Δόξες Αγήραντες του Δεσποτάτου

————————
«…..Όλη η Ελλάδα είχε κατακλυσθεί από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς. Στην Άρτα δρούσαν τότε διάφορες αντάρτικες ομάδες χωρίς συνοχή και ολοκληρωμένη καθοδήγηση. Στις 10 Οκτωβρίου του 1942, μια ομάδα πάνοπλων Γερμανών περνούσε από την περιοχή του Διχομοιρίου, ήταν περίπου 13 άτομα και είχαν 2 ζώα φορτωμένα με πολεμικό υλικό. Στο Διχομοίρι, άνθρωποι που κατείχαν ελαφρύ οπλισμό παρακολουθούσαν από μακριά και προσπαθούσαν ανά πάσα στιγμή να τους χτυπήσουν. Η πρώτη προσπάθεια ήταν να γίνει το χτύπημα στον «Κούφαλο», αλλά ο Μήτσος Παχούλας τους απέτρεψε διότι υπήρχε ο φόβος των αντιποίνων. Έτσι συνεχίστηκε η παρακολούθηση και παράλληλα ειδοποιήθηκαν όσοι τότε κατείχαν όπλα. Αποφασίστηκε να χτυπήσουν στη θέση Μαραθόρεμα, όπου σμίγουν τα δυο ποτάμια. Οι Γερμανοί βάδιζαν στην άκρη του ποταμού καθ’ όλη την διαδρομή.
Μια ομάδα ανοργάνωτη υπό τον Ηλία Λουτσάρη ταμπουρώθηκε σε απόσταση 200 μέτρων, στη θέση «Ραχούλα». Στο ποτάμι, στο πέρασμα ήταν ο Θωμάς Χ. Μπούργος, ο Ηρακλής Β. Μπούργος, ο Νίκος Β. Μπούργος ενώ ο Λεωνίδας Β. Μπούργος ήταν άοπλος σε ένα καραούλι, αλλά έδινε οδηγίες φωνάζοντας στους άλλους. Ο Χρήστος Δ. Καραμπίκας ήταν έτοιμος σε απόσταση 250 μέτρων με πολυβόλο. Όταν έφτασαν οι Γερμανοί στην ένωση των ποταμών στο Μαραθόρεμα, άρχισε η μάχη. Η ομάδα του Ξηροκάμπου δρούσε εκ του ασφαλούς από μακριά. Η μάχη όταν άρχισε ήταν βραδάκι, μετά τις 4 μ.μ. Η ομάδα των Μπουργαίων έπαιξε καταλυτικό ρόλο διότι έδρασε υπό την κάλυψη των μεγάλων πετρών από απόσταση 30-40 μέτρων. Η μάχη κράτησε περίπου 4 ώρες. Στον τόπο της μάχης σκοτώθηκαν 7 Γερμανοί και ένα μουλάρι. Τρεις Γερμανοί διέφυγαν και κατά πληροφορίες πήγαν και παραδόθηκαν στο Βουργαρέλι, σε ομάδα του Ζέρβα. Από πληροφορία του Χρήστου Δ. Καραμπίκα, ένας Γερμανός συνελήφθη αιχμάλωτος, όπου ύστερα από καιρό, σε μάχη κοντά στην Άρτα, στο Καραμούτσι, όταν είδε τους άλλους ομοεθνούς του, έφυγε προς το μέρος τους. Όταν τέλειωσε η μάχη και ο Ηρακλής Μπούργος έφευγε προς Πέρα Καλεντίνη, δέχτηκε ανεπιτυχώς σφαίρα, γυρίζοντας είδε τη λάμψη και την ανταπέδωσε. Ο Γερμανός έπεσε νεκρός στο ποτάμι. Την τοποθεσία αυτή οι κάτοικοι την ονομάζουν «Στου Γερμανού». Ήμουν – αναφέρει ο Γρηγόρης Μπεσλίκας – 11 χρόνων τότε, κρυμμένος πίσω από έναν πλάτανο και είδα τη μάχη καθ’ όλη τη διάρκειά της από απόσταση 400 μέτρων. Ο τελευταίος Γερμανός πληροφορήθηκα ότι διέφυγε στην Άνω Καλεντίνη, όπου τον συνέλαβαν οι κάτοικοι και σώθηκε μετά από παρέμβαση του Στέλιου Γ. Κλάγκου. (Λέγεται ότι μετά από χρόνια, όταν ο Στέλιος Κλάγκος πήγε μετανάστης στη Γερμανία, συναντήθηκε τυχαία με τον επιζώντα Γερμανό, ο οποίος τον αναγνώρισε, τον φιλοξένησε, του βρήκε δουλειά σε εργοστάσιο, ανταποδίδοντας το καλό που του έκανε στην Κατοχή).
Την επόμενη μέρα, οι κάτοικοι της γύρω περιοχής έθαψαν τους νεκρούς Γερμανούς. Το δεύτερο μουλάρι που επέζησε το πήρε ο Μήτσο Μπεσλίκας και αργότερα ο Ηλίας Λουτσάρης το επιστράτευσε. Οι διαφυγόντες Γερμανοί ειδοποίησαν τη διοίκησή τους και τις επόμενες ημέρες αναγνωριστικά αεροπλάνα πέρασαν από την περιοχή. Οι κάτοικοι από το φόβο αντιποίνων έθεσαν σε μερικές τοποθεσίες που είχαν οπτικό πεδίο, καραούλια. Οι Γερμανοί, μετά από 4 ημέρες, με δύναμη 2 λόχων κατόρθωσαν και πέρασαν απαρατήρητοι σχεδόν και έφτασαν στον τόπο της μάχης. Οι κάτοικοι όταν αντιλήφθηκαν την άφιξη των Γερμανών κρύφτηκαν μέσα στο πυκνό δάσος και τα λαγκάδια. Όταν οι Γερμανοί είδαν ότι δεν υπήρχε καμιά αντίσταση, έβαλαν φωτιά και έκαψαν τα σπίτια, τις καλύβες και τα ζώα των κατοίκων στη θέση Κοκκινόπουλου. Στους ανθρώπους αυτούς δεν έμεινε τίποτα εκτός από τα ρούχα που φορούσαν. Οι Γερμανοί ξέθαψαν τους νεκρούς και τους πήραν μαζί τους….» (Μαρτυρία του Γρηγόρη Μπεσλίκα, όπως καταγράφηκε στο βιβλίο ΟΡΕΙΝΗ ΑΡΤΑ – ΦΩΝΗ ΒΟΩΝΤΟΣ ΕΝ ΤΗ ΕΡΗΜΩ, Θ. Σ. Σπύρου,2005)

Στη φωτογραφία «Η περιοχή Μαραθόρεμα όπου έγινε η μάχη» από το ίδιο βιβλίο.

———————–
1-8-42
ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ ΗΛΘΕ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΤΑΒΟΥΛΑΡΗΣ ΓΑΜΒΡΟΣ ΤΟΥ ΡΑΒΔΟΥ ΚΑΙ ΜΑΣ ΕΙΠΕ ΟΤΙ Ο ΜΥΡΙΔΑΚΗΣ Μ.,ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΣ Κ.ΚΑΙ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΘΑ ΕΛΘΟΥΝ ΑΥΡΙΟ ΤΟ ΠΡΩΙ.Ο ΔΗΜΟΣ ΕΠΙΣΤΡΕΨΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΜΠΕΣΟΝ ΜΑΣ ΕΙΠΕ ΟΤΙ Ο ΔΗΜΗΤ. ΙΣΚΟΣ ΘΑ ΣΤΕΙΛΗ ΝΑ ΜΑΣ ΠΑΡΗ._
2-8-42
ΤΗΝ 4ην ΩΡΑΝ ΗΛΘΑΝ ΟΙ ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΣ ΜΥΡΙΔΑΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ.ΤΟΥΣ ΕΦΕΡΕΝ Ο ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗΣ.ΕΜΕΙΝΑΝ ΣΤΟ ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟ ΠΑΥΛΙΑΔΑΣ ΣΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΜΑΚΡΗ.Ο ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΒΛΑΣΦΗΜΟΣ. ΦΑΓΑΜΕ ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΣΤΗ ΒΡΥΣΗ ΨΗΤΟ ΚΡΕΑΣ.ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΦΑΓΑΜΕ ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ ΓΡΑΙΚΙ ΟΠΟΥ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΚΑΝΕΙ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΗΣ Η ΜΠΟΜΠΟΤΑ (ΚΟΥΛΟΥΡΑ) ΑΓΝΩΣΤΗ ΓΙΑ ΜΑΣ ΤΟΥΣ ΚΡΗΤΕΣ ΑΓΝΟΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΓΕΥΣΗ ΤΗΣ. Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΚΑΝΗ ΚΟΥΡΑΓΙΟ ΜΕ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΤΟΥ ΕΞΕΔΗΛΩΣΕ ΤΗΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗΝ ΤΟΥ ΛΕΓΟΝΤΑΣ «ΒΡΕ ΠΑΙΔΙΑ ΝΑ ΤΟ ΨΩΜΙ ΠΟΥ ΕΙΧΑ ΝΑ ΦΑΩ ΕΔΩ ΚΑΙ 25 ΧΡΟΝΙΑ ΚΑΙ ΠΟΥ ΤΟΣΟΝ ΑΠΟΘΥΝΗΣΑ « ΟΜΩΣ ΤΟ ΘΕΩΡΟΥΜΕΝΟ ΕΚΕΙΝΟ ΜΠΑΤΕΣΠΑΝΙ ΤΟΣΟΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ ΟΣΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΜΑΣ ΔΥΣΚΟΛΑ ΚΑΤΕΒΑΙΝΕ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ.Ο ΙΣΚΟΣ ΔΕΝ ΦΑΝΗΚΕ ΚΑΙ ΚΑΜΙΑ ΕΙΔΗΣΗ ΔΕΝ ΕΧΟΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ._
3-8-42
ΤΗΝ 19ην ΩΡΑΝ ΕΡΧΕΤΑΙ Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΑΓΚΑΣ ΜΕ ΕΝΑ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΣΚΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΝΤΟΛΗΝ ΑΠ ΑΥΤΟΝ ΝΑ ΜΑΣ ΟΔΗΓΗΣΗ ΓΙΑ ΑΛΛΗΝ ΤΟΠΟΘΕΣΙΑΝ. ΑΦΟΥ ΦΑΓΑΜΕ ΤΗΝ 21ην ΩΡΑΝ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ,ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΣ,ΜΠΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΕΓΩ ΑΝΑΧΩΡΟΥΜΕΝ.Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΟΛΥ ΚΟΠΕΙΩΔΗΣ ΔΙ ΑΠΟΚΡΗΜΝΩΝ ΒΡΑΧΩΝ ΚΑΙ ΧΩΡΙΣ ΔΡΟΜΟ,ΑΝΗΦΟΡΟΣ.ΠΕΡΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΚΟΥΣΤΑΡΟΥ ΤΗΝ 24ην ΩΡΑΝ._
4-8-42
ΤΗΝ 2αν ΩΡΑΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΑΜΕ ΕΙΣ ΤΑ ΠΡΩΙΜΑ ΧΩΡΑΦΙΑ ΤΟΝ ΚΩΣΤΑ ΒΡΑΖΟ.ΕΙΣ ΤΑΣ 3.30 ΩΡΑΝ ΦΘΑΣΑΜΕ ΣΤΟ ΚΑΛΥΒΙ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΒΡΑΖΟΥ ΕΙΣ ΘΕΣΙΝ ΜΕΡΟΓΓΟΒΟ ΣΑΚΑΡΕΤΣΙΟΥ (ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΠΕΡΔΙΚΑΚΙ) ΟΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΣΤΑΝΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΑΠΟΤΕΛΟΥΜΕΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΥΖΥΓΟ ΤΟΥ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΝ ΚΑΙ ΝΙΚΟΛΑΟΝ ΦΑΝΟΥΛΑΣ ΚΑΙ ΑΓΑΘΗΣ.ΜΑΣ ΠΕΡΙΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΠΟΛΥ,ΦΑΓΑΜΕ ΚΑΛΑ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΠΗΓΑΜΕ ΣΤΟ ΓΙΑΤΑΚΙ ΜΑΣ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΠΑΝΥΨΗΛΑ ΕΛΑΤΑ.Ο ΚΩΣΤΑΣ ΒΡΑΖΟΣ ΕΧΕΙ ΑΔΕΛΦΟ ΤΟΝ ΓΕΩΓΙΟ. Ο ΚΩΣΤΑΣ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΛΥΤΕΡΟΣ. ΤΗΝ 10.30 ΩΡΑΝ ΗΛΘΕ Ο ΓΥΙΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ, Ο ΜΗΤΣΟΣ ΚΑΙ Ο ΣΤΕΛΙΟΣ ΖΑΡΟΥΛΑΣ, 26 ΕΤΩΝ ΑΝΑΠΗΡΟΣ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ. ΚΟΙΜΗΘΗΚΑΜΕ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΑ ΕΛΑΤΑ ΘΑΥΜΑΣΙΑ._
5-8-42
7 ΩΡΑ ΗΛΘΕ Ο ΜΗΤΣΟΣ ΙΣΚΟΣ.ΜΑΖΙ ΤΟΥ ΕΙΧΕ ΤΟΝ ΠΑΝΟ ΑΡΟΝΙΑΔΟΝ ΑΠΟ ΤΑ ΕΠΙΓΓΙΑΝΑ ΤΗΣ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ.14 ΩΡΕΣ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΔΩ.Ο ΠΑΝΟΣ ΜΑΣ ΕΙΠΕΝ ΠΩΣ ΕΧΕΙ 83 ΑΝΔΡΕΣ ΟΠΛΙΣΜΕΝΟΥΣ.ΣΥΝΕΖΗΤΗΣΕ ΑΡΚΕΤΗ ΩΡΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ.ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΑΙ ΠΡΩΤΑΙ ΕΠΑΦΑΙ.ΤΗΝ 18ην ΩΡΑ ΕΦΥΓΕ ΜΑΖΥ Μ ΕΝΑ ΦΥΓΟΔΙΚΟ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟΝ ΕΙΧΕ ΜΑΖΥ ΤΟΥ.ΕΙΣ ΤΟΝ ΙΣΚΟΝ ΕΔΩΣΑ ΤΑ ΕΝΑΠΟΜΕΙΝΑΝΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΜΟΥ ΑΠΟ ΤΑΣ ΑΘΗΝΑΣ 45000 ΔΡΧ.Ο ΙΣΚΟΣ ΠΗΓΕ ΣΤΟ ΣΑΚΑΡΕΤΣΙ.Η ΑΦΙΞΙΣ ΜΑΣ ΣΤΟ ΜΕΡΟΓΓΟΒΟ ΑΡΧΙΣΕ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΓΝΩΣΤΗ ΚΑΙ ΜΕΙΣ ΔΙΑΔΩΣΑΜΕ ΟΤΙ ΕΙΜΕΘΑ ΣΑΡΙΤΖΗΔΕΣ (ΤΕΧΝΙΤΑΙ ΠΟΥ ΣΧΙΖΟΥΝ ΤΑ ΣΑΝΙΔΙΑ)._
6-8-42
ΤΗΝ 10ην ΩΡΑΝ ΗΛΘΕΝ Ο ΘΩΜΑΣ ΖΑΓΓΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΝΤΟΥΝΙΣΤΑ,ΟΠΟΥ ΕΙΧΕ ΠΑΕΙ ΚΑΤ ΕΝΤΟΛΗΝ ΤΟΥ ΙΣΚΟΥ ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΦΕΡΕΙ ΕΑΝ ΤΥΧΟΝ ΥΠΗΡΧΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΙ.ΜΑΣ ΕΙΠΕ ΠΩΣ ΔΕΝ ΕΙΧΑΝ ΤΙΠΟΤΑ.Ο ΙΣΚΟΣ ΕΦΕΡΕ ΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΑΚΑΡΕΤΣΙ ΟΤΙ ΟΙ ΑΓΓΛΟΙ ΜΠΗΚΑΝ ΣΤΟ ΤΟΜΠΡΟΥΚ ΚΑΙ ΠΩΣ ΟΙ ΡΩΣΣΟΙ ΓΥΡΙΣΑΝ ΠΙΣΩ ΤΟΥΣ ΓΕΡΜΑΝΟΥΣ 150 ΧΛΜ.ΕΣΤΕΙΛΑΜΕ ΝΑ ΦΕΡΩΜΕ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΗΛΙΑ.ΕΓΩ ΚΑΤΑΓΙΝΟΜΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΒΕΛΤΙΩΣΩ ΤΟ ΓΙΑΤΑΚΙ ΜΑΣ._
7-8-42
ΤΗΝ 3ην ΩΡΑΝ ΗΛΘΕΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΗΛΙΑ Ο ΠΥΡΟΜΑΓΛΟΥ, ΜΥΡΙΔΑΚΗΣ ΚΑΙ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΟΔΗΓΗΘΕΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΕΡΑΣΙΜΟ ΖΟΥΛΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΑΚΑΡΕΤΣΙ.ΕΠΛΗΡΟΦΟΡΗΘΗΜΕΝ ΟΤΙ Ο ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΑΠΑΣ ΠΟΥ ΗΛΘΕ ΣΤΗ ΜΗΛΙΑ ΕΛΕΓΕΤΟ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ,ΚΑΤΑΓΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΣΙΒΙΣΤΑ,ΟΠΟΥ ΚΑΙ ΔΙΕΔΩΣΕ ΟΤΙ ΗΛΘΑΝ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΙ ΕΠΕΣΑΝ ΚΑΙ ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ.Ο ΙΣΚΟΣ ΑΝΕΧΩΡΗΣΕ 7 ΩΡΑΝ ΔΙΑ ΜΥΛΓΟΣΤ ΚΑΙ ΑΠΟ ΚΕΙ ΓΙΑ ΣΒΑΡΝΑΝ.ΠΕΡΑΣΑΜΕ ΚΑΛΑ.ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ ΗΛΘΕΝ ΚΑΙ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΡΑΖΟΣ ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ_
8-8-42
ΑΠΟ ΕΝΑ ΤΣΙΓΑΡΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΑΚΗ ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ ΝΑ ΕΧΩΜΕΝ ΠΥΡΚΑΙΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ.ΤΗΝ ΑΝΤΕΛΗΦΘΗ Ο ΖΑΡΟΥΛΑΣ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΜΑΣ ΕΙΠΕ ΟΤΙ ΤΗΝ ΕΣΒΗΣΕ ΑΛΛΑ ΣΗΜΕΡΑ ΤΟ ΠΡΩΙ Ο ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΣ ΕΙΔΕ ΠΩΣ ΔΟΥΛΕΥΕ.ΠΗΓΑΜΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΒΗΣΑΜΕ.ΣΗΜΕΡΑ ΔΕΝ ΕΙΧΑΜΕ ΚΑΝΕΝΑ ΝΕΟ. Ο ΜΠΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΥΝΕΧΩΣ ΤΣΑΚΩΝΕΤΑΙ ΓΙΑ ΑΣΗΜΑΝΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΚΚΙΝΑΚΗ. ΕΞΕΦΡΑΣΕ ΤΗΝ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΟΤΙ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΠΑΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ._
9-8-42
9 ΩΡΑ ΗΛΘΕΝ Ο ΘΩΜΑΣ ΖΑΓΚΑΣ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ ΟΤΙ ΑΠΟ ΔΩ ΑΥΡΙΟ ΤΗΝ 16ην ΩΡΑΝ ΘΑ ΑΝΑΧΩΡΗΣΟΥΝ 4 ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΕΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΗΜΟ ΒΑΣΙΛΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΜΕΤΑ 2-3 ΜΕΡΕΣ.Ο ΙΣΚΟΣ ΣΥΝΕΝΟΗΘΗΚΕ ΜΕ ΑΥΤΟΝ.ΚΑΘΕΤΑΙ ΕΙΣ ΤΟ ΜΙΤΣΕΛΙ ΟΠΟΥ ΕΧΕΙ ΤΗΝ ΣΤΑΝΗ ΤΟΥ.ΕΚΕΙ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΚΑΘΗΣΩΜΕ 8 ΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΘΑ ΠΑΜΕ ΣΤΗ ΖΥΓΟΜΗΛΙΑ ΕΚΤΟΣ ΕΑΝ ΑΛΛΑΞΟΥΝ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ.Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΕΙΝΑΙ ΞΑΠΛΩΜΕΝΟΣ ΑΡΡΩΣΤΟΣ.ΕΧΕΙ ΕΝΑ ΦΟΒΕΡΟ ΠΥΡΕΤΟ.ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ Ο ΜΠΑΡΔΟΠΟΥΛΟΣ.
10-8-42
ΤΗΝ 5ην ΩΡΑΝ ΗΛΘΕΝ Ο ΑΛΕΚΟΣ ΖΕΡΒΑΣ ΜΕ ΤΟ ΘΩΜΑ ΖΑΓΚΑ.ΜΑΣ ΕΙΠΑΝ ΠΩΣ ΗΛΘΑΝ ΩΡΙΣΜΕΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ,Ο ΑΣΥΡΜΑΤΟΣ, ΤΟ ΡΑΔΙΟ ΚΑΙ ΑΛΛΑ.ΠΑΡΕΤΗΡΗΘΗ ΑΤΑΞΙΑ ΤΟΣΟΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΝ ΟΣΟ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΝΙ ΤΟΥ ΚΑΤΣΟΥΛΗ ΚΙ ΑΠΑΝΩ.ΤΗΝ 22αν ΩΡΑΝ ΗΛΘΑΝ ΤΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΑ ΣΥΝΟΔΕΥΟΜΕΝΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΣΥΡΜΑΤΙΣΤΗ ΝΙΚΟΛΑΙΔΗ ΚΑΙ ΤΟΝ ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗ ΚΑΝΤΙΑΝΝΗΝ Β._
11-8-42
ΤΗΝ 4ην ΩΡΑΝ ΑΝΕΧΩΡΗΣΕΝ Ο ΑΛΕΚΟΣ.ΑΠΟ ΤΙΣ 9 ΩΡΑΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΗΣΑΜΕ ΤΟΝ ΑΣΥΡΜΑΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΡΑΔΙΟ.ΚΑΛΟΥΜΕΝ ΣΥΝΕΧΩΣ ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΠΕΡΝΟΥΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΗ,ΤΟ ΜΗΧΑΝΗΜΑ ΔΕΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΕΙ ΚΑΛΑ.ΤΗΝ 19ην ΩΡΑΝ ΕΠΙΑΣΕ ΒΡΟΧΗ. ΚΑΤΕΒΗΚΑΜΕ ΚΑΙ ΚΟΙΜΗΘΗΚΑΜΕ ΣΤΟ ΓΡΑΙΚΙ ΤΟΥ ΒΡΑΖΟΥ Κ._
12-8-42
ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΤΩΡΘΩΣΑΜΕ ΝΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΕΠΑΦΗ ΓΙ ΑΥΤΟ ΤΗΝ 14ην ΩΡΑΝ 30′ Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΑΦΟΥ ΣΥΝΟΜΙΛΗΣΕ ΕΠ ΑΡΚΕΤΟΝ ΜΕ ΤΟΝ ΠΥΡΟΜΑΓΛΟΥ ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΠΑΡΔΟΠΟΥΛΟ ΤΟΥΣ ΔΙΕΤΑΞΕ ΝΑ ΑΝΑΧΩΡΗΣΟΥΝ ΔΙ ΑΘΗΝΑΣ ΜΕ ΕΝΤΟΛΗΝ ΝΑ ΠΑΡΟΥΝ ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΞΩ ΚΑΙ ΝΑ ΘΕΣΟΥΝ ΚΑΙ ΕΜΑΣ ΣΕ ΕΠΑΦΗ.Ο ΑΡΧΗΓΟΣ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΥΡΕΤΟ. ΤΗΝ 16ην ΩΡΑΝ ΕΠΙΑΣΕ ΠΑΛΙΝ ΒΡΟΧΗ ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΧΘΕΣ.ΚΑΤΕΒΗΚΑΜΕ ΣΤΟ ΚΟΝΑΚΙ ΟΛΟΙ ΚΟΥΒΑΛΩΝΤΑΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΜΑΣ.ΜΑΣ ΤΡΕΛΑΝΑΝ ΟΙ ΨΥΛΟΙ ΤΟΥ ΒΡΑΖΟΥ ΑΛΛΑ ΑΠΟΖΗΜΙΩΘΗΚΑΜΕ ΜΕ ΤΟ ΡΑΔΙΟ ΓΙΑΤΙ ΑΠΟΨΕ ΑΚΟΥΣΤΗΚΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ.ΠΗΡΑΜΕ ΓΡΑΜΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΣΚΟ._
13-8-42
ΤΟ ΠΡΩΙ ΤΗΝ 8ην ΩΡΑΝ ΑΝΕΒΗΚΑΜΕ ΣΤΟ ΜΙΤΣΕΛΙ ΣΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟ,ΜΥΡΙΔΑΚΗ ΚΑΙ ΚΑΝΤΙΑΝΝΗΝ.ΜΕΤΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΟ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΑ ΕΛΑΤΑ ΕΧΟΝΤΑΣ ΣΥΝΟΔΟ ΤΟΝ ΓΕΡΑΣΙΜΟΝ ΖΑΡΟΥΛΑ ΦΤΑΣΑΜΕ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΚΑΤΕΒΗΚΑΜΕ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΤΟΥ.ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΚΑΙ ΕΙΣ ΜΙΚΡΑΝ ΑΠΟΣΤΑΣΙΝ ΗΣΑΝ ΑΙ ΚΑΛΥΒΕΣ ΤΟΥ ΚΩΣΤΟΒΑΣΙΛΕΙΟΥ.ΦΩΝΑΞΑΜΕ ΤΟ ΜΗΤΣΟ ΚΩΣΤΟΒΑΣΙΛΗ.ΜΑΣ ΕΦΕΡΕ ΝΕΡΟ ΜΕ ΤΟΝ ΑΔΕΛΦΟ ΤΟΥ.ΕΚΕΙ ΠΑΝΩ ΒΓΑΛΑΜΕ ΤΙΣ ΠΡΩΤΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ.ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΖΑ ΕΓΩ.ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΕΒΟΥΜΕ ΚΑΝΑΜΕ 1.30΄ ΩΡΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΒΑΣΗ 35΄.ΕΚΕΙ ΚΑΝΑΜΕ ΚΑΙ ΣΚΟΠΟΒΟΛΗ ΜΕ ΤΟ ΜΑΟΥΖΕΡ ΤΟΥ ΓΕΡΑΣΙΜΟΥ.ΤΗΝ 18ην ΩΡΑΝ ΗΛΘΕΝ Ο ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΜΠΑΣ ΝΙΚΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΟ ΚΑΤ ΕΥΘΕΙΑΝ ΕΙΣ ΤΟΥ ΘΩΜΑ ΖΑΓΓΑ.ΤΟΝ ΕΠΙΑΣΕ ΠΥΡΕΤΟΣ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ.ΚΟΙΜΗΘΗΚΑΜΕ ΚΙ ΑΠΟΨΕ ΣΤΟ ΚΟΝΑΚΙ ΔΙΑ ΤΟΝ ΦΟΒΟΝ ΜΗΠΩΣ ΠΙΑΣΕΙ ΒΡΟΧΗ.ΣΤΟ ΚΟΝΑΚΙ ΗΛΘΕ ΚΑΙ Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΛΟΓΕΡΑΣ ΑΝΗΨΙΟΣ ΤΟΥ ΒΡΑΖΟΥ.ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΠΗΡΟΣ ΑΠΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ – ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ.Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΑΡΡΩΣΤΟΣ ΑΠΟ ΠΥΡΕΤΟ._
14-8-42
ΤΗΝ 8ην ΩΡΑΝ ΕΞΕΔΡΑΜΕ ΜΕ ΤΟΝ ΑΡΧΗΓΟΝ,ΚΑΝΤΙΑΝΝΗΝ,ΚΟΚΚΙΝΑΚΗΝ,ΜΥΡΙΔΑΚΗΝ ΚΑΙ ΕΓΩ,ΣΥΝΟΔΕΙΑ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΦΛΟΓΕΡΑ ΚΑΙ ΚΩΣΤΑ ΒΡΑΖΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΚΟΝΑΚΙ ΤΟΥ ΦΛΟΓΕΡΑ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥ ΤΟΥΣ Ν.ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΤΟΥ ΜΙΤΣΕΛΙΟΥ.Ο ΦΛΟΓΕΡΑΣ ΕΜΕΙΝΕ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ ΤΟΥ. ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΗΠΙΑΜΕ ΑΠΟ ΜΙΑ ΒΡΥΣΗ ΘΑΥΜΑΣΙΟ ΚΡΥΟ ΝΕΡΟ.ΜΑΣ ΠΕΡΙΠΟΙΗΘΗΚΑΝ ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ,ΗΠΙΑΜΕ ΓΑΛΑ ΜΕ ΖΑΧΑΡΗ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΑΦ ΟΤΟΥ ΦΥΓΑΜΕ.ΓΝΩΡΙΣΑΜΕ ΤΟΝ ΑΔΕΛΦΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΚΟΥΝΙΑΔΟΥΣ ΤΟΥ ΚΑΡΔΑΡΕΟΥΣ ΑΠΟ ΤΟ ΑΥΛΑΚΙ.ΤΗΝ 17ην ΩΡΑΝ ΓΥΡΙΣΑΜΕ ΣΤΟ ΛΗΜΕΡΙ ΜΑΣ ΟΠΟΥ ΕΙΧΕ ΜΕΙΝΕΙ Ο ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ,ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΠΕΜΠΑΣ Ν. ΚΑΙ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΝΙΚΟΛΑΙΔΗΣ.ΤΗΝ 18ην ΩΡΑΝ Ο ΖΑΓΓΑΣ ΘΩΜΑΣ ΕΦΕΡΕ ΕΝΑ ΦΟΡΕΙΟ ΠΟΥ ΕΣΤΑΛΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΛΕΚΟ ΖΕΡΒΑ.ΔΙΑΝΥΚΤΕΡΕΥΣΑΜΕ ΣΤΟ ΚΟΝΑΚΙ ΤΟΥ ΒΡΑΖΟΥ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ.
15-8-42
ΤΟ ΠΡΩΙ ΑΝΟΙΞΑΜΕ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ.ΕΛΕΙΠΑΝ ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΑ ΩΣ ΚΑΙ ΜΙΑ ΚΟΥΡΕΥΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΗ.ΗΠΙΑΜΕ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΚΑΦΕ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΦΑΝΗΚΕ ΣΑΝ ΝΕΚΤΑΡ.ΤΗΝ 13,30΄ ΩΡΑΝ ΕΣΤΕΙΛΑΜΕΝ ΤΟΝ ΔΗΜΗΤΡΙΟΝ ΒΡΑΖΟΝ ΜΕ ΤΟΝ ΘΩΜΑ ΖΑΓΓΑΝ ΚΑΙ ΜΕ 3 ΜΕΤΑΓΩΓΙΚΑ ΝΑ ΠΑΝΕ ΣΤΟΝ ΜΑΓΓΑΝΟ ΚΑΙ ΔΙ ΑΥΤΟΥ ΣΤΟ ΝΙΚΟ ΚΑΡΕΛΛΟ ΚΑΙ ΕΠΕΙΤΑ ΣΤΟΝ ΓΕΩΡΓΙΟ ΤΟΛΙΑ ΣΤΗΝ ΒΑΛΜΑΙΔΑΝ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΦΕΡΟΥΝ ΤΑ ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ.ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΟΝ ΕΧΟΥΝ ΠΥΡΕΤΟ Ο ΠΕΜΠΑΣ ΚΑΙ Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ.ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΒΡΟΧΗΣ ΠΑΡΑΜΕΙΝΑΜΕΝ ΚΑΘ ΟΛΗΝ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑΝ ΕΙΣ ΤΟ ΚΑΛΥΒΙ ΤΟΥ ΒΡΑΖΟΥ. ΔΕΝ ΕΧΟΜΕΝ ΚΑΜΜΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ._

Στη φωτογραφία «Ο Ναπολέων Ζέρβας στο Βάλτο με τους πρώτους αντάρτες του» . (Πηγή : Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ 1941-45, Έκδοση Π.Σ.Ε.Α.Ο. 1941-45, 2001) 

—————-
«….Τα μεσάνυχτα έφτασαν στον προορισμό τους στο χωριό Σταθά (Δούνιστα). Στην πόρτα του παλιού Ισκέικου αρχοντικού τους περιμένει ο ιδιοκτήτης του Δημήτρης Ίσκος, παράγοντας εκείνη την εποχή στην περιοχή του Βάλτου και απόγονος του οπλαρχηγού του 1821 Αντρέα Ίσκου…»

Στη φωτογραφία “Το σπίτι του Δ. Ίσκου στο Σταθά” (Σχόλιο & φωτογραφία από το βιβλίο ΝΑΠΟΛΕΩΝ ΖΕΡΒΑΣ, Δ. Μπερερής, Αθήνα, 2007)