Με μια γλυκιά γεύση και με άρωμα τριαντάφυλλου και βανίλιας, το λουκούμι, υπήρξε το κατ’ εξοχήν κέρασμα που συνόδευε τον ελληνικό καφέ στα σπίτια και στα καφενεία μέχρι τη δεκαετία του ’70! Πολλές φορές το βουτούσες στο ποτήρι με το κρύο νερό για να ξεπλύνεις την πολλή ζάχαρη που ήταν πασπαλισμένο….
“…..Το λουκούμι πρωτοεμφανίζεται στα τέλη του 18ου αιώνα. Μάλιστα υπάρχουν δύο εκδοχές για την αιτία της δημιουργίας του. Η μια εκδοχή αναφέρει ότι ο καταγόμενος από το Καστάμονου ζαχαροπλάστης, Χατζή Μπεκίρ, επινόησε το λουκούμι, όταν άκουσε τον σουλτάνο να φωνάζει οργισμένος και να ζητά ένα μαλακό γλυκό, επειδή έσπασε το δόντι του από τη σκληρή καραμέλα που έτρωγε. Πήγε τότε στο μικρό ζαχαροπλαστείο του, που είχε ανοίξει στην Κωνσταντινούπολη, έριξε μέσα στο καζάνι νερό, ζάχαρη, αλεύρι, κιτρικό οξύ και ροδόνερο και άρχισε να το ανακατεύει για ώρες ολόκληρες μέχρι που έγινε ένα διάφανο, κολλώδες μείγμα, το οποίο έχυσε πάνω σε μια επίπεδη επιφάνεια αλειμμένη με αμυγδαλέλαιο και το άφησε να κρυώσει. Στη συνέχεια, το έκοψε σε μικρά κομματάκια, μια μπουκιά το καθένα και τα πασπάλισε με ζάχαρη. Το γνωστό σε όλους μας λουκουμάκι είχε “γεννηθεί”!
Η δεύτερη εκδοχή αναφέρει, ότι ο σουλτάνος Χαμίντ ο Α΄, επειδή δεν άντεχε άλλο τη γκρίνια των γυναικών που είχε στο χαρέμι του, κάλεσε τους καλύτερους ζαχαροπλάστες και τους ζήτησε να φτιάξουν ένα γλυκό που θα γλύκαινε τις γυναίκες, ώστε να σταματήσουν τις φωνές τα παράπονα και τη γκρίνια. Το λουκούμι ήταν το γλυκό που επέλεξε.
Πολύ γρήγορα το λουκούμι ξεπέρασε τα σύνορα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και έγινε το αγαπημένο γλύκισμα του Μεγάλου Ναπολέοντα και πολύ αργότερα του Άγγλου πρωθυπουργού Ουίνστον Τσόρτσιλ, ενώ λέγεται πως ο Ισπανός ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο δεν περνούσε μέρα χωρίς να φάει ένα λουκούμι.
Στη χώρα μας η τέχνη του λουκουμιού έφτασε από την Κωνσταντινούπολη στις πρώτες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Με τον καιρό οι Έλληνες τεχνίτες πρόσθεσαν τα δικά τους στοιχεία στην παρασκευή του και στην αρχική συνταγή. Οι Χιώτες τεχνίτες για παράδειγμα, ήταν αυτοί που πρόσθεσαν στις πρώτες ύλες τη χιώτικη μαστίχα. Έτσι για πρώτη φορά το λουκούμι παίρνει μια νέα πιο ιδιαίτερη γεύση που στο μέλλον θα το κάνει διάσημο. Η διαδικασίας παραγωγής του λουκουμιού, ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια, ήταν δύσκολη και απαιτούσε γνώση και μεράκι. Η πρώτη παρασκευή έγινε το 1832 και έκτοτε δεν σταμάτησε, με τα λουκούμια να γίνονται μέρος της ελληνικής μας παράδοσης και το ιδανικό συνοδευτικό σερβιρίσματος του ελληνικού καφέ. (Πηγή : https://www.kafekopteialoumidi.gr/ )
Στη φωτογραφία « Δελτίο παραγγελίας του Καταστήματος Εδώδιμων Προϊόντων Παναγιώτης Μανόπουλος & Υιός με ημερομηνία Άρτα, 24-8-1953» για τί άλλο – μια μεγάλη παραγγελία λουκουμιών στην Πάτρα. Το κατάστημα Μανόπουλος & Υιός βρισκόταν στην Πλατεία Κιλκίς πριν την είσοδο στην οδό Σκουφά. Αργότερα μεταφέρθηκε πιο δίπλα, στην οδό Γριμπόβου. (Φωτο από συλλογή Α.Γ.Κ.)