Το κτίριο του Ορφανοτροφείου Άρτης

Δημοσιεύθηκε την 21 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

“……Το κτίριο ήταν λιθόκτιστο, με συνολική επιφάνεια περίπου 700–800 τ.μ. (περίπου 35–40 μ. μήκος επί 15–18 μ. πλάτος). Αποτελούνταν από δύο ορόφους με κεραμοσκεπή. Η κεντρική είσοδος, σε μορφή καμάρας, βρισκόταν στη μικρή πλατεία μπροστά από τον ναό και οδηγούσε σε μια εσωτερική αυλή. Πάνω από την ψηλή πύλη υπήρχε η επιγραφή:

«ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟΝ»

Στην εσωτερική αυλή δέσποζε ένας μεγάλος πλάτανος και στο κέντρο της υπήρχε πηγάδι, χαρακτηριστικό μοναστηριακών αυλών. Η αρχιτεκτονική της εισόδου –με παχύ τοίχο, ημικυκλικό τόξο και περιορισμένα ανοίγματα– παραπέμπει σε μικτό ρυθμό με στοιχεία τουρκοβυζαντινής αρχιτεκτονικής, σύμφωνα με τον οποίο ήταν κατασκευασμένα πολλά αστικά σπίτια της Άρτας. Τα μορφολογικά στοιχεία (τοίχοι, θόλοι, ανοίγματα) παραπέμπουν πιθανότατα στον 17ο–18ο αιώνα παρά σε νεότερο δημόσιο κτίσμα, ενισχύοντας την άποψη ότι πρόκειται για κτίριο επαναχρησιμοποιημένο από το παλαιό μοναστηριακό συγκρότημα.

Σε λίγες σωζόμενες φωτογραφίες διακρίνεται η εσωτερική αυλή και το κυρίως σώμα του κτιρίου με χαρακτηριστική διώροφη όψη, κεραμοσκεπή και ψηλά παράθυρα με σιδερένια διαχωριστικά. Η αναλογία των παραθύρων δείχνει ότι οι αίθουσες διέθεταν επαρκή φυσικό φωτισμό.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η μεγάλη καμαροσκέπαστη αίθουσα (θολωτή), η οποία χρησιμοποιούνταν ως εστιατόριο. Το αρχιτεκτονικό αυτό στοιχείο παραπέμπει ευθέως σε μοναστηριακή τράπεζα, στοιχείο που ενισχύει την ερμηνεία περί μοναστηριακής προέλευσης του κτιριακού πυρήνα. Με βάση τις διαστάσεις και τη διάταξη των χώρων, η χωρητικότητα του κτιρίου υπολογίζεται σε περίπου 150 άτομα…”(Πηγή : ΕΘΝΙΚΟΝ ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟΝ ΑΡΤΗΣ, Α. Καρρά, Άρτα, 2025)

Στη φωτογραφία “1944 – Η ανατολική πρόσοψη του κτιρίου του Ορφανοτροφείου Άρτης, όπου διακρίνεται η είσοδος με την χαρακτηριστική καμάρα που οδηγούσε στο εσωτερικό του κτιρίου. Η εκδήλωση που απεικονίζεται έγινε με αφορμή την απελευθέρωση της πόλης από τους Γερμανούς” (Αρχείο Α. Καρρά)

Δημοσιεύθηκε στη Οικοτροφείο Άρτης | Σχολιάστε

ΕΘΝΙΚΟΝ ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟΝ ΑΡΤΗΣ

Δημοσιεύθηκε την 21 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

“Στις σελίδες των αρχείων, στα κιτρινισμένα φύλλα του Ηπειρωτικού Βήματος και στα λίγα σωζόμενα τετράδια του Μητρώου, το Ορφανοτροφείο Άρτας εμφανίζεται σαν ένας μικρός κόσμος που έζησε για λίγο — κι όμως άφησε βαθύ ίχνος. Γεννήθηκε μέσα σε μια εποχή ανησυχιών, μετακινήσεων, φτώχειας και μεγάλων προσδοκιών, σε μια πόλη που προσπαθούσε ακόμη να βρει τον ρυθμό της μέσα σε ένα κράτος που μόλις συγκροτούσε θεσμούς κοινωνικής προστασίας.

Τα παιδιά του Ορφανοτροφείου, με τις φωνές τους στις γιορτές του Ιουνίου, τις μπάλες που κλωτσούσαν στη μεγάλη αλάνα και τα μικρά επαγγέλματα που μάθαιναν στα εργαστήρια, έγιναν —χωρίς να το γνωρίζουν— φορείς μιας ιστορίας που δεν αποτυπώνεται μόνο σε ημερομηνίες. Οι φωτογραφίες της ποδοσφαιρικής ομάδας, τα χαμόγελα και τα βλέμματά τους, αποκαλύπτουν κάτι περισσότερο από την καθημερινότητα ενός ιδρύματος: αποτυπώνουν την προσπάθεια μιας ολόκληρης κοινωνίας να φτιάξει μέλλον μέσα από τις δυσκολίες.

Γύρω τους κινούνταν γυναίκες που άφηναν για λίγο τα σπίτια τους για να οργανώσουν εράνους, δάσκαλοι που προσπαθούσαν να εμφυσήσουν γνώση και πειθαρχία, μικροευεργέτες και πρόσφυγες που κουβαλούσαν τις δικές τους ιστορίες απωλειών. Το Ορφανοτροφείο έγινε σημείο συνάντησης όλων αυτών: ένα εργαστήρι κοινωνικής συνοχής, αλλά και ένας καθρέφτης των ορίων μιας πόλης χωρίς μεγάλη οικονομική δύναμη — μιας κοινωνίας που στήριζε όσο μπορούσε, συχνά με το υστέρημά της.

Κι όμως, μέσα σε αυτά τα όρια γεννήθηκαν πράγματα ανθεκτικά: φιλίες, στιγμές χαράς, η άνθηση του τοπικού ποδοσφαίρου, τα πρώτα βήματα εργατικότητας, η συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια σφαίρα. Το ίδρυμα υπήρξε ένας μικρός φάρος στην ταραγμένη δεκαετία του ’30, όταν η Ευρώπη παρακολουθούσε την άνοδο του φασισμού και η Ελλάδα πάλευε με κρίσεις και ιδεολογικές εντάσεις. Σε αυτό το περιβάλλον, η ύπαρξη ενός θεσμού που πρόσφερε καταφύγιο, γνώση και ρυθμό ζωής γίνεται ακόμη πιο εύγλωττη.

Σήμερα, κοιτάζοντας πίσω, το Ορφανοτροφείο Άρτας δεν μοιάζει απλώς με έναν θεσμό που έπαψε να υπάρχει. Μοιάζει με μια μικρή ανθρώπινη ιστορία που διασώθηκε παρά την περιθωριακή της θέση: ιστορία ενός τόπου που διαμορφωνόταν, ενός κράτους που μάθαινε να φροντίζει, παιδιών που μεγάλωσαν μέσα σε μια μεγάλη οικογένεια χωρίς μητέρα και πατέρα, αλλά με μια κοινότητα που προσπάθησε — συχνά ατελώς, αλλά με καλό σκοπό.

Το αποτύπωμά του ζει σήμερα όχι μόνο στα αρχεία, αλλά στη μνήμη της πόλης, στις αφηγήσεις των απογόνων, στις φωτογραφίες των «παιδιών με τις φανέλες». Και σε όσα μας αποκαλύπτει για την εποχή του: γιατί η ιστορία των ορφανοτροφείων δεν είναι ιστορία κτηρίων, αλλά ιστορία ανθρώπων. Το Ορφανοτροφείο Άρτας υπήρξε ένας μικρός, εύθραυστος αλλά βαθιά ανθρώπινος κόσμος — ένα ίχνος που άξιζε να ξαναδιαβαστεί….” (Α. Καρρά)

Μπορείτε να διαβάσετε την εργασία στο λινκ https://doxesdespotatou.com/wp-content/uploads/2025/11/ΕΘΝΙΚΟΝ-ΟΡΦΑΝΟΤΡΟΦΕΙΟΝ-ΑΡΤΗΣ.pdf

ή στο λινκ https://independent.academia.edu/AnastasiaKarra4

Δημοσιεύθηκε στη Οικοτροφείο Άρτης | Σχολιάστε

Περιμένοντας τον υποψήφιο Δήμαρχο Αρταίων

Δημοσιεύθηκε την 20 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

1974: Ένας χρόνος μετά τη Μεταπολίτευση και λίγο πριν από τις πρώτες ελεύθερες δημοτικές εκλογές στην Άρτα, που θα πραγματοποιούνταν το 1975. Υποψήφιοι Δήμαρχοι ήταν οι Γκίζας, Σιμεντζής και Κοσσυβάκης. Στη φωτογραφία, οι κάτοικοι της οδού Ανεμομύλων ετοιμάζονται να υποδεχτούν τον υποψήφιο —και συγχωριανό τους— Χρήστο Γκίζα, σε έναν δρόμο στρωμένο με τριαντάφυλλα. (Φωτο από αρχείο Σταύρου Μαστοράκη)

Δημοσιεύθηκε στη Η Άρτα στο πέρασμα του χρόνου | Σχολιάστε

Μαθαίνοντας ραπτομηχανή…

Δημοσιεύθηκε την 20 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

Μια υπέροχη, παλιά φωτογραφία από μια σχολική αίθουσα ραπτικής στην Άρτα, ξεθωριασμένη από το χρόνο — τα κορίτσια καθισμένα στα θρανία, συγκεντρωμένα, και μπροστά η κλασική ραπτομηχανή Singer, σύμβολο μιας άλλης εποχής. Μια ζεστή ματιά στο παρελθόν.

Η εταιρεία Singer στην Άρτα, στεγάζονταν στο οίκημα Βαβέκη, επί της Σκουφά, απέναντι από τον Κακαβά. (Φωτο από αρχείο Σ. Μαστοράκη)

Δημοσιεύθηκε στη Το εμπόριο στην Άρτα | Σχολιάστε

ΑΕΤΟΣ, 1958

Δημοσιεύθηκε την 20 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

«Οι 4 εικονιζόμενοι παίκτες του ΑΕΤΟΥ – Κ. Αμβράζης, Ν. Μαστρογιάννης, Ευαγ. Μπακατσέλος, Κ. Παπαδημητρίου – μαζί με τον Βασιλ. Ρέντζο είχαν παρουσιαστεί στα Κέντρα Νεοσυλλέκτων για κατάταξη την Δευτέρα. Την Κυριακή έπαιζαν με τον ΠΑΝΑΜΒΡΑΚΙΚΟ. Τότε…για να πάρεις άδεια εξόδου έπρεπε να έχεις καθίσει «μέσα» 40 ημέρες. Όμως, ο τότε Πρόεδρος του ΑΕΤΟΥ, ο φαρμακοποιός Γεώργιος Αναλογίδης, κατάφερε και τους έφερε «αόρκιστους» το Σάββατο – την Κυριακή …φάγαμε τριάρα…» (Φωτο & Παρουσίαση Κ. Μπανιάς)

Δημοσιεύθηκε στη Η ομάδα του Αετού | Σχολιάστε

Ο Αμβρακικός του 17ου αιώνα: ο βενετικός χάρτης που αποκαλύπτει την Άρτα, τα χαμένα δάση της και τις πρώτες επιχειρήσεις στην περιοχή

Δημοσιεύθηκε την 19 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

Ο χάρτης που παρουσιάζεται εδώ, προερχόμενος από την Ψηφιακή Συλλογή της Αυστριακής Εθνικής Βιβλιοθήκης, φέρει τη χρονολογία “μετά το 1684” – τη χρονιά της παράδοσης της Πρέβεζας στη Βενετία. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σπάνιο τεκμήριο, με αναλυτικές περιγραφές της περιοχής και γι’ αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την ιστοριογραφία της Άρτας και του Αμβρακικού Κόλπου.

Παρότι ο χάρτης εστιάζει στη στρατιωτική δράση στην είσοδο του κόλπου, η αξία του για την περιοχή της Άρτας είναι πολύ ευρύτερη: αποτυπώνει για πρώτη φορά με τέτοια σαφήνεια το φυσικό τοπίο του Αμβρακικού, την πυκνή δασική κάλυψη της εποχής, τις χαμηλές και ρηχές εκτάσεις και τις οχυρωμένες θέσεις που επηρέαζαν άμεσα τη ζωή στην ενδοχώρα.

Η Άρτα και ο Κόλπος της Άρτας στις αρχές του 17ου αιώνα

Ο χάρτης δείχνει ότι ο Αμβρακικός δεν ήταν απλώς θαλάσσιος κόλπος· ήταν μια κρίσιμη στρατιωτική και υδρογεωγραφική πύλη προς την ενδοχώρα της Άρτας. Για τις βενετικές δυνάμεις, η δυνατότητα ελέγχου των ακτών και των ρηχών νερών είχε καθοριστική σημασία, καθώς ολόκληρη η βόρεια παραλία λειτουργούσε ως φυσική «προσέγγιση» προς την πόλη της Άρτας.

Η καταγραφή των ρηχών νερών και των δασών (που σημειώνονται επανειλημμένα ως boschi) δείχνει ότι η περιοχή ήταν τότε πολύ πιο πράσινη, πιο υγρή και περισσότερο κλειστή από ό,τι σήμερα. Το τοπίο αυτό είχε στρατηγική σημασία: τα δάση παρείχαν κάλυψη, οι βάλτοι και τα ρηχά νερά δυσκόλευαν τις αποβάσεις, και οι λοφώδεις απολήξεις δημιουργούσαν φυσικά σημεία επιτήρησης.

Τα δάση της Άρτας και των ακτών του Αμβρακικού (17ος–18ος αι.)

Ο χάρτης επιβεβαιώνει όσα αναφέρουν οι περιηγητές και οι διοικητικές πηγές της εποχής: η Άρτα και οι ακτές του κόλπου διέθεταν εκτεταμένα δάση, τα οποία σήμερα έχουν κατά μεγάλο μέρος εξαφανιστεί.

Βενετικές πηγές του 16ου–17ου αιώνα μιλούν για «boschi bassi», «boschi secchi» και πυκνή βλάστηση γύρω από τον κόλπο. Ο καπετάνιος Balducci, που μνημονεύεται στον ίδιο τον χάρτη, είχε εντολή να καταγράψει όχι μόνο τα ρηχά νερά αλλά και τις δασικές εκτάσεις, επειδή επηρέαζαν την κίνηση των γαλερών και τη διάταξη των φυλακίων.

Στα τέλη του 17ου αιώνα, ο Gemelli Careri μνημονεύει τις «δασωμένες όχθες» του Αμβρακικού φτάνοντας στην περιοχή, ενώ οθωμανικές καταγραφές αναφέρονται σε δασικούς πόρους και ξυλεία γύρω από την Άρτα.

Η έντονη αποψίλωση έρχεται αργότερα, τον 18ο αιώνα, όταν οι Γάλλοι και άλλες ευρωπαϊκές δυνάμεις χρησιμοποιούν τη ξυλεία των ακτών για οχυρωματικά έργα και ναυπηγικές ανάγκες. Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο W. M. Leake διαπιστώνει ήδη σημαντική απώλεια δασών σε σύγκριση με τις παλιές περιγραφές.

Ο τόπος, όπως φαίνεται στον χάρτη του 1604, είναι ένα εντελώς διαφορετικό φυσικό τοπίο από το σημερινό. Και αυτό καθιστά τον χάρτη ντοκουμέντο πρώτης γραμμής για τη φυσική ιστορία της Άρτας.

Ο χάρτης του 17ου αι.: μια από τις πρώτες χαρτογραφημένες «εικόνες» του Αμβρακικού

Ο χάρτης αποτυπώνει:

  • τις θέσεις των στρατευμάτων
  • τα δάση και τα ξέφωτα
  • τις ρηχές περιοχές του κόλπου
  • τις πιθανές αποβάσεις
  • τις κινήσεις Βενετών και Τούρκων
  • και τα σημεία που σηματοδοτούσαν την επιτήρηση της ακτής

Ξεχωρίζει η αναφορά στη «παραπλανητική απόβαση» των γαλερών της Τοσκάνης (finto sbarco), μια τακτική που οι Βενετοί χρησιμοποίησαν συχνά στον 17ο αιώνα.

Ο χάρτης ολοκληρώνεται με την σημείωση της παράδοσης της Πρέβεζας στις 29 Σεπτεμβρίου 1684, ανήμερα του Αγίου Μιχαήλ Αρχαγγέλου, γεγονός που τον τοποθετεί με ακρίβεια στο ιστορικό του πλαίσιο.

✅ Τα σημεία του χάρτη (A–Q) με τη μετάφρασή τους

A. Το φρούριο της Πρέβεζας.
B. Σπίτια κάτω από το φρούριο.
C. Δάσος σε λοφίσκο όπου είχαν θεαθεί πολλές στρατιωτικές σκηνές.
D. Θέση δίπλα στο δάσος όπου παρουσιάστηκαν περίπου εκατό Τούρκοι σε διάταξη μάχης.
E. Θέσεις με πολλές σκοπιές, πεζές και έφιππες.
F. Θέσεις όπου παρατηρήθηκαν τμήματα πεζικού και ιππικού.
G. Μέρη όπου στήνονταν ενέδρες· ακούγονταν άλογα να περνούν από την πεδιάδα.
H. Δάση και πεδιάδα από τη μεριά του Αμβρακικού.
I. Ρηχά νερά και ξέρες μετρημένες από τον καπετάνιο Balducci.
K. Θέση “Casalone” ή “Manetta”, όπου είχαν στηθεί οι θέσεις ενόψει της απόβασης.
L. Τα δάση της Άρτας.
M. Οι γαλέρες της Τοσκάνης για την παραπλανητική απόβαση.
N. Οι βασιλικές γαλέρες της Βενετίας.
O. Πορεία προς την περιοχή του Άρτας· ο Κόλπος της Άρτας.
Q. Η παράδοση της Πρέβεζας στις 29 Σεπτεμβρίου 1684, ημέρα του Αγίου Μιχαήλ.

Η σημασία του τεκμηρίου

Για την Άρτα, ο χάρτης αυτός είναι πολύ περισσότερος από πολεμικό σχέδιο:

  • αποτελεί την παλαιότερη λεπτομερή απεικόνιση του Αμβρακικού
  • καταγράφει δάση που πλέον δεν υπάρχουν
  • δείχνει τα στρατηγικά σημεία που συνέδεαν κόλπο και ενδοχώρα
  • αποτυπώνει τις πρώτες βενετικές επιχειρήσεις στον χώρο
  • επιβεβαιώνει την ιστορική γεωγραφία της περιοχής πριν τις μεγάλες αλλοιώσεις του 18ου–19ου αιώνα

Πρόκειται για ένα τεκμήριο εξαιρετικής σημασίας όχι μόνο για την Πρέβεζα, αλλά για όλον τον χώρο του Αμβρακικού και ειδικά για την Άρτα.

Ο χάρτης του 1684 ανοίγει ένα παράθυρο σε έναν Αμβρακικό πολύ πιο άγριο, δασωμένο και στρατηγικά φορτισμένο από ό,τι τον γνωρίζουμε σήμερα.
Για πρώτη φορά αποτυπώνεται με τέτοια καθαρότητα η σχέση της Άρτας με τον κόλπο, το φυσικό τοπίο της εποχής και η γεωπολιτική σημασία της περιοχής.

Πρόκειται για ένα ντοκουμέντο που δικαιούται να γίνει σημείο αναφοράς για όποιον μελετά την ιστορία της Άρτας και του Αμβρακικού.

Μπορείτε να δείτε τον χάρτη στο λινκ

Δημοσιεύθηκε στη Ο Αμβρακικός και τα λιμάνια του | 4 σχόλια

Σε πάροδο της οδού Ανεμομύλων….

Δημοσιεύθηκε την 18 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

Σε μια πάροδο της οδού Ανενομύλων, το σπίτι της φωτογραφίας αποπνέει την ατμόσφαιρα ενός παλιού ηπειρώτικου σπιτιού της δεκαετίας του ’50. Το σκηνικό έχει μια ήρεμη, νοσταλγική χροιά, σαν να κρύβει ιστορίες περασμένων χρόνων που μένουν ζωντανές μέσα στη φθορά και τη γοητεία του χώρου.

Η πέτρινη τοιχοποιία, τα μπλε κουφώματα και η σκάλα με τα μεταλλικά κιγκλιδώματα συνθέτουν μια εικόνα που σε πλημμυρίζει με ζεστασιά. Η βλάστηση —ιδίως η κληματαριά που απλώνεται στην πρόσοψη— προσθέτει μια αίσθηση ελαφριάς εγκατάλειψης αλλά και φυσικής ομορφιάς, σαν το σπίτι να συνεχίζει να “αναπνέει” μέσα στον χρόνο.

Το υγρό έδαφος με τις πρασινάδες και η απαλή, συννεφιασμένη φωτεινότητα ενισχύουν την αίσθηση μιας ήσυχης, νοσταλγικής γωνιάς, λίγο κρυμμένης μέσα στην πόλη.

Δημοσιεύθηκε στη Ό,τι έχει απομείνει απ’ την Άρτα του χτες….. | Σχολιάστε

Στην Πλατεία Διαμάντη….

Δημοσιεύθηκε την 18 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

Μια και αναφερθήκαμε πρόσφατα στο πρατήριο της SHELL του Κ. Χρηστάκη, εδώ μια φωτογραφία της οδού Αμβρακίας στο ύψος της πλατείας Διαμάντη από το αρχείο του κ. Σταύρου Μαστοράκη, στα μέσα της δεκαετίας του ’50. Στο βάθος το πρατήριο όπως φαίνεται από την πλευρά του δρόμου (Δείτε παλαιότερη ανάρτηση εδώ).

Ευχαριστώ θερμά τον κ. Σταύρο Μαστοράκη για την πρόσβαση στο πλούσιο φωτογραφικό του αρχείο.

Δημοσιεύθηκε στη Οι Πλατείες | Σχολιάστε

Ο Παρασκευάκης!

Δημοσιεύθηκε την 17 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

Έτσι τιτλοφορείται η παρακάτω φωτογραφία που είναι μάλλον από την περιοχή των Ραδοβιζίων, ίσως από τη Χελώνα, αν κρίνουμε από το βουνό που υψώνεται στο βάθος.

Εδώ ο γερο – Παρασκευάκης στέκει σαν κομμάτι του τοπίου· σαν να τον γέννησε το ίδιο το βουνό. Η κάπα του — χοντρή, μάλλινη, βαριά σαν χειμωνιάτικη σιωπή — πέφτει πάνω στους ώμους του σαν μανδύας αρχαίου οδοιπόρου. Στα ορεινά της Άρτας, η κάπα δεν ήταν ρούχο· ήταν καταφύγιο. Ασπίδα ενάντια στον άνεμο που κατέβαινε από το Γάβρογο, στον υγρό κρύο αέρα που έμπαινε στα κόκαλα, στις μακριές νύχτες που έσβηναν μόνο από το πρώτο φως.

Κάθε ίνα τέτοιων ενδυμάτων κουβαλούσε ιστορίες: το σκούρο χρώμα από το ανεπεξέργαστο γίδινο μαλλί, το βάρος από τα χρόνια χρήσης, τη ζεστασιά που κάποτε προσέφεραν σε ανθρώπους που περπατούσαν μονοπάτια δύσβατα, που έβγαζαν το μεροκάματο με τα χέρια. Η κάπα ήταν ο σύντροφος του χωρικού, όπως το μπαστούνι του στο χώμα — σταθερό, αξιόπιστο, προέκταση του σώματός του.

Το πρόσωπό του — βαθύ, σκαμμένο από καιρούς και χειμώνες — μοιάζει σαν χάρτης μιας ζωής που γράφτηκε πάνω στο δέρμα. Οι ρυτίδες γύρω από τα μάτια του, πυκνές σαν ρεματιές στο βουνό, δείχνουν άνθρωπο που είδε πολλά και μίλησε λίγο. Το βλέμμα του δεν έχει τη διαύγεια της νιότης, αλλά κάτι πιο δυνατό: μια γαλήνια αποδοχή, μια σοφία που δεν διδάσκεται· μόνο βιώνεται.

Και πάνω στο κεφάλι του, το μικρό φέσι — φθαρμένο, στραβοφορεμένο, σαν να το είχε χρόνια — ολοκληρώνει την εικόνα. Δεν είναι απλώς κάλυμμα· είναι συνέχεια του ίδιου του Παρασκευάκη, κομμάτι της ταυτότητάς του. Φέρνει στον νου μια εποχή όπου τέτοια καπέλα δεν ήταν στολίδι, αλλά καθημερινό σημάδι αξιοπρέπειας και τάξης. Το φέσι του, ελαφρά γερτό, μοιάζει να κρατά το τελευταίο ίχνος νεότητας σε ένα σώμα που η ζωή το λύγισε, αλλά δεν το έσπασε.

Ο Παρασκευάκης, έτσι όπως ακουμπά στο ραβδί του, μοιάζει με φύλακα μιας εποχής όπου οι άνθρωποι ντύνονταν όχι για να ομορφύνουν, αλλά για να αντέξουν. Στο φόντο, τα λιτά σπίτια με τις πέτρινες αυλές και τις στέγες χαμηλωμένες απέναντι στον άνεμο, συμπληρώνουν την εικόνα μιας κοινωνίας που υπάκουε στους ρυθμούς της φύσης, και όχι το αντίστροφο.

Έτσι, μέσα σε αυτό το ασπρόμαυρο φως της δεκαετίας του ’60, η ενδυμασία γίνεται γλώσσα. Μιλά για αυτονομία, για σκληραγωγία, για έναν κόσμο που ζούσε με λίγα, αλλά στεκόταν όρθιος όπως ο ίδιος ο άντρας στη φωτογραφία: απλός, σκυφτός από το βάρος μιας σκληρής, βουνίσιας ζωής, αλλά αγέρωχος απέναντι στον χρόνο. (Φωτο από ιδιωτικό αρχείο – Κείμενο Α. Καρρά).

Δημοσιεύθηκε στη Αρτινά Πρόσωπα και Παρέες | Σχολιάστε

Ρετσιανά Άρτης

Δημοσιεύθηκε την 17 Νοεμβρίου 2025 από Anastasia Karra

Παλιά φωτογραφία από την δεκαετία του ’60 που απεικονίζει το κοινοτικό κατάστημα, την εκκλησία, το σχολείο και τα καφενεία στο Ρετσιανά Άρτης.

Τα Ρετσιανά ή Ρετζιανά, όπως αναγράφονται στην φωτογραφία, βρίσκεται στα Ραδοβίζια και ήταν παλιά συνοικισμός του Βελετζικού. Δυστυχώς δεν μπορέσαμε να βρούμε άλλα στοιχεία γι’ αυτό το χωριό που είναι γνωστό στους φυσιολάτρες για τις Σούδες, δηλαδή μικρούς καταρράκτες που βρίσκονται περίπου 2 χιλ. στα βόρεια του χωριού. (Φωτο από ιδιωτικό αρχείο)

Δημοσιεύθηκε στη Τα Ραδοβίζια και τα χωριά τους | Σχολιάστε