Ο πρώτος νεκρός της εμφύλιας σύγκρουσης στην Άρτα!

“Στις 18 Μαρτίου 1943, ένα τμήμα του Αρχηγείου Τζουμέρκων με τους Φάνη Τσάκα, Βασίλη Κουζέλη, Γιάννη Παπανικολάου και Κων/νο Φλώρο, δύναμης 35 περίπου ανδρών, έφτασε στην περιοχή των Πέντε Πηγαδιών, με σκοπό να συναντηθεί με τον οπλαρχηγό του ΕΔΕΣ Αλέκο Παπαδόπουλο, για συννενόηση κοινής δράσης κατά του εχθρού. Το βράδυ το τμήμα αυτό κοιμήθηκε στο χωριό Μπουράτσα, χωρίς να λάβει αυστηρά μέτρα ασφάλειας. Ο Παπαδόπουλος, δίχως καμιά αφορμή, πήγε τη νύχτα και αφόπλισε όλους τους άντρες. Κράτησε τον οπλισμό και τα στελέχη του τμήματος Φάνη και Νίκο Τσάκα και Βασίλη Κουζέλη και έδιωξε για τα χωριά τους τους υπόλοιπους άοπλους*.

Η Ν.Ε. του ΕΑΜ αντέδρασε αμέσως για να διορθώσει την κατάσταση. Έτσι έστειλε στην Πλατανούσα τον ταγματάρχη Σωμάκο να ζητήσει από τον Παπαδόπουλο να ελευθερώσει τους αιχμαλώτους και να επιστρέψει τον οπλισμό του τμήματος. Ο Παπαδόπουλος αρνήθηκε. Αμέσως η Ν.Ε. του ΕΑΜ κινητοποίησε τις μαχητικές ομάδες των χωριών των Α. Τζουμέρκων (Χώσεψη – Βουργαρέλι – Λειψώ – Νησίστα – Θεοδώριανα – Τετράκωμο) δύναμης περίπου 65 αντρών και στις 19 Μαρτίου 1943 έπιασαν θέσεις στην περιοχή της Χώσεψης (τοποθεσία Καλτσώνα), με επικεφαλής τον μόνιμο ανθυπολοχαγό Δημήτριο Κολοβό, τον ενωμοτάρχη Βελισσάριο Πουρναρά και τον Γεώργιο Αναγνωστάκη.

Το τμήμα του Παπαδόπουλου, καθώς πήγαινε στο Βουργαρέλι για να παραδώσει τους αιχμαλώτους στον αρχηγό Ζέρβα, βρέθηκε περικυκλωμένο από τους αντάρτες  του ΕΛΑΣ. Μετά την άρνηση του Παπαδόπουλου να αφήσει ελεύθερους τους αιχμαλώτους, στις 8 το βράδυ στις 19 – 3 – 1943 δέχτηκε δραστικά πυρά και διαλύθηκε και οι αιχμάλωτοι απαελευθερώθηκαν. Σ’ αυτή τη συμπλοκή σκοτώθηκε ο λοχίας του ΕΛΑΣ, Δημήτριος Φλούδας. Ο Παπαδόπουλος γύρισε ξανά στην περιοχή του Ξηροβουνίου”. (Πηγή : ΤΑ ΤΖΟΥΜΕΡΚΟΧΩΡΙΑ, Στέφανος Φίλος, Αθήνα, 2000)

*Σύμφωνα με τον Α. Κουτσούκαλη η αιτία για το συγκεκριμένο γεγονός ήταν η καχυποψία προς τους αντάρτες του ΕΛΑΣ μετά τον αφοπλισμό στις αρχές Μαρτίου του τμήματος του ταγματάρχη Κωστόπουλου στο Βουνέσι της Θεσσαλίας από τμήματα του ΕΛΑΣ με επικεφαλής τους Θωμά Πάλλα (Κόζιακα) και Νικηταρά, που θεωρήθηκε απειλητική προειδοποίηση προς τον Ζέρβα. Γράφει ο Κουτσούκαλης : “….Οι μέθοδες που εφαρμόζονται από τον Κόζιακα και τον Νικηταρά δεν είναι αξιοζήλευτες, είναι παραδείγματα προς αποφυγή. “Ήταν λαική επανάσταση – μου είχε πει ο Κόζιακας σε ανύποπτο χρόνο – και έπρεπε να ενεργήσουμε έτσι ” ενώ ο Άρης παραδέχτηκε όυι οι μέθοδες που μεταχειρίστηκαν οι επικεφαλής του τμήματος του ΕΛΑΣ που έκανε τον αφοπλισμό του Κωστόπουλου ήταν πολύ σκληρές.. [….]. Ο Ζέρβας έμαθε για τον αφοπλισμό της ομάδας του Κωστόπουλου στα Τζουμέρκα όπου είχε πάει για να συγκροτήσει στην περιοχή αυτή επιτροπές εθνικού αγώνα και ένοπλες ομάδες όπως στα Ραδοβύζια. Η είδηση αυτή συγκλόνισε κυριολεκτικά τον Ζέρβα και τον Άγγλο Κρις που ήταν μαζί του. Αμέσως στέλνει από τις Σκιαδάδες στις 6 του Μάρτη επείγουσα διαταγή στο Στ. Χούτα, που του έγραφε ότι το ΕΑΜ κήρυξε τον πόλεμο ενάντια στις εθνικές οργανώσεις. Ομάδες του ΕΑΜ αφόπλισαν ομάδα Κωστόπουλου και Σαράφη, οι ηγέτες κρατούνται και είναι άγνωστη η τύχη τους. Ο πόλεμος ΕΑΜ εναντίον Ελλήνων αγωνιστών είναι πλέον γεγονός. Συγκεντρώστε δυνάμεις σας και ειδοποιείστε προς όλες τις κατευθύνσεις τους πάντες να αγρυπνούν…..”. Σύμφωνα με τον Κουτσούκαλη ο αφοπλισμός της ομάδας Τάκα από τον Α. Παπαδόπουλο “…. ήταν μια πρώτη προσπάθεια αντεκδίκησης που εφαρμόστηκε ακριβώς με τον ίδιο τρόπο και την ίδια μέθοδο… Απ’ αυτή την περίοδο αρχίζει η όξυνση των αντιθέσεων ανάμεσα στις δυο αντιστασιακές οργανώσεις. Ο ΕΔΕΣ σκληραίνει την τακτική του και αρχίζει ουσιαστικά ένα διμέτωπο αγώνα, καλυμμένο ενάντια στους βασιλόφρωνες αξιωματικούς μέσα στις γραμμές του και ανοιχτό ενάντια στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Στη διαταγή του τόνιζε ότι “….πρέπει να αποφευχθεί από μέρους μας οπωσδήποτε αιματοχυσία. Να μην αρχίσουμε εμείς χειρών αδίκων”. (Πηγή : Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΑΡΤΑΣ 1940 – 1945, Α. Κουτσούκαλης, Αθήνα, 1983)

Στη φωτογραφία “Τα αδέλφια Δήμος, Γιάννης και Κώστας Φλούδας από τη Χώσεψη. Ο Δήμος Φλούδας είναι ο πρώτος νεκρός του 3/40 Συντάγματος του ΕΛΑΣ και ίσως ο πρώτος σε όλη την Ελλάδα, που σκοτώθηκε στα Τζουμέρκα στην εμφύλια σύγκρουση με τον ΕΔΕΣ.  Στις θεσσαλικές αντάρτικες ομάδες του ΕΛΑΣ, τραγουδούσαν το παρακάτω τραγούδι :

Εσύ διαβάτη που περνάς, να πας για τα Τζουμέρκα

Στη Χώσεψη να μη διαβείς, στη δόλια την Πουλιάνα…

Θα σου ραγίσει την καρδιά, αυτό το μοιρολόι

Που λέν οι Πουλιανιώτισσες, στο Φλούδα τον λεβέντη…..

Ο Γιάννης Φλούδας έπεσε στα Τζουμέρκα το 1944 και ο Κώστας Φλούδας, σκοτώθηκε κι αυτός στα Τζουμέρκα το 1944, σε σύγκρουση με τον ΕΔΕΣ, κλείνοντας την αιμάτινη σπονδή των Φλουδαίων στον αγώνα….”. (Φωτο & κείμενο από το βιβλίο του Βασίλη Σφαλτού, «ΜΝΗΜΕΣ ΑΓΩΝΩΝ», Άρτα, 1977)

Δημοσιεύθηκε στην Η Άρτα στην κατοχή και την Αντίσταση. Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *