛΙΣΗ ΤΟΥΣ ΚΑΤΟΙΚΟΥΣ ΟΙ ΟΠΟΙΟΙ ΕΠΕΔΕΙΞΑΝ ΚΑΚΗΝ ΔΙΑΓΩΓΗΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΩΝ ΙΤΑΛΩΝ ΑΡΝΗΘΕΝΤΩΝ ΝΑ ΚΤΥΠΗΣΟΥΝ. ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΑΜΕΝ ΣΤΗΝ ΟΜΠΡΑΒΑ._
*Ο Μαλτέζος, στέλεχος του ΕΑΜ Άρτας, αναφέρει ότι είναι ανακριβές ότι αρνήθηκε βοήθεια. Ισχυρίζεται, πως τον πληροφόρησαν οι κάτοικοι του χωριού Κλειδί, ότι οι Ιταλοί συμπτύχθηκαν στην Άρτα μέσω Φλωριάδας και έτσι δεν συνέδραμε με την ομάδα του για βοήθεια στον Ζέρβα. Η δικαιολογία του Τζουμερκιώτη διαψεύδεται από την στάση του ΕΑΜ Άρτας, που ζητούσε να μη χτυπηθούν οι Ιταλοί, για να αποφευχθούν αντίποινα. (Γεράσιμος Μαλτέζος (Τζουμερκιώτης), ΕΑΜ-ΕΑΑΣ, ο.π.,σ.72-73).
**Άθως Ρουμελιώτης : Ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Σωκράτης Γκέκας, στρατιωτικός του τοπικού αρχηγείου ανταρτών Ευρυτανίας, με το ψευδώνυμο Άθως Ρουμελιώτης. Γράφει σχετικά ο καπετάν Ερμής, κατά κόσμον Βασίλης Πριόβολος: ««Έδωσα λοιπόν τον όρκο, πήρα το όπλο – εάν θυμάμαι καλά τώρα – ήταν ένα ιταλικό απ’ αυτά που ο Άθως Ρουμελιώτης με τους πρώτους της ομάδας είχαν εξασφαλίσει. Εγώ ήμουν δίπλα στον Άθω Ρουμελιώτη ως συναρχηγός, ο βοηθός του. Ήμαστε το Αρχηγείο του ΕΛΑΣ Ευρυτανίας, έτσι ονομαζόταν. Και τότε πήραμε εντολή από τον Δημητράκη Μπακόλα να πάμε να συναντήσουμε στην Ήπειρο όπου ήτανε η οργάνωση ΕΔΕΣ, τον Ζέρβα. Ενδιαφερόταν λοιπόν το ΕΑΜ που είχε ακούσει γι’ αυτόν να πάμε να δούμε τι συμβαίνει και αν μπορούμε να συντονίσουμε τις ενέργειές μας και ει δυνατόν να ενοποιηθεί ο αγώνας, να μην έχουμε ξεχωριστές οργανώσεις. Πήγαμε λοιπόν να τον γνωρίσουμε πριν εγώ τουλάχιστον γνωρίσω τον Άρη».

Στη φωτογραφία ο Ναπολέων Ζέρβας και Ηρακλής Πετιμεζάς, (ψευδώνυμο Νικήτας) στο βουνό. Ο Ηρακλής Πετιμεζάς ήταν δημοσιογράφος και πολιτικός. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΕΔΕΣ και συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση. Μετά το τέλος του πολέμου διορίστηκε διευθυντής Ραδιοφωνίας, ενώ διετέλεσε και υπουργός Τύπου και Πληροφοριών.(Πηγή φωτογραφίας : http://eliaserver.elia.org.gr/)

Το εξώφυλλο του βιβλίου του Alan Dundes, ed., με τίτλο “The Walled-up Wife”, απεικονίζει τον πίνακα του Σπύρου Καρδαμάκη με τη θυσία της γυναίκας του Πρωτομάστορα. (Alan Dundes, ed., The Walled-Up Wife : A Casebook. The book’s cover illustration, “The Bridge of Arta”, is by Spiros Kardamakis, University of Crete)

Άρτα, 1948 – Συνεργείο αυτοκινήτων του Αθανασίου Αυδίκου. Ο Μιχάλης Ζιώγας (κέντρο) και ο Αναστάσιος Ζιώγας (δεξιά) τρίβουν τις βαλβίδες οκτακύλινδρης μηχανής αυτοκινήτου. (Φωτο από αρχείο Λάμπρου Γάτσιου όπως δημοσιεύτηκε στο Λεύκωμα ΣΥΡΡΑΚΟ, Ένα ταξίδι στην παράδοση, Ιωσήφ Ζιώγας, Ιωάννινα, 2006)