Αναμνηστική φωτογραφία της οικογένειας Κοσσυβάκη από την Μεγαλόχαρη, μετά τον πόλεμο, το 1950, στον γάμο του Σωτήρη Γ. Κοσσυβάκη στην Ελάτη Άρτης.
(Πηγή : Η ΤΡΙΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Ν.Γ.Κοσσυβάκης, Αθήνα, 2001)

Αναμνηστική φωτογραφία της οικογένειας Κοσσυβάκη από την Μεγαλόχαρη, μετά τον πόλεμο, το 1950, στον γάμο του Σωτήρη Γ. Κοσσυβάκη στην Ελάτη Άρτης.
(Πηγή : Η ΤΡΙΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Ν.Γ.Κοσσυβάκης, Αθήνα, 2001)

———–
Κοσσυβακαίικο σπίτι στην περιοχή Τσιφλίκι Μεγαλόχαρης – Άρτα
(Πηγή : Η ΤΡΙΤΗ ΑΛΗΘΕΙΑ, Ν.Γ. Κοσσυβάκης, Αθήνα, 2001)

——————
“Μπότσι, εν ω κατοικούσι περίπου των 100 οικογενειών εις συνοικίας δύω, Μπότσι και Βελτσίστα, εκκλησιαζομένων εις τρεις ναούς της Μεταμορφώσεως, αγίας Παρασκευής και αγίου Γεωργίου, ιερουργούμενους υπό δύω εγχωρίων ιερέων. Εν τω χωρίω τούτω υπάρχει και Ιερά Μονή επί τω γενεθλίω της Θεοτόκου σεμνυομένη, οικοδομηθείσα κατά την ιγ’. εκατονταετηρίδα και διατηρουμένη άχρι τούδε…..”
(Πηγή : ΔΟΚΙΜΙΟΝ ΑΡΤΗΣ-ΠΡΕΒΕΖΗΣ, Σ. Βυζάντιος, Εν Αθήναις, 1884)
Στη φωτογραφία «Ο ανατολικώς της Άρτης μεταβυζαντινός ναός της Μεγαλόχαρης με τον τετράγωνον τρούλλον μετά τας εργασίας στερεώσεως αυτού» από τον Α. Ορλάνδο, το 1964.
(Πηγή: Εν Αθήναις Αρχαιολογική Υπηρεσία)

“Ο Αντώνης Στρατής ήταν ανύπανδρος, δεν τελείωσε το σχολείο αλλά είχε έφεση στα μαθηματικά και την διαχείριση των οικονομικών, έκανε διαφορές δουλειές όπως υπάλληλος στο Δήμο Αρταίων. Έπειτα αυτός άνοιξε μια αντιπροσωπεία μηχανημάτων στο νέο κτήριο, και μετά το 1956 ασχολήθηκε με το κινηματογράφο για πολλά χρόνια μέχρι τα γεράματα. Προς το τέλος της ζωής του έπαθε εγκεφαλικό επεισόδιο αλλά τελικά πέθανε από καρδιά, η ημερομηνία γέννησης και θανάτου του είναι άγνωστη, λόγω του ότι οι 2 αδελφές του δεν θυμόνταν τα στοιχεία αυτά. ……..”
(Πηγή : Πτυχιακή Εργασία του Πολέμαχου Πασχαλίδη με θέμα Η ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ “ΕΙΚΟΝΑ” ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ [1945 – 1967], Άρτα, 2011)
Στη φωτογραφία* «Διαφήμιση του καταστήματος που πρωτοάνοιξε ο Α. Στρατής, στον τύπο της εποχής» από την παραπάνω εργασία.
*Πληροφορήθηκαμε πως η εν λόγω διαφήμιση αφορούσε το κατάστημα του συνονόματου του Αντώνη Στρατή που είχε τον κινηματογράφο και ήταν ξάδελφος του. Προφανώς ο κύριος Πασχαλίδης δεν το γνώριζε και το συμπεριέλαβε στην εργασία του.

“Το «Παλλάς» βρίσκεται στην οδό Βασιλέως Πύρρου, δίπλα στον Ιερό Ναό της Αγίας Θεοδώρας. Το κτίριο και το οικόπεδο ανήκουν στην οικογένεια του Αντώνη Στρατή. Το οικόπεδο σήμερα έχει 2 κτιριακά σύνολα : το παλαιό πέτρινο γωνιακό κτίριο με θέα προς το Ναό της Αγίας θεοδώρας, αυτό είναι το Στρατέικο, είναι το πατρικό της οικογένειας. Κατά την κυρία Ζηνοβία το κτίριο αυτό στα 1941 δεν είχε καταστήματα στην πρόσοψη παρά ήταν χώροι αποθήκευσης πραγμάτων της οικογένειας, ενώ το υπόλοιπο οικόπεδο ήταν αλάνα. Στα 1950 μπαίνει η πλάκα για το νεότερο οικοδόμημα, εκείνο μέσα σε 1 χρόνο ήταν έτοιμο για χρήση…… Το «Παλλάς» άνοιξε το 1954 από κάποιον Κουρουκλή, αυτός ήταν Κεφαλλονίτης και ασχολούνταν με το κινηματογράφο στο νησί, λένε είχε 2 κινηματογράφους στο Αργοστόλι αλλά ο σεισμός του 1953, αφού ισοπέδωσε το τόπο της Κεφαλληνίας και της Ζακύνθου, τότε τον φέρνει στην Άρτα, λόγω του αδελφού του που ήταν αρχιμουσικός στη φιλαρμονική του «Σκουφά» εκείνη τη περίοδο. Στην Άρτα έμεινε 2 χρόνια και μετά χάνονται τα ίχνη του από την Άρτα, λένε ότι ίσως πήγε στην Αθήνα ή γύρισε πίσω στην πόλη του. Αφού ούτε το όνομά του είναι γνωστό. Μετά δεν ασχολήθηκε με τον κινηματογράφο, λένε τα στοιχεία.
Ο κινηματογράφος έγινε σε μια αποθήκη του νέου κτιρίου με μηχανικό προβολής έναν Μπαταγία, ο οποίος δεν ήταν Αρτινός. Μου διηγηθήκαν ένα περιστατικό ότι «για να ασπρίσει την οθόνη, έριχνε γάλα», τόσο ανίδεος ήταν. Η πρώτη μηχανή ήταν μια Γερμανική Bauer Β5 και ύστερα στην εποχή Γκανιάτσα, αγοράστηκε μια Cinemecanica 4 για να έχει 2 μηχανές, ώστε να μην κάνει διάλειμμα και επίσης αγοράστηκε και μια Philips, η οποία υπάρχει στην κάτω αίθουσα ακόμα. Έπειτα το 1956 έως 1972 τη διεύθυνση αναλαμβάνει ο Αντ. Στρατής, μάλιστα αυτός κρατάει την υποδομή του Κουρουκλή ακόμα και το όνομα. Ο μηχανικός προβολής είναι ο Γιώργος Μανιακής στα 1956 και αργότερα ο ίδιος ο Στρατής επαναλαμβάνω, ενώ επί Βασιλείου Γκανιάτσα ο ίδιος. Ο Μανιακής ήταν από το Αγρίνιο και πέθανε στο Αργοστόλι το 2006. Αυτός δούλεψε σε διαφορές πόλεις. Για να κάνεις αυτή τη δουλειά ήθελες πτυχίο, δεν υπήρχαν όμως οργανωμένες σπουδές αλλά μέσω μαθητείας, τότε η μηχανή ήθελε κάρβουνο για να λειτουργήσει και πολλές φορές προκαλούνταν πυρκαγιές, η ταινία ήταν εύφλεκτο υλικό.
Η ονομασία «Παλλάς» είναι εμπνευσμένη από τον κινηματοθέατρο της Αθήνας στη Βουκουρεστίου……..”
(Πηγή : Πτυχιακή Εργασία του Πολέμαχου Πασχαλίδη με θέμα Η ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ “ΕΙΚΟΝΑ” ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΧΕΙΑΚΕΣ ΠΗΓΕΣ [1945 – 1967], Άρτα, 2011)
Στη φωτογραφία «Διαφημιστική αφίσα του Παλλάς στον τύπο της εποχής».

Διαφημιστικό φυλλάδιο με τις ταινίες στο Σινέ ΠΑΛΛΑΣ τον χειμώνα 1982-83 (Φωτο από προσωπική συλλογή)




Στις 8 και 9 Απριλίου 1967, οργανώθηκε στην Άρτα η γιορτή του πορτοκαλιού. Την πρωτοβουλία είχε ο νομάρχης Δημήτριος Σισμανίδης, ο οποίος ζήτησε τη συνεργασία του Δήμου, των ενώσεων γεωργικών συνεταιρισμών, του τουρισμού και των εκπροσώπων των παραγωγικών τάξεων. Σκοπός της γιορτής ήταν η προβολή του βασικού προϊόντος της περιοχής μας στην εσωτερική και εξωτερική αγορά. Εκείνη την εποχή η παραγωγή πορτοκαλιού του νομού προσέγγιζε το ήμισυ της παραγωγής ολόκληρης της χώρας.
Το πρόγραμμα της γιορτής περιελάμβανε παρέλαση της φιλαρμονικής του Σκουφά στους δρόμους από το απόγευμα της 8/4, δείπνο στο Ξενία με ρεσιτάλ της χορωδίας της Άρτας υπό την διεύθυνση του Κουρούκλη, και δώρα χυμούς σε κονσέρβες στους επίσημους καλεσμένους από τα εργοστάσια της περιοχής.
Την επόμενη μέρα 9/4 το απόγευμα έγινε η παρέλαση ενός φαντασμαγορικού άρματος, που ήταν δημιούργημα του πολιτικού μηχανικού του δήμου Τάκη Κεφάλα και του υπάλληλου των τεχνικών υπηρεσιών του νομού Αχιλλέα Αμπάζη. Οι άνθρωποι αυτοί όχι μόνο σχεδίασαν το άρμα με τέχνη και φαντασία, αλλά μη υπάρχοντος ειδικού τεχνίτη, εκτέλεσαν χρέη μαραγκού για να το ολοκληρώσουν. Στο στόλισμα βοήθησαν μαθήτριες των γυμνασίων. Το άρμα παρουσίαζε το γεφύρι της Άρτας, ενώ μια φέτα πορτοκάλι στην ψηλή καμάρα, είχε γίνει ρόδα ποδηλάτου που οδηγούσε ομοίωμα ανδρός. Ένα κορίτσι στεκόταν δίπλα με πορτοκαλιά περιβολή.
Το άρμα πέρασε δύο φορές από την οδό Σκουφά και στη συνέχεια ο κόσμος συγκεντρώθηκε στη κεντρική πλατεία για να παρακολουθήσει το Λύκειο Ελληνίδων Ιωαννίνων σε παραδοσιακούς χορούς. Εξέδρα δεν υπήρχε, το πλήθος σχημάτισε κύκλο και ο χορός ξετυλίχθηκε στο μέσο.
Εντύπωση σε όσους συμμετείχαν στο δείπνο της πρώτης βραδιάς στο Ξενία έκανε μια αεράτη, καλλίγραμμη, ξένη με σούπερ μίνι. Χάρμα οφθαλμών για τους άνδρες, οδηγός στην τολμηρή μόδα της κοντής φούστας για τις γυναίκες.
(Πηγή : Άρθρο του Σωτήρη Σαρλή που δημοσιεύτηκε στη σελίδα του στο facebook)
(Η φωτογραφία είναι από το αρχείο του Γιάννη Κεφάλα )

1967 : Αφίσα-Πρόσκληση στη Γιορτή Πορτοκαλιού. Η γιορτή είχε οργανωθεί για τις 8-9/4/67, με πρωτοβουλία της Νομαρχίας Άρτας και γενική φροντίδα των κ.κ. Τάκη Κεφάλα και Αχιλλέα Αμπάτζη.
(Φωτο από ΓΑΚ Άρτας)

————————
Κώστας Σωτηριάδης (Διεθνής – Πανιώνιος), Βασίλης Ματσούκας (Πρόεδρος), Κων/νος Ευταξίας, Χρήστος Κουτσογεώργιος, Χρυσόστ. Τσίτσικας, Χρύσανθος Τσιάφης, Βασίλης Χρηστάκης, Κων/νος Νίκου, Ιωάννης Σιαπλαούρας, Κων/νος Μπασιούκας.
(Φωτο & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

—————
Κι ένα μεγάλο μέρος της δουλειάς για το μάζεμα των πορτοκαλιών το ανέλαβαν οι γυναίκες κάθε ηλικίας……
“Με το φαρμάκι στην καρδιά και με το βαχ στο στόμα
τα ολανθισμένα νιάτα σου ρέψανε στη δουλειά
τα δάκρυά σου χύνονται κι ο ιδρώτας όλου του χρόνου
δίχως για σένα διάφορο να μένεις στα στερνά…”
( Η φωτογραφία είναι του Β. Γκανιάτσα από το Λεύκωμα ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΣΣΕΣ και το ποίημα του Αγρινιώτη ποιητή Πάνου Χατζόπουλου)

——————-
“∆εν είναι γνωστό ποιο έτος άρχισε η καλλιέργεια των εσπεριδοειδών στην περιοχή της Άρτας, καθώς µαρτυρίες για το θέµα αυτό δεν υπάρχουν. Είναι, όµως, σίγουρο ότι κατά τον 18ο αιώνα υπήρχε στην Άρτα καλλιέργεια εσπεριδοειδών. Πιθανότατα η καλλιέργεια αυτή να µην ήταν εκτεταµένη , άρα και η δυναµικότητα παραγωγής µικρή, καθώς στην πεδιάδα της Άρτας καλλιεργούνταν κυρίως δηµητριακά , που τα χρειαζόταν η Οθωµανική Αυτοκρατορία, αλλά είχαν και µεγαλύτερη ζήτηση από τις ευρωπαϊκές χώρες, επειδή τα δηµητριακά κάλυπταν βασικές επισιτιστικές ανάγκες. Στα 1716 πάντως αναφέρεται ότι από την περιοχή της Άρτας απέπλευσε πλοίο µε καπετάνιο τον Γάλλο M. Roze και φορτίο χυµό λεµονιού και καπνά µε προορισµό τη Γένοβα και τη Μασσαλία. Επίσης στα 1870 ο ηγούμενος του µοναστηριού της Κάτω Παναγιάς στην Άρτα Κωνστάντιος σε µια από τις «ενθυµήσεις» του αναφέρει ότι στα 1774 είχαμε στην περιοχή της Άρτας μπόλιασμα µε καταβολάδες εσπεριδοειδών. Εκτός των παραπάνω µμαρτυριών, την ύπαρξη καλλιέργειας εσπεριδοειδών στην περιοχή της Άρτας επιβεβαιώνουν στα έργα τους και οι ξένοι περιηγητές που επισκέφθηκαν την περιοχή στις αρχές του 19ου αιώνα.” (Πηγή : Η ∆ΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΒΕΝΕΤΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 18ο ΑΙΩΝΑ, Ε. Βέτσιος, 2004)
Στη φωτογραφία “Εργάτριες συσκευάζουν πορτοκάλια σε κτήμα της Άρτας την δεκαετία του 50” (Φωτο από αρχείο Ε.Λ.Μ.)

————————
“Στιγμιότυπο από την παρέλαση του άρματος στη γιορτή του πορτοκαλιού στην Άρτα το1967”. (Φωτο από αρχείο Γ. Κεφάλα)

————————
“Kύριον προϊόν δενδροκομίας, αποτελούν σπουδαίον οικονομικόν παράγοντα διά τον νομόν είναι τα εσπεριδοειδή, ων η μέση ετησία παραγωγή βαίνει αυξανομένη λόγω της τε αυξήσεως των καλλιεργουμένων εκτάσεων αλλά και εις ποιότητα βελτιουμένην διά της αρξαμένης εφαρμογής των επιστημονικών μεθόδων καλλιέργειας και περιποήσεως των δένδρων και της επιβολής μέτρων κατά της υπό ψώρας προσβολής. 220,000 δένδρα καλύπτουσιν εκτάσεις της πόλεως Άρτης και των Κοινοτήτων Πέτα, Κωστακιών, Ρόκκας, Χαλκιάδων και Καλαμιάς χρυσίζοντα την ατμόσφαιραν με τους χρυσούς καρπούς των τους υπερόχους με γεύση και άρωμα, με τα περίφημα πορτοκάλια της Άρτης.” (Πηγή : ΛΕΥΚΩΜΑ ΝΟΜΟΥ ΑΡΤΗΣ, 1938)
Στη φωτογραφία “Πίνακας με τα παραγόμενα φυτικά προϊόντα στο νομό Άρτης το 1938” (έκταση στρεμμάτων, ολική παραγωγή και αξία) από το ίδιο Λεύκωμα. Άξιο προσοχής η παραγωγή και η αξία Καλαμιών…….
