———————————
“Το πέτρινο κτήριο όπου στεγάζεται σήμερα το 1ο Δημοτικό, το 1ο Γυμνάσιο και το 1ο Λύκειο, άρχισε να λειτουργεί από το 1933. Στην αρχή φιλοξένησε και μαθητές και μαθήτριες σε ξεχωριστές βάρδιες.
Με την κήρυξη του πολέμου το 1940 η φοίτηση σταμάτησε για τρεις μήνες, ενώ κατά την κατοχή κάθε τάξη μαζευόταν σε μια εκκλησία κι εκεί έκανε μάθημα. Αν υπήρχαν μετακινήσεις των τάξεων από εκκλησία σε εκκλησία, αυτό γινόταν επειδή τα όργανα της φυσικής και χημείας ήταν πιο δυσκίνητα από τους μαθητές. Στο διάστημα αυτό το πέτρινο κτίριο λειτούργησε σαν νοσοκομείο.
Οι μαθητές επέστρεψαν στο σχολείο μετά την απελευθέρωση και δεν ξέρουμε αν βρήκαν εκεί γάζες και χλωροφόρμιο. Μετά το εμφύλιο τα κορίτσια εγκατέλειψαν το χώρο για να εγκατασταθούν στα τολ της Αγίας Θεοδώρας.
Έτσι στο πέτρινο κτήριο έμειναν μόνο τα αγόρια και αργότερα λόγω της πληθώρας μαθητών, συστεγάστηκαν δύο γυμνάσια.
Όταν το 1970 μπήκα για πρώτη φορά στο γυμνάσιο αρρένων αμέσως μετά την είσοδο στο κτήριο δεξιά είδα ένα ξύλινο κουβούκλιο που λειτουργούσε σαν κιλικίο. Ο επιστάτης Ιάσωνας μέσα από ένα άνοιγμα έδινε τα κουλούρια και τα σιμίτια στους κοντοκουρεμένους μαθητές που σχημάτιζαν ουρά.
Λίγο πιο κάτω στην ίδια πλευρά ήταν η πόρτα της αίθουσας τελετών. Αυτή ήταν μεγάλη επιβλητική με σκηνή προς βορρά και καμπίνα προβολής προς νότο. Μόνο που εκείνο τον καιρό ούτε τελετές γίνονταν ούτε προβολές. Είχε μετατραπεί κι αυτή σε αίθουσα διδασκαλίας, που φημιζόταν για το ψύχος που επικρατούσε τις μέρες του χειμώνα. Οι μαθητές την αποκαλούσαν ψυγείο κι όποιος έκανε μάθημα εκεί ξεπάγιαζε. Από την άλλη η σκηνή είχε χωριστεί με γυψοσανίδα και αποτελούσε διαφορετική τάξη, στενή και αποκλεισμένη, που την λέγανε κλουβί.
Ήταν πολλοί οι μαθητές τότε, οι αίθουσες του πέτρινου κτιρίου δεν επαρκούσαν, έτσι βγαίνοντας από την πίσω αυλή κι αφού περνούσαμε απέναντι την Μαξίμου Γραικού, σε μια διώροφη οικοδομή, έκαναν μάθημα τα τέσσερα τμήματα της Α’ τάξης. Αυτό ήταν το παράρτημα.
Κάτω από τη σκάλα που μας ανέβαζε στο πρώτο όροφο ήταν το γραφείο των καθηγητών. Ενδιάμεσα στο πλατύσκαλο ήταν το γραφείο του γυμνασιάρχη. Κανένας μαθητής δεν πήγαινε εκεί μόνος του, τον «πήγαινε» κάποιος καθηγητής, εφόσον είχε διαπράξει παράπτωμα και μετά έφευγε από κει με αποβολή.
Στο μεγάλο προαύλιο είχε γήπεδα μπάσκετ, βόλεϊ και ένα σκάμμα με άμμο για το άλμα εις μήκος και εις ύψος. Κάτω από τα δέντρα υπήρχαν μονόζυγα για γυμναστική και κρέμονταν σχοινιά για αναρρίχηση.
Έξω από την σιδερένια αυλόπορτα είχε μόνιμα τον πάγκο του με τα σάμαλι και τις καραμέλες, ο Πάνος Πέτσος. Στην πίσω πόρτα στεκόταν ένας βιοπαλαιστής που κουβαλούσε μια κλούβα από σήτα. Πουλούσε ψωμάκια πασπαλισμένα με ζάχαρη.
Ενδιαφέρον είχε το εργαστήρι φυσικών επιστημών. Εκεί μεταξύ των άλλων εποπτικών μέσων διδασκαλίας ήταν ένα τηλεσκόπιο και ένα σκελετός. Το τηλεσκόπιο ήταν αρκετά ισχυρό, κάναμε παρατηρήσεις σε μακρινά κτίρια.
Ο σκελετός δεν ήταν γύψινο πρόπλασμα, αλλά ανθρώπινα οστά συναρμολογημένα. Οι παλιότεροι έλεγαν ότι μία καθηγήτρια του σχολείου, κτυπημένη από ανίατη ασθένεια και γνωρίζοντας ότι θα πεθάνει, παραχώρησε με διαθήκη τα οστά της, για να τα μελετούν οι μαθητές.
Σήμερα εκεί που ήταν το ψυγείο και το κλουβί, υψώνεται η καινούρια πτέρυγα με επιπλέον αίθουσες και γραφεία. Ο σκελετός υπάρχει ακόμα.” (Κείμενο του Σωτήρη Σαρλή -Sotirios Sarlis. Αναδημοσίευση από τη σελίδα του στο facebook)
Στη φωτογραφία : Καρτ – ποσταλ του 1936. Προετοιμασία γιά παρέλαση του 40ου Σ.Ε. (Σύνταγμα Ευζώνων) μετά την ορκωμοσία. Διακρίνεται το προαύλιο του 1ου Δημοτικού και Γυμνασίου με χώμα και τον ξύλινο φράχτη για διαχωρισμό.
